Akarçay Havzası'nın hidrolojik etüdü ve planlaması
Hydrological research and planning of the Akarçay basin
- Tez No: 106914
- Danışmanlar: PROF.DR. ALİ SELÇUK BİRİCİK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Coğrafya, Geography
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2001
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Coğrafya Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 99
Özet
ÖZET Akarçay Havzası, İç Batı Anadolu Eşiği ile İç Anadolu'nun batısında, 30°-32° doğu boylanılan ile 38°-40° kuzey enlemleri arasında kalan yaklaşık 6300 km2 lik bir alanı kapsamaktadır. İnceleme sahasının denizden yüksekliği 960-1150 m. arasında değişmektedir. İklimi karasaldır. Yazlan sıcak ve kurak, kışlan soğuk ve yağışlıdır. Afyon meteoroloji istasyonunda 43 yıllık rasatlarına göre yıllık ortalama yağış 462 mm. dir. Etüt sahasında tahıl ve endüstri bitkileri yetiştirilmektedir. Etüt alanında muhtelif yaşlarda tortul, mağmatik ve metamorfik kayaçlar mevcuttur. Paleozoik; şist-kuartzit, kalker, Mesozoik; kireçtaşlan, Neojen;kanşık seri, konglomera-marn- kireçtaşı- çört, Tüf-tüfit - aglomeralardan, Pliokuaterner; konglomera -kil-kum depozitleri, Kuaterner; alüvyon ve konilerinden ibarettir. Mağmatikler Neojen yaşh andezit ve bazaltlarla temsil edilmiştir. Etüt sahasında kuzeyde Emirdağlan, güneyde Sultandağlan bir yükselime (horst) ortada kalan ova ile Eber ve Akşehir gölleri ise bir grabene tekabül eder. Etüt alanının en önemli akarsuyu Akarçaydır. Uzunluğu 115 km olup ovayı baştan sona kateder. Havzada Eber ve Akşehir gölleri bulunur. Bu göllerin çevresi bataklıktır.Önemli kaynaklar Karaarslan, Ulupınar, Akpınar, Kırkpınarlardır. Köken itibariyle topografya, Fay, kontakt kaynaklandır. Aynca Afyon kuzeyinde ve Bolvadin de kaplıcalar bulunmaktadır.Havzada önceki yıllarda araştırma, içme ve işletme gayesiyle açılmış 195 adet sondaj kuyusu vardır. Sondaj kuyularının derinlikleri 15- 346 m arasında değişmektedir. Statik seviyeleri ise + 25 m ile -63,4 arasındadır. Açılan sondaj kuyulannda akiferlerin iletkenlik katsayılan 50 - 4000 m3 / gün / m depolama katsayısı 1x1 03 dür. Akarçay havzasmda akifer teşkil eden formasyonlar alüvyon konileri (kum ve çakıl) Pliokuaterner çökelleri, Neojen kanşık serileri, konglomera, aglomera, tüllerdir. Yağışlar bu formasyonlar içinden süzülerek yer altı suyuna intikal ederler. Havzada beslenim, yağış, yüzeysel akış ve kısmen de barajlardan sulama suyundan süzülme ile olmaktadır. Boşalım ise, kaynaklar, buharlaşma-terleme, kuyularla çekim ve Akarçay ile olmaktadır. Yeraltısuyu kalitesi genellikle C2S1 - C3S1 VIIsınıfindadır. Afyon ovası kuzeyinde Susuz-Beyyazı köyleri çevresinde yeraltısuyu kalitesinin kötü olduğu seviyeler mevcuttur. Kuzeydeki sıcak kaplıca ve maden sulan gömülü faylar boyunca derinlerden üst seviyelere çıkarak akiferler içerisine yayılmıştır. Bolvadin ve Çay ovasında, Eber gölü kuzeyi (Karaboğlar) ile Akşehir ovası kuzey doğusundaki (Subatan -Pazarkaya köyleri) sahalarda tuzlanma nedenleri ise; Neojen sonu teşekkül eden göl serisi içindeki turba ve jipsli seviyelerin bulunmasıdır. Kötü kaliteli bu sular C5S3 - C4S3 sınıfindadır. vnı
Özet (Çeviri)
ABSTRACT Akarçay Basin is located in-Aegan Region and West part of Middle Anatolia, between 30°-32° east longitudes and 38°- 40° north latitides and covers 6300 sq kms. It has 1150-960 m of height from the sea level. The climate of the basin is continental. It is hot and dry in summer; cold and rainy in winter. The annual mean precipitation is 462 mm according to the Afyon Meteorological Station. The agriculture of grain and industrial plants are carried out. There are many differenet aged sedimentary, igneous and metamorphic yocks in the investigation area. Paleozoio is formed by schist- aglomerate; BlioQuaternary is formed by conglomerate olay and deposite and Quaternary is formed by alluvium and alluvial conse. Ignecus rocks are represented by Neogene aged andesites and basalts. Plain area and Eber and Akşehir lakes are formed by a graben; Emir mountains (in the north) and Sultan mountains (in the south) are formed my a horst.The main stream of the aras is Akarçay. It has 115 kms. Of length and passes throough the plain. The lakes of the aras are Eber and Akşehir. The surroundings of lakes are marshy places. Karaaslan, Ulupmar, Akpinar and Kırkpınarlar are the important springs, the origins of these springs are; topographic, fault and contact. Berides thene, there are some hot springs in the north of Afyon and Bolvadin. There are 195 exploration, drinking and exploitation wells in the basin. The depths of the wells are between 15-346 m. Static levels are between +25-63.4 m. There is one pressured aquiferre in the investigation area. The bore holes which are drilled in the low altitudes are flowing artesian.The transmimmibility coefficients of the aquifferres are 50-4000 Cum / day / m and the atorage coefficients are 1x10 3.The aquiferre is formed by the alluvial cones (sand and gravel), plioQuaternary deposits, Neogene complex serie, conglomerate, agglomerate and prectipitation filtrates and joins to the ground water from these formations. The recharge of the basin is from precipitation, surface run off and partly from irrigation water of dams. The discharge is by springs, evaotranspiration, artificial discharge and Akarçay.The recharge and IXdischarge of the Akarçay basin is investigated separeately in four different plains of the basin. Aceording to the distribution of the plain's the safety yield is 132.5 x 10 6 Cum/ year. A big amount of water is not used up by the exploitation wells. The areas which are suitable for groundwater exploitation are shown on the hydrogeological map.The groundwater quality usually in C2S1-C3S1 class. The levels which have bad quality of groundwater are near Susuz-Beyyazi- villages in the north of the Afyon plain. The hot water and mineral water which are in the north, rise from the depths to the upper levels, along the buried faults and they spread over the aquifferes.The peat and gypsum levels which are formed at the and of the Neogene are the cause of the salt of the areas in Bolvadin and Çay plains, north of Eber Lake (Karabağlar) and northeast part of Akşehir plain. This water is in the C5S3-C4S3 class. X
Benzer Tezler
- Akarçay Havzası'nın hidrolojik ve su kalitesi modellemesi
Hydrological and water quality modeling of Akarçay Basin
MASUME ATAM
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
İnşaat MühendisliğiYıldız Teknik Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAYRULLAH AĞAÇCIOĞLU
- Akarçay havzası taşkın modellemesi
Flood modelling of akarcay basin
HALİL İBRAHİM BURGAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Teknik EğitimAfyon Kocatepe ÜniversitesiYapı Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YILMAZ İÇAĞA
- Bir entegre havza yönetim aracı olarak havza sürdürülebilirlik indeksinin (WSI) Türkiye'ye uygunluğunun değerlendirilmesi: Akarçay Havzası örneği
Evaluation of the suitability of the watershed sustainability index (WSI) as an integrated basin management tool for Türkiye: The case of Akarçay Basin
ÖZLEM İRİTAŞ
Doktora
Türkçe
2024
Çevre MühendisliğiGazi ÜniversitesiÇevre Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYSEL ÇAĞLAN GÜNAL
- Akarçay (Afyon) havzası su kaynakları yönetim modeli
Akarçay (Afyon) basin water resources management model
BURHAN TEOMAN MERİÇ
Doktora
Türkçe
2003
Jeoloji MühendisliğiHacettepe ÜniversitesiJeoloji (Hidrejeoloji) Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. LEVENT TEZCAN
- Bilgisayar desteği ile Akarçay güney alt havzası yeraltı suyu modellemesi
Akarçay south sub-basin groundwater modeling in computer
DİLEK KOÇAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
İnşaat MühendisliğiAfyon Kocatepe ÜniversitesiYapı Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YILMAZ İÇAĞA