Osmanlı Dönemi Türk minyatür sanatında hamam ve hamam sahneleri
Turkish batsh and shots of batsh in Turkish miniature of the Ottomane Empire
- Tez No: 117840
- Danışmanlar: PROF. DR. HALİT ÇAL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Sanat Tarihi, Art History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2002
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Arkeoloji ve Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 319
Özet
239 ÖZET“Osmanlı Dönemi Türk Minyatür Sanatında Hamam ve Hamam Sahneleri”adlı çalışmamız konu olarak minyatürlerdeki hamam ve hamam sahnelerini içermektedir. Tezimiz, Türkiye'deki örnekler ile sınırlı tutulmuştur. Zaman olarak Osmanlı Dönemini kapsamaktadır. Tezimizi oluşturan iki ana bölümden biri olan katalogda yirmi sekiz minyatür bulunmaktadır. Bunlar; hamamların dış görünüşlerini veren minyatürler, hamamı hem içten hem de dıştan gösteren minyatür sahneleri,, Türk çarşı ressamlarının eserlerinde görülen hamam ve hamam sahneleri, kaplıca minyatürlerinde yer alan hamam sahneleri, hamamı içten gösteren minyatür sahneleri olmak üzere beş bölüme ayrılmıştır. Her bölüm içerisinde yer alan minyatürler ayrı ayrı tanımlanmıştır. Karşılaştırma ve değerlendirmede, katalogdaki beş bölüme ek olarak“yabancıların gözüyle Türk hamamlarını gösteren resimler”bölümü eklenmiştir. İlk beş bölümde, öncelikle, minyatürlerin tarihi, bulunduğu el yazması eserin adı, kaç örneğin incelendiği, envanter numaraları, minyatürlerin ölçüleri, sanatçıları hakkında bilgiler verilmiştir. Hamamların mimarisi; dış görünüşleri verilenler, iç görünüşleri verilenler, hem iç hem de dış görünüşleri verilenler olarak gruplara ayrılmaktadır. Dış görünüşleri verilenlerde hamamlar birbirine bitişik iki bölümden meydana gelmektedir. Hem dış hem de iç görünüşleri birlikte verilen hamamlarda, altı kubbeyle ve üç kubbeyle örtülen iki tip dış görünüş vardır, iç görünüşlerin verildiği hamam örneklerinde sahne, bir örnekte soyunmalık, diğer örneklerde sıcaklık mekanında geçmektedir. Hamam mimarisine ait öğeler kapılar, pencereler ve kemerlerdir. Minyatürlerdeki hamamların, dönemindeki gerçek hamamlarla ilgisine bakıldığında, minyatürlerdeki hamamlar ile şehirlerdeki gerçek hamamlar arasında tarih,240 yer, sayı, görünüş açısından kurulan bağlantılar sonucuna göre hamamların daha çok sembolik olarak verildiği anlaşılmıştır. örtü sistemi olarak, çatı, kubbe, düz dam kullanılmıştır. Hamamlar, ışık gözleri, aydınlık açıklıkları, aydınlık fenerleri ile aydınlatılmıştır. Kullanılan malzeme genellikle belli değildir. Bazı örneklerde, bütün cephenin yatay dikdörtgen parçalara bölünmüş olmasına bakarak kesme taş ve mermer; altıgenlerin oluşturduğu bölümlerde çini kullanıldığı düşünülmektedir. Duvarlar genellikle boyalıdır. Bazı örneklerde ahşap kullanılmıştır. '' Geometrik, bitkisel ve iki renkli taş işçiliği ile yapılan süslemeler görülmektedir. iç mekanda kullanılan yıkanma ile ilgili elemanlar; kuma, şadırvan, seki, göbek taşı, havuz, niş ve çeşmelerdir. Hamamlarda, kalabalık insan grupları ile tek figürlerden oluşan sahneler vardır. Çok sayıda erkek, kadın ve çocuk figürleri görülmektedir. Bazı figürler kıyafetli, bazı figürler de bellerinden itibaren peştemalle örtülü olup, diğer bölgeleri çıplaktır. Kurna başında yıkanan, oturan, ayakta duran, havuzda yüzen, keselenen, şakalaşan figürler tasvir edilmiştir. Hamam tasları, peştemaller, havlular, nalınlar, hamam bohçaları, kirdenlikler, tarağa benzer aletler ve keseler hamamda kullanılan araçlardır. Hamamda çalışan görevliler, hamam anası, tellak ve natırlardır.
Özet (Çeviri)
241 SUMMARY Our thesis about the“Turkish Baths and Shots of Baths in Turkish Miniature of the Ottomane Empire”deals with the baths and baths scenes seen in miniature paintings. We confined our thesis to the examples of Turkey. All of the miniatures dates in the Ottomane times. The catalogue, one of the main parts of our thesis, includes twentyeight miniature pictures and divides in five different chapters like Turkish baths from outdoors, Turkish baths seen as well inside and outside, baths and bathrooms drawn by Turkish painters, baths in miniatures of springs of Turkish painters, and miniatures with Turkish baths from inside. In all of the chapters the miniatures are detailed descriped. The comparison and interpretation was given in adition in the chapter“ pictures with Turkish baths seen with foreigners eyes ”. The first five chapters gives informations about the dating of the miniatures, the name of the manuscript writers, the numbers of miniatures was dealed with, the inventory number, the measurements of the miniatures and notes some interesting facts about the artists. Architecture of the Turkish baths grouped according to outside appearance, inside appearance and both outside and inside appearance. According to the outside appearance the Turkish baths are consist of two chapters which is next to each other. Turkish bath with both outside and inside appearance have to kind of outside appearance cover with six domed and three domed. Inside appearance of Turkish baths scene has been occured in dressroom, in one example and warm place in an other examples. The components of the bath architecture are doors, windows and archors. When we looked at the relations between Turkish baths drawn in miniature and really Turkish baths, according to the results of links that are established in history, location, number and shaped between the hamams in miniature242 and real hamams in cities it is understood that hamams are given more symbolic. Roof, dome and flatroof have been used as cover system. Hamams has been lightened with light eyes, light space and light houses. Building material usually is not clear. In some of the examples, looking at the outside it is tought that according to its divided in to horizontal rectangle parts, cube shaped stone and marble and in hexagonal parts tile has been used. The walls is usually painted. In some of the examples wood has been used. Decorations with geometric, vegatable and stone work in two colour has been seen. The washing systems and installations used inside the rooms are water-tap, wash-bassins with some taps around, landing for sitting, the big stone in the middle for massage, the bassins, niches and sources. In hamams there are scenes that is consist of only and crowded humans groups figures. Manys man, woman and child figures has been seen. Some of the figures are dressed and some of the figures are dressed with bath apron. The figures-that are^bathing in front of the. water? tap, sitting, stand up, swimming in pool, rubbing with kese, jocking has been explained. Small bowls for watering, bath apron, towel, wodden stalk shoes, wrappening towel, also the shapes and number of combs are the tools that used in hamams. The peoples worked in the Turkish bath, so the so called“mother of bath”, the servants and attendants.
Benzer Tezler
- Yıldırım Beyazıt dönemi Bursa Mimari yapılarındaki (sırlı) tuğla ve tuğla-taş geometrik dizilim ve desenlerin analizi
Analysis of (glazed) brick and brick-stone geometric arrangements and patterns in architectural structures of Bursa Province in the Yildirim Beyazit period
MEHTAP YAMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Güzel SanatlarAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiSanat ve Tasarım Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İHSAN TOKTAŞ
- Osmanlı Dönemi'nde Türk minyatürü
Başlık çevirisi yok
MUSTAFA DİĞLER
Yüksek Lisans
Türkçe
2001
Sanat TarihiDicle ÜniversitesiGüzel Sanatlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. AHMET ATAN
- Türk minyatür sanatında kutsalın rengi: Siyer-i Nebî ve Ahvâl-i Kıyâmet örnekleri
The Color of Sacred in Turkish Miniature Art: Siyer-i Nebî and Ahvâl-i Kıyâmet examples
YAĞMUR YÜCE
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
El SanatlarıOndokuz Mayıs ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. KEMAL ÖZKURT
- Osmanlı minyatür sanatında Nakkaş Levni'nin saray ve halk tiplemeleri
Nakkash Levni̇'s palace and folk figures in the Ottoman art of miniature
BURCU KOÇAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
El SanatlarıSüleyman Demirel ÜniversitesiGeleneksel Türk Sanatları Ana Sanat Dalı
DOÇ. DR. MEHMET ÖZKARTAL
- 16. yüzyıl Osmanlı Dönemi minyatür sanatı ve Kanuni Dönemi minyatür sanatçısı Matrakçı Nasuh
Başlık çevirisi yok
NİLGÜN ÇAĞLAYAN