Geri Dön

On Word order in Gostivar Turkish

Gostivar Türkçesinin sözcük dizilişi üzerine

  1. Tez No: 107055
  2. Yazar: ŞİRİN TUFAN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. SUMRU ÖZSOY
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Dilbilim, Linguistics
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2001
  8. Dil: İngilizce
  9. Üniversite: Boğaziçi Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Dilbilim Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 92

Özet

Bu çalışma Gostivar Türkçesinin tümce yapısını incelemekte ve öncelikle tümce diziliş özelliklerini saptamayı amaçlamaktadır. Gostivar Türkçesinde basit tümce yapılarındaki niceliyicilerin etki alanları bu dilin aşamalı bir düzene sahip olduğunu göstermektedir. Bu da Gostivar Türkçesinin özne-nesne-yüklem (ÖNY) ve özne-yüklem-nesne (ÖYN) dizilişlerinden hangisini sergilediğini sorusunu gündeme getirmektedir. Çalışmada bu sorunun yanıtlamasında sınama aracı olarak odaklama ile niceliyicilerin açısı arasındaki ilişkiler incelenmiştir. Eylem-arkası konumunda bulunan tümleçlerin odaklanabilmesi Gostivar Türkçesinin derin yapıda ÖYN dizilişine sahip olduğunu gösteren bir kanıt olarak alınmıştır. Aynı biçimde eylem- öncesi konumunda bulunan bir tümlecin odaklanabilmesi, Gostivar Türkçesinin derin yapıda ÖNY dizilişine de sahip olduğu sonucunu ortaya çıkarmıştır. Ayrıca niceliyici öbekli yapılar da Gostivar Türkçesinin derin yapıda ÖYN ve ÖNY dikişlerinin bulunduğunu göstermektedir. Bu çalışma ayrıca öbek düzeyi sözcük dizilişinin özelliklerini betimlemektedir. Öbek ulamlarına ilişkin çözümleme ön başlı ve son başh öbek yansımalarının yaraşıra katı bir biçimde son başh öbek yansımalarının da bulunduğunu göstermektedir. Çalışmada ayrıca NE-sözcüklü soru yapılan da çözümlenmiştir. Bulgular Gostivar Türkçesinde NE-yapılannın ÖNY özelliklerine sahip olduğunu göstermektedir. Sonuç olarak, bu çalışma Gostivar Türkçesinin sözcük dizilişine ilişkin olarak sözdizimsel değişime uğrayan dil özellikleri sergilediğini öne sürmektedir. Bulgular viGostivar Türkçesinde ÖYN ve ÖNY yapılarının derin yapıda üretildiğini göstermektedir. Gostivar Türkçesinin ÖNY özelliği Gostivar Türkçesinin sözcük dizilişi ÖNY olan bir Türk dili olmasından kaynaklanmaktadır. Öte yandan, Gostivar Türkçesinin sergilediği ÖYN özelliklerinin, sözcük dizilişi ÖYN olan çevredeki Hint-Avrupa dillerinin (Makedonca, Arnavutça) etkisi ile açıklanmıştır. vu

Özet (Çeviri)

On Word Order in Gostivar Turkish by Şirin Tufan This study, first, determines whether G.T. is a free word order language or a configurational language. An analysis of quantifier scope relations in simplex structures in G.T. suggests that G.T. is a configurational language. Hence, a question is raised as to whether G.T. is SVO or SOV language. Focus and quantifier scope relations are used as a testing ground. Simplex sentences with a postverbal complement can receive both focused and non-focused reading on the postverbal complement in G.T, a fact which provides an evidence for the underlyingly SVO structure. It is also evident that in G.T. simplex sentences with a preverbal complement can receive both focused and non-focused reading on the preverbal complement, indicating that such constructions are SOV. Evidence from the structures with quantifier phrases also implies that both SVO and SOV structures are base generated in G.T. The study also gives a description of the word order at phrasal level. The analysis of the phrasal categories shows that there are some phrasal projections which are strictly head-final as well as those which show a variation between head- final and head-initial nature. Furthermore, wh - constructions are analyzed, the evidence of which shows that wh-constructions in G.T. reveal SOV properties. ivIn conclusion, the study argues that G.T. exhibits properties of a language undergoing a syntactic change with respect to word order. The evidence shows the co-existence of both SOV and S VO structures as base generated in G.T. The SOV nature of G.T. is seen as a result of the feet that G.T. is a Turkic language which is SOV. On the other hand, the SVO properties of G.T. can be argued to reflect the influence of the surrounding IE languages, i.e. Macedonian and Albanian, which are SVO languages.

Benzer Tezler

  1. Role of word order and accusative case marking in sentence comprehension in 17- to 39-month-old Turkish children

    Anadili Türkçe olan 17-39 aylık çocuklarda söz dizimi ve nesne belirten ekin cümle algısı üzerindeki etkisi

    AYŞE CANDAN

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2009

    PsikolojiKoç Üniversitesi

    Psikoloji Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. AYLİN KÜNTAY

  2. 基于汉语国际教育的汉土语序类型研究(a typology study on chinese and Turkish word order based on Chinese international education)

    Uluslararası Çince öğretimine(eğitimine)yönelik Çince ve Türkçe söz diziminin tipolojik açıdan incelenmesi

    MESUT KESKİN

    Doktora

    Çince

    Çince

    2020

    DilbilimShanghai International Studies University {Shanghai Municipality 上海市}

    Dilbilim Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. LİXİN JİN

  3. Türkçede sağa çalkalamalı yapıların işlemlenmesi

    The processing of rightward scrambling in Turkish

    SÜHEYDA SARIKAYA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    DilbilimAnkara Üniversitesi

    Dilbilim Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ÖZGÜR AYDIN

  4. Derin öğrenme yöntemleri ile Türkçede bağlılık ayrıştırma

    Dependency parsing with deep learning methods in Turkish

    MÜCAHİT ALTINTAŞ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Teknik Üniversitesi

    Bilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. AHMET CÜNEYD TANTUĞ

  5. Grammatical relations and word order in Turkish sign language (TİD)

    Türk işaret dilindeki dilbilgisel bağlar ve söz dizimi

    AYÇA MÜGE SEVİNÇ

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2006

    Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    Bilişsel Bilim Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. HÜSEYİN CEM BOZŞAHİN