Cumhuriyet Dönemi Türk tiyatrosunda köy gerçeği
Rural reality for contemporary Turkish theatre
- Tez No: 113604
- Danışmanlar: DOÇ. DR. SEMİH ÇELENK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Sahne ve Görüntü Sanatları, Performing and Visual Arts
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2002
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sahne Sanatları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 154
Özet
Türkiye gelişmekte olan ve tarım toplumu özelliklerini koruyan bir ülkedir. Türkiye'de sanayileşme ise ağır ve uzun bir süreç olarak yaşanır. Bu süreç, kentli olduğu kadar köylü için de zor bir süreç olmuştur. Bunun üzerine bir de köyden kente göç olgusu yaşanmıştır. Yalan tarih bu zor ve çelişkili durumların örnekleriyle doludur. Cumhuriyet tarihinde sosyal dengeler 1960'lı yıllardan sonra korunamamıştır. Çünkü sonraki yirmi yıl çok önemli muhalefet hareketlerinin yaşandığı yıllardır. Toplumsal muhalefetin giderek arttığı bu yıllarda toplumsal bilinçlenme de aynı şekilde gelişme kaydetmiştir. Köy gerçeği'ne tiyatronun ilgisi Cumhuriyet'in kurulduğu yıllardan itibaren başlar. Köyü konu edinen ilk oyunlar Cumhuriyeti ve Cumhuriyet ideolojisini yüceltmeye yönelik olarak yazılmış oyunlardır. Bu oyunlar önceleri 'Türk Ocakları', daha sonra ise 'Halkevleri' aracılığıyla sahnelenmiştir. Özellikle 1946'dan sonra çok partili döneme geçişle birlikte siyasal anlamda köye yönelim başlamıştır. Demokrat Parti'nin kırsal alanın oylarını toplayabilmek için köy ve köylüyü (sözde) baş tacı etmesi, Cumhuriyet aydınlarının ilgisini çekmiştir. Dönemin yazarları romanlarında köylünün sorunlarına eğilmiş, Demokrat Parti'ye muhalif olmuştur. Edebiyat alanında yaşanılan bu gelişmelerden tiyatro yazarları da etkilenmiştir. Özellikle 60'lı yıllarda yeni Anayasa ile sağlanan kısmi özgürlükler ortamı ve toplumsal muhalefetin yarattığı kitlesel bilinçlenme süreci tiyatronun gelişmesinde önemli bir etkendir. 60'h ve 70Ti yıllarda 'köy gerçeği' ni işleyen oyunlar toplumcu gerçekçi anlayışın ürünüdür. Ancak bu verimli dönem, 1980'li yılların başlarında kesintiye uğramış, o yıllardan sonra neredeyse köyü konu edinen oyun yazılmamıştır.
Özet (Çeviri)
Turkey is an improving country and keeps its characteristics of being an agricultural society. Industrialisation in Turkey is experienced as a slow and longtermed phase. This phase has been a hard phase for the rural society as much as urban society. In addition, an immigration fact from rural areas to urban areas has also been experienced. Immediate history is full of examples of these hard and conflicting situations. Social balances could not be kept after 1960's in Republic history. Because the next twenty years are the years in which very significant opposition movements are experienced. During these years in which social opposition increased gradually, social consciousing has also showed improvements in the same way. The concern of theatre for ' rural reality'' starts from the years that Republic was established. The first plays about rural areas are written as directed towards exalting Republic ideology. These plays were staged firstly by 'Turkish Associations', and the by 'Public houses'. Especially after transition to multi-party period in 1946, a politicial direction towards rural areas initiated. The fact that Democratic Party (supposedly) teated tha village and peasants with great love and respect in order to get the votes of rural areas, has attracted the attention of Republic intellectuals. Writers of this period have concerned themselves with the problems of peasants in their novels and opposed the Democratic Party. Playwrights have also been affected from the developments experienced in literature field. Especially, partial freedoms environment provided by the new Constitution, and mass consciousing period which was created by social opposition in 60's is an important factor for the improvement of theatre. The plays having ''rural reality'' as the subject in 60's and 70's are the production of socialist realist understanding. However, this productive period has been interrupted in early 1980's, almost no play having rural areas as subject was written. VI
Benzer Tezler
- Cumhuriyet Dönemi Türk tiyatrosunda geleneksel Anadolu giysilerinin yorumlamaları ve Murathan Mungan'ın Mahmud ile Yezida oyununun kostümlerinin tasarlanması(2.CİLT)
The Applied of traditional Anatolian costumes for Turkish theatre in republican era and the costume designs of Murathan Mungan's play Mahmud with Yezida(2.VALUME)
FATMA ÖZTÜRK DÖNMEZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
Sahne ve Görüntü SanatlarıMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiSahne Dekorları ve Kostümü Ana Sanat Dalı
PROF. DR. BENGİ BUGAY
- Türk tiyatrosunda garbiyatçı fantazi
Occidentalist fantasy in Turkish theatre
GÜLŞAH ERDEM
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Sahne ve Görüntü SanatlarıAnkara ÜniversitesiTiyatro Kuramları, Eleştiri ve Dramaturgi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BANU BELİZ GÜÇBİLMEZ ALTAN
- Nezihe Araz'ın tiyatrolarında tema ve yapı
Theme and structure in Nezihe Araz's theaters
FATİH BAYRAM
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Sahne ve Görüntü SanatlarıUşak ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ALİ PULAT
- Orhan Asena'nın tiyatroları
The Theatre of Orhan Asena
HALİL ADIYAMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
Sahne ve Görüntü SanatlarıAfyon Kocatepe ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. H. ABDULLAH ŞENGÜL
- Ahmet Kutsi Tecer Tiyatrosu üzerine bir inceleme
An examination on Ahmet Kutsi Tecer Theater
ÖZNUR ÇINAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Türk Dili ve EdebiyatıBartın ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. CAN ŞEN