Kent merkezlerinde sokak yayalaştırmaları: Alsancak/ İzmir örneği
Pedestrianization of streets in city centers: The case of Alsancak/ Izmir
- Tez No: 109681
- Danışmanlar: PROF. DR. E. TAYFUN TANER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Şehircilik ve Bölge Planlama, Urban and Regional Planning
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2001
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Şehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 158
Özet
ÖZET Kentlerde otomobil ağırlıklı ulaşım sistemlerinin aktivite merkezlerinde, hem fiziki çevre hem de insan üzerinde yarattığı mekan, sağlık ve ekolojiye ilişkin olumsuz etkiler, yayaların sokaklardan uzaklaşmasına neden olmaktadır. Son 40 yıldır otomobilin yarattığı bu olumsuzlukları çözmek amacıyla yayalaştırma çalışmaları yapılmaktadır. Günümüz uygulamalarında ise sokakların işlevleri, kullanım koşulları ve kullanıcılarına yönelik olarak çalışmalar yapılmaya başlanmıştır. Türkiye'de ilk yayalaştırma girişimleri, 1970'li yılların sonunda ulaşım sisteminde yaşanan sorunların giderilmesi amacıyla ortaya çıkmıştır. Ülkemizde, yalnızca kent merkezlerini canlandırmak, çevre koşullarını iyileştirmek, merkezin ekonomisini geliştirmek ve trafik yönetimini sağlamak amacıyla gerçekleştirilen çeşitli uygulamaların halen yayaları ihmal ediyor olması, kent sokaklarında yaşanan sorunların devam etmesine neden olmaktadır. Oysa ki yayalaştırma çalışmalarının, sokakların gerçek sahibi olan yayaların ihtiyaçları ve sıkıntıları dikkate alınarak yapılması gerekir. Yayanın rahat ve güvenle kullanabileceği, başka bir deyişle her kullanıcı grubunun (yaşlı, engelli, çocuk, çocuklu kadın vs) ihtiyaçlarına cevap verebilecek, demokratik sokaklar oluşturmak gerekmektedir. Bu çalışmada, yukarıda belirtilen sorunlardan ve yaya gereksinimlerinden hareket edilerek öneri bir tasarım süreci yaratılmaya çalışılmış ve sözkonusu sürece ilişkin tasarım kriterleri, yerel özellikleri ve kullanıcı gereksinimleri dikkate alınarak“Alsancak Yaya Bölgesi”için geliştirilmiştir. Buna yönelik olarak, Alsancak yaya bölgesi sorunlarını ve kullanıcıların ihtiyaçlarını belirlemek, projeye kullanıcılarınIll katılımını sağlamak amacıyla Kıbrıs Şehitleri Caddesi, 1379 Sokak ve Gül Sokak'ta görsel analiz ve anket çalışmaları yapılmıştır. Kullanıcıların yaş ve cinsiyet gruplarına göre kullanım süreleri, sıklıkları, amaç ve gereksinimleri çeşitlenmektedir. Bu doğrultuda, adı geçen üç aksta toplam 120 kişiye yapılan ankette genç, yetişkin ve yaşlı grupları içinde cinsiyet ayrımına göre sınıflandırarak anket dökümleri yapılmıştır. Ayrıca yapılan ankette soruların amacına göre dört ana başlık oluşturulmuştur. Kullanıcı türünü, yaya yolunun anlamını, yaşanan sorunları ve kullanıcıların ihtiyaçlarını belirlemeye yönelik olarak sorulan soruların neticesinde Alsancak yaya yollarına ilişkin karar ve öneriler geliştirilmiştir. Alsancak bölgesinde, mevcut yayalaştırma çalışmalarında saptanan başarısızlıkların ana nedeni, kentliye hizmet götürme yarışında olan belediyelerin kent imajını yaratmak için yayalaştırmayı araç olarak kullanmasıdır. Bu anlayış yayalaştırmaya dair noktasal kararlar alınmasına, bunun sonucu olarak da kent ulaşım sisteminde, trafik tıkanıklığına ve yayayı rahatsız edici sorunların ortaya çıkmasına neden olmaktadır. Bu yanlış tutumdan ötürü, Alsancak yaya yollarında ve çevresinde trafik tıkanıklığı, otopark sorunu ve yayalar üzerindeki olumsuz etkilerini gözlemlemek mümkündür. Bu sorunların çözümü ulaşım sorununa bütüncül bir yaklaşım ile mümkündür. Öncelikle ülkesel boyutta ulaşım planlaması içinde yayalaştırma konusuna ilişkin kanunların ve yönetmeliklerin hazırlanması, bu kanunlar doğrultusunda belediyelerin yerel özellikleri korumak amacıyla tasarım rehberlerini oluşturmaları gerekmektedir. Bu amaçla varolan fakat aralarında organizasyon birliği olmayan ulaşım ve trafik birimlerinin görev ve yetki dağılımının yapılması, bu birimlerin yayalaştırma çalışmalarının hangi aşamalarında rol alacaklarının belirlenmesi gerekmektedir. Alsancak yaya bölgesine ilişkin yapılan çalışmanın çıkış noktası, kent merkezlerinde yaya haklarını koruyan, kullanılabilir, yaşanabilir ve güvenli sokakların oluşturulması anlayışıdır. İzmir genelinde ve Alsancak yaya yollarında, kullanıcıların güvenliğini, gereksinimlerini ve rahatlığını sağlayacak şekilde eleIV alınan düzenlemeler, kent sokaklarının anlamı ve kullanımı geliştirecek, böylelikle yerel yönetimler kent imajım yaratmada da önemli bir adım atmış olacaklardır. TC VÇKSOCOCREttM KURUL W
Özet (Çeviri)
ABSTRACT Negative impacts both on physical environment and man, in relation to the space, health and ecology at the core, of the automobile oriented transportation systems in cities caused the pedestrians to escape from the streets. During the last fourty years, pedestrianization studies has been carried out for solving that problems caused by the automobile. Nowadays, certain studies related to the functions, service standards and clients of the streets has been initiated. The first pedestrianization attempts in Turkey emerged by the end of 1 970s as to solve the problems faced within the existing transportation systems. As the implementations in our country only with the intention of revitalisation of the city centres improving the environmental standards, developing the economies at the core and provision of traffic management is still ignoring the pedestrian causes the problems of urban streets to sustain. But in fact, pedestrianization efforts should be handled with a special notice on the needs and problems of the citizens who are the real users of the streets. It is necessary to built up democratic streets in the city that can be used by the pedestrians (i.e. including all users; elderly people, handicapped, children and expectant mother) with a comfort and security. In the study, the aim is first to propose a design procedure with the intention of solving above mentioned problems and pedestrian needs and secondly to improve this design procedure by utilising the factual data of“Alsancak Pedestrian Zone”. In order to realise this efforts, some perceptional analysis and an interview were performed due to the comprehension of problems and necessities that are existing in the Alsancak pedestrian street. The objective was also to enable the participation of the street users and the case area chosen is Kıbrıs Şehitleri Street, 1379 Street and Gül Street.VI Frequencies, durations, objectives and necessities of the street users differ in relation to age groups and sex. In the case area, 120 people were interviewed in total and the results evaluated according to the classification of sex differentiation and age groups. In addition to that in the questionnaires, according to aims there were four main headings. These headings are; category of users, assumptions for the pedestrian street, existing problems and needs of the users. The decisions and proposals in relation to Alsancak pedestrian streets were built upon the answers in the questionnaires. The main reason of the problems in the existing Alsancak Pedestrian Streets raises as a result of the efforts by the municipalities that are intending to use the pedestrianization as a tool for city image. This approach causes the partial implementations and as result emergence of traffic congestion and pedestrian problems. By looking at the Alsancak Pedestrian Streets and its vicinity, the negative effects of this approach on the traffic, parking and pedestrians can be easily perceived. The real solution of this problem will only be possible, by looking at the transportation system as a whole. The lacked is the missing of legislative and administrative frame work in the national level, and the attempts of local governments as to prepare design standard with regards to pedestrianization. The aim is also to reorganise existing governmental institutions which are related to the transportation and traffic, and to define their role in pedestrianization. The study related to the Alsancak Pedestrian Street aims to define a design procedure which protects the pedestrian rights in the city centre and to built streets, which are useable, liveable and secure. Generally in İzmir and specifically for Alsancak those arrangements for the users' needs, securities and comforts will enable to improve the meaning and the functions urban streets so that local governments will get a big step forward on the way for creating the city image.
Benzer Tezler
- Redefining accessibility and space use in city centres as it regards responsive urban desing
Kent merkezlerinde erişebilirliğin ve mekan kullanımının duyarlı kentsel tasarıma ilişkin yeniden tanımı
HÜLAGÜ KAPLAN
Doktora
İngilizce
1998
Şehircilik ve Bölge PlanlamaOrta Doğu Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÖNÜL TANKUT
- Non-motorized transport for mobility planning in city centers: An assesment of opportunities for transforming Ankara,Tunali Hilmi Street into a pedestrian-friendly area
Kent merkezlerinde motorsuz ulaşım planlaması: Ankara, Tunalı Hilmi Caddesi'nin yaya dostu bir alana dönüştürülme fırsatlarının araştırılması
SENEM GÖKÇE OKULU
Yüksek Lisans
İngilizce
2007
UlaşımOrta Doğu Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Bölümü
YRD. DOÇ. DR. ELA BABALIK SUTCLİFFE
- Tarihi kent merkezlerinde yürünebilirliğin değerlendirilmesi'Bursa Cumhuriyet Caddesi yayalaştırma örneği'
Evaluation of walkability in historical city center'case study: Bursa Cumhuriyet Caddesi'
SABİRE TUĞÇE KARADAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
MimarlıkBursa Uludağ ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TÜLİN VURAL ARSLAN
- Ankara kent merkezlerinde 1950 sonrası büro/işhanı yapıları: Kentsel ve mimari okumalar
Office buildings built in city centers in Ankara after 1950:Urban and architectural readings
EZGİ ÇAĞLA UCARI
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
MimarlıkBaşkent ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ADİLE NURAY BAYRAKTAR
- Tarihi kent merkezlerinde kentsel dönüşüm uygulamalarının bölgeye ve taşınmaz değerine etkileri: İstanbul, Beyoğlu, Tarlabaşı örneği
Urban transformation application of historical city centres effects on reion and real estate value: Istanbul, Beyoglu, Tarlabasi example
TUĞBA İLYASOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Şehircilik ve Bölge PlanlamaYıldız Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HÜSEYİN CENGİZ