Geri Dön

Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğunda zekanın Wechsler Zeka Testi ve Raven Standart Progresif Matrisler Testi ile analizi

The Analysis of intelligence with Wechsler Intelligence Scale and Raven Standart Progressive Matrices Test in attention deficit hyperactivity disorder

  1. Tez No: 113484
  2. Yazar: NURCİHAN KİRİŞ
  3. Danışmanlar: PROF. DR. SİREL KARAKAŞ, PROF. DR. AYŞE AVCI
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Psikoloji, Psychology
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2002
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 69

Özet

ÖZET Raven Standart Progresif Matrisler (RSPM), genel yeteneğin yanında görsel mekansal algı, muhakame, zihinsel esneklik, soyut düşüme ve analitik düşünme gibi özellikleri ölçmektedir. Bir zeka testi olan WISC-R ise büyük ölçüde akademik başarıyı yansıtmaktadır. Bu çalışmada her ikisi de genel yetenek testi olarak bilinen RSPM ile WISC-R'ın Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB) olan deneklerin değerlendirilmesinde kullanımı araştırılmıştır. Ayrıca araştırmada DEHB 'in derecelendirilmesinde kullanılan Conners Aile Derecelendirme Ölçeği (CADÖ) ve Conners Öğretmen Derecelendirme Ölçeği (CÖDÖ) ile görsel algıyı değerlendiren Bender Geştalt Görsel Algı (BGGA) testleri de ele alınmıştır. Bu araştırmanın üç temel amacı bulunmaktadır. Bu amaçlardan ilki RSPM, WISC-R, BGGA, CADÖ ve CÖDÖ'nün aralarında oluşturduğu ikili ilişkileri incelemektir. Araştırmanın ikinci amacı, testlerden elde edilen puanların oluşturduğu faktör yapışım incelemektir. Araştırmanın üçüncü amacı ise çalışmada kullanılan testlerin DEHB 'in derecesini yordama katsayısının belirlenmesidir. Çalışmada, 6-11 yaş aralığında, orta sosyoekonomik düzeyde, ilk defa DEHB tanısı almış, 45 erkek denekten yararlanılmıştır. Veri toplama işlemleri Çukurova Üniversitesi ile Ankara Üniversitesinin Çocuk Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dallarına başvuran denekler üzerinde yürütülmüştür. Bu araştırmada daha önce ilaç tedavisi uygulanmamış deneklerden yaralanılmıştır. Testler arasındaki ilişkileri incelemek için Pearson Momentler Çarpımı Korelasyon tekniği uygulanmıştır. Buna göre RSPM ile WISC-R alt testleri arasındaki ilişkiyi ele alan değerlendirmede RSPM alt testleri ile (A,B,C,D) WISC- R'ın tüm alt testleri arasında anlamlı ilişki bulunmuştur. CÖDÖ ile RSPM arasında ise bir ilişki saptanmamıştır. CÖDÖ ile WISC-R'ın alt testlerinden Benzerlikler ve Sözcük Dağarcığı arasında ilişki bulunmuştur. CADÖ ile RSPM alt testleri (B,C) arasında anlamlı ilişki olmuştur. CADÖ ile WISC-R'ın alt testleri (Genel Bilgi, Yargılama, Benzerlikler, Sözcük Dağarcığı, Resim Düzenleme, Küplerle Desen, Şifre) arasında anlamlı ilişki bulunmuştur. Ayrıca çalışmada BGGA testinin WISC- R'ın tüm alt testleri ve RSPM'in alt testleri (A,B,D) ile arasında ilişki saptanmıştır.Ill Testler arasındaki ortak faktör yapısını incelemede, elde edilen verilere Temel Bileşenler Analizi uygulanmış ve Varimaks Rotasyonu sonrasında özdeğeri 1.00'den büyük olan 3 faktör elde edilmiştir. Yapılan faktör analizi bulgularına göre WISC-R'ın tüm alt test puanlarının ve BGGA Testi puanlarının yüklendiği birinci faktör“genel yetenek”faktörü olarak adlandırılmıştır. RSPM'in tüm alt testlerinin pozitif yönde yüklendiği ikinci faktör“yönetici işlevler”; CADÖ ve CÖDÖ puanının negatif yönde yüklendiği üçüncü faktör ise“DEHB derecelendirme faktörü”olarak betimlenmiştir. WISC-R, RSPM ve BGGA testlerinden hangisinin DEHB'in şiddetini daha yüksek bir katsayıyla yordadığının belirlenmesi için verilere aşamalı çoklu regresyon (stepwise multiple regression) analizi uygulanmıştır. Bu analizde yordayıcı değişken test puanlan, yordanan değişken de CÖDÖ ve CADÖ puanlan olmuştur. Her bir yordayan değişken için iki analiz yapılmıştır. Bu doğrultuda WISC-R puanlan ve BGGA puanı ilk analizde tek başına ikinci analizde de RSPM puanları ile birlikte yer almıştır. İlk olarak CÖDÖ'nün yordanması için WISC-R alt test puanlan ve BGGA Testi puanının incelendiği regresyon modelinde, tek yordayıcı değişken Benzerlikler alt testi olarak bulunmuştur. İkinci aşama olan RSPM, WISC-R ve BGGA puanlarının birlikte ele alındığı durumda ise CÖDÖ için üç yordayıcı değişken ortaya çıkmıştır. Bu değişkenler sırasıyla Benzerlikler, RSPM/D ve RSPM/B puanları olmuştur. WISC-R ve BGGA'nın birlikte ele alındığı ilk analizde CÖDÖ'nün yordanma derecesi.20 iken RSPM'nin de katıldığı modelde CÖDÖ'nün yordanma derecesi.40'a çıkmıştır. CADÖ'nün yordanması için WISC-R alt test puanlan ve BGGA puanının yordayıcı değişken olarak ele alındığı regresyon modelinde tek değişken olarak Resim Düzenleme yer almıştır. WISC-R ve BGGA ile birlikte RSPM'in de ele alındığı modelde ise CADÖ'yü yordayan tek değişken yine Resim Düzenleme olmuştur. Bu çalışma DEHB 'i yordamada, dolayısıyla DEHB tanısı koymada RSPM'in önemli katkısı olduğunu göstermektedir. Bu doğrultuda DEHB'in tanısal değerlendirilmesinde kullanılan testler arasına RSPM' inde eklenmesinin uygun olacağı düşünülmektedir.

Özet (Çeviri)

IV SUMMARY Raven Standard Progressive Matrices (RSPM) assess visuo-patial perception, reasoning, intellectual flexibility, abstract thinking and analytical thinking, thus intelligence. Wechsler Intelligence Scale for Children (WISC-R) is an intelligence test that is highly loaded with academic achievement. In the present study, RSPM and WISC-R, two tests of intelligence, were used to evaluate Attention Deficit and Hyperactivity Disorder (ADHD). Other tests in this study were Bender Geştalt Visual Perception Test (BGVPT) which measure visual perception; Conners Parent Rating Scale (CPRS) and Conners Teacher Rating Scale (CTRS) which are used in rating ADHD. The present study had three basic goals. The first was to analyze the correlations between RSPM, WISC-R, BGVPT, CPRS and CTRS. The second was to examine the factor structure of the utilized tests. The final goal was to determine the predictability of CPRS and CTRS, thus ADHD, from the utilized neuropsychological test. This study was conducted on 45 subjects who were in the age range of 6-1 1 years and belonged to middle socioeconomic level. The study was conducted on subjects who didn't take pharmacotherapy. Subjects were recruited from Child Psychiatry Departments of Çukurova University and Ankara University. Pearson Correlation Analysis was used to examine correlations between the various test scores. Significant correlations were obtained between subtests of RSPM and WISC-R. None of the correlations between CTRS and RSPM scores were found to be significant. Significant correlations were obtained between CTRS score and subtests of WISC-R (General information, Comprehension, Similarities, Vocabulary, Picture Arrangement, Block Design and Coding). BGVPT score was significantly related to all subtests of WISC-R and some of the subtests (A,B,D) of RSPM. Principal Component Analysis with varimax rotation was used to examine factor structure of the tests. The Principal Component Analysis yielded three factorswith eigen values greater than 1. The first factor included WISC-R and BGVPT and was thus labelled as“general ability”. The second factor included RSPM subtetst and was labelled as“executive function”. The third factor included CTRS and CPRS scores and was labelled as“level of ADHD”. Stepwise multiple regression analyses were applied to detemine predictability of DEHB level from RSPM, WISC-R and BGVPT. In the analyses, CPRS and CTRS were predicted variables. In one analysis predictive variables were WISC-R and BGVPT and in the second WISC-R and BGVPT and RSPM. The stepwise multiple regression that analysed the predictability of CTRS from WISC-R and BGVPT showed the Similarities score as the only predictive variable. When RSPM scores were added to the model, three predictive variables emerged. These were found to be Similarities, RSPM/D and RSPM/B scores. By the addition of RSPM to the model, the prediction level increased form.20 to.40. The stepwise multiple regression that analysed the predictability of CPRS from WISC-R and BGVPT showed the Picture Arrangement subtest as the only predictive variable. When RSPM subtest were added to the model, the only predictive variable was again Picture Arrangement. The present study showed that RSPM crucially contributes to predicting and thus daignosing ADHD. Thus, it would be useful to add RSPM to the tests that are used in the diagnostic assessment of ADHD.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    879686

    Machine-learning approaches for neurological disorder diagnosis from genomic and neuroimaging data

    Genomik ve nörogörüntüleme verilerinden nörolojik bozukluk teşhisi için makine öğrenmesi yaklaşımları

    İSMAİL BİLGEN

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2024

    Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Teknik Üniversitesi

    Bilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. BEHÇET UĞUR TÖREYİN

  2. Tez No

    81882

    Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğunda görsel ve dokunsal algı düzeyleri

    Attention deficit hyperactivity disorder with visual and tactual perception levels

    EMEL ERDOĞAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1999

    Eğitim ve ÖğretimHacettepe Üniversitesi

    Psikoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. FERHUNDE ÖKTEM

  3. Tez No

    497585

    Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğunda mır-124-3p, mır-4447, mır-107, mır-let-7d, mır 5692b mırnalarının ekspresyon profilleri

    Expression profiles of mir-124-3p, mir-4447, mir-107, mir-let-7d and mir-5692b mirnas in attention deficit hyperactivity disorder

    SEZAİ ÜSTÜN AYDIN

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    PsikiyatriPamukkale Üniversitesi

    Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ BÜRGE KABUKÇU BAŞAY

  4. Tez No

    610477

    Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğunda komorbid aşırı kiloluluk-obezitenin yürütücü işlevler ile ilişkisi

    The relationship of comorbid overwei̇ght- obesity with executive functions in attention deficiency hyperactivity disorder

    HASAN ALİ GÜLER

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    PsikiyatriSelçuk Üniversitesi

    Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. SERHAT TÜRKOĞLU

  5. Tez No

    539316

    Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğunda anksiyete ve metakognisyon

    Anxiety and metacognition in attention deficit hyperactivity disorder

    CANTEKİN CAN

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    PsikiyatriÇukurova Üniversitesi

    Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ÖZGE METİN

Geri Dön