Türkiye'nin dışa açılım sürecinde küçük sanayinin mekansal reorganizasyonu: Kayseri örneği
The spatial reorganization of small industry in the period of Turkey's economic liberalization: The case of Kayseri
- Tez No: 119610
- Danışmanlar: PROF. DR. HÜLYA KOÇ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Şehircilik ve Bölge Planlama, Urban and Regional Planning
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2002
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Şehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Şehir Planlama Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 219
Özet
Sanayileşme, özellikle Sanayi Devrimi ile birlikte kentler üzerindeki belirleyiciliği katlanarak çoğalan bir olgu olmakla birlikte, ekonomik sistemlerin de en önemli unsurlarından biridir. Tarihsel açıdan bakıldığında günümüzün“Gelişmiş Ülkeleri”nin tamamında sermaye birikiminin sağlanması sanayileşme ile olmuştur. Kapitalist ekonomi içerisinde de en önemli yere sahip olan olgu, özellikle 20. yüzyılın ortalarından itibaren“Gelişmekte Olan”veya“Azgelişmiş”ülkeler için de sermaye birikimini gerçekleştirmenin en önemli unsuru olmuştur. Bu ülkelerin kalkınmalarının sağlanması amacıyla da uygulamadaki en önemli politikalar sanayileşme üzerine temellenmiştir. Kalkınma stratejileri içerisinde en önemli yeri sanayileşmenin tuttuğunu söylemek de yanlış olmayacaktır. Bu bağlamda sanayi işletmelerinin kent mekanı üzerindeki yer seçimleri de gerek kentsel, gerek sosyal ve gerekse ekonomik açıdan çok önemlidir. Sanayileşmenin ilk ortaya çıkış zamanlarında, kent mekanında, herhangi bir mekansal yer seçim kriteri göstermeksizin, girişimcilerin istekleri doğrultusunda rastgele konumlanan sanayi işletmelerinin kent içerisinde her yerde olmamaları, belli alanlarda toplanmaları gereği ortaya çıkmış, bunun için de çeşitli plan ve organizasyon politikaları üretilmiştir. Kapitalist sistemin dönem dönem girdiği krizler sonucu değişmesi; ancak bunun bir etki - tepki süreci içerisinde genellikle sistem bütününü bozmayan bir değişim olması, aynı zamanda üretim ve birikim ilişkilerinde değişimlere yol açmıştır. Bu durum ise, hiç kuşkusuz, hem sanayileşme olgusunda dönem dönem değişimler ortaya çıkmasına neden olmuş, hem de kent mekanında sanayinin yerseçimi ile ilgili değişmeleri sebeplemiştir.VI Özellikle 1980 yılı bir kırılma noktası olarak oldukça keskin değişimlerin meydana geldiği bir yıldır. Türkiye de 20. yüzyılın başlarından itibaren kalkınmayı sağlamak amacıyla sanayileşmeyi öne çıkartan politikalar üretmiştir. Bu seçim ise, kaçınılmaz olarak Türkiye'yi, dünya ekonomik sisteminden etkilenen bir noktaya getirmiştir. Bu etkileşim içerisinde, dünyadaki krizlerin yansımaları çok açık bir biçimde Türkiye'de de ortaya çıkmıştır. Sanayideki işletmelerin çok büyük bir oranının küçük sanayi sektörlerinde yoğunlaşması, küçük sanayinin ise, yapısı itibariyle kent içerisinde rahatlıkla yerseçmesi, sektörün kent mekanı üzerindeki oluşumunu ve organizasyonunu önemli bir noktaya getirmektedir. 1980 sonrası dünyadaki ekonomik yapıda ortaya çıkan değişimlerin sınai yansımalarının ilk okunabileceği yerler de kent mekanlarıdır. Değişim, sınai aktivitelerin kent mekanlarındaki oluşumuna ve organizasyonuna da yansımıştır. Bu yansımaların keskinleştiği yerler ise, hem Gelişmiş Ülke, hem de Gelişmekte Olan Ülke kentlerindeki sanayiler ve sanayi alanlarıdır. Şehir planlama açısından da kentsel organizasyonun oluşturulmasında önemli yeri olan sanayinin özellikle küçük sanayi bağlamında, mekansal olarak yeniden organize olması, bu yeniden organizasyonu belirleyen dinamikler ve son dönemlerde dünyada hakim görüş olmaya başlayan söylemler, Türkiye'de küçük sanayinin mekansal yeniden organizasyonu konusunu önemli bir noktaya getirmektedir. Bu çalışmada da Türkiye'de küçük sanayinin mekansal yeniden organizasyonunun dinamikleri araştırılmış, mekansal değişimin kurumsal yansımaları üzerinde durulmuş ve kent mekanında Organize Sanayi Bölgeleri şeklinde yeniden organize olan küçük sanayinin kentsel yeniden organizasyon içerisindeki önemi, Kayseri Merkez bağlamında incelenmiştir. Bu inceleme yapılırken de, öncelikle sanayileşmenin tarihsel gelişimine bakılmış, bu gelişimin Gelişmekte Olan Ülkeler ve Türkiye'deki yansımaları irdelenmiş ve küçük sanayinin mekansal yeniden organizasyonu Kayseri özelinde araştırılmıştır. İncelemede kullanılan yöntem; literatür taraması ve örnek alan kapsamında bilgi toplanmasıdır. Sonuç için kullanılan yöntem ise; istatistiki analizlerden korelasyon analizi ve iki yönlü yokluk denencesi içinvii anlamlılık testi uygulamalarıdır. Bunlar ise, 1980 - 1990 yılları arasında Kayseri'de verilen yatırım teşviklerine uygulanmıştır.
Özet (Çeviri)
Industrialism, especially with Industrial Revolution, is one of the most important elements of the economic systems which 's determination on the cities becomes greater. Historically all of today's developed countries have provided the capital accumulation by industrialism. Industrialism, which is an important part of capitalism, has been the most important element of capital accumulation in“developing”or“less - developed”countries especially since the middle of 20th Century. To intend to provide the developing of these countries, the most important application policies have based upon industrialism. It won't be wrong to say that industrialism has the most important place in development strategies. In this context, the location of industrial firms on urban space is important in urban, social and economic means. Because of the absence of the location criterias for the industrial firms in the first terms of industrialism caused a random dispersion of these firms on urban space. By this, it had required that the industrial firms might be gathered on special places on urban space and providing this, many planning, location and organization policies have produced. The alterations, which have appeared by the termly crisis of capitalist system and also appeared in an action - reaction process have caused another alteration in production and accumulation relationships. This situation not only have caused an alteration in the fact industrialism, but also have caused alterations in location criterias of industry. Especially the year 1980 is an important point in which sharp alterations had appeared...~*SSSRS35*IX Also Turkey has produced policies which based upon the industrialism for providing development since the beginning of 20th century. This selections perhaps have provided Turkey become a country which impressed from the world economic system. The great density rate of small industry in industrial firms and the easily located specialty of small industry provide sector's importancy to great ratios on development and organization on urban space. The marks of alteration could be easily pointed out on urban space after the alteration of world economic system after 1980's. The alteration has appeared on the development and organization of industrial activities on urban space. The sharpening places of this alteration are the industrial areas in the cities of both developed and less - developed countries. For urban planning, industry, which has a great role on providing the urban organization especially in the context of spatial re - organization of small industry, the dynamics, which determine this re - organization and the concepts which become a dominant view in last terms have caused the subject; spatial re - organization of small industry in Turkey as an important problem area. In this study, the dynamics of spatial re - organization of small industry, the associational marks of spatial alteration and the importance of re - organization of small industry as Organized Industrial Areas on urban space in urban re - organization had researched in the context of Kayseri. Providing this research, first the historical development of industrialism had examined, then the marks of this development had scrutinized and the spatial re - organization of small industry in Kayseri had researched. The method of the research is gathering information about the development of industrialism, the industrial development of Turkey and collecting information about small industry in Kayseri. And the method of conclusion is using statistical analysis techniques; the correlation analysis and two - tailed significance. And these analyses techniques had applied to the investment incitements in Kayseri in the term 1980 - 1990.
Benzer Tezler
- Yabancılara Türkçe öğretiminde Türkçeye yolculuk A1 ve A2 kitaplarında söz varlığı unsurlarının incelenmesi
Examination of vocabulary elements in journey to Turkishbook A1 and A2 in teaching Turkish language to foreigners
GÖKNUR ÇETİNKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Türk Dili ve EdebiyatıArdahan ÜniversitesiÇağdaş Türk Lehçeleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ABDULLAH ELCAN
- Çin Halk Cumhuriyeti tekstil ve konfeksiyon ihracatının Türkiye'nin ihracatına etkileri ve bir saha araştırması (Zorlu Linen A.Ş. örneği)
Effects of people republic of China's textile and clothing exports on Turkey's exports and a field research (Zorlu Linen Inc. sample)
GÜLDEN ŞENCAN
- Küreselleşme sürecinde ekonomik krizler ve döviz kuru politikaları (Türkiye örneği)
Economic crisis and exchange rate policies in the period of globalization
REYHAN BERBER
- Avrupa Birliği sinema politikalarının Türk sinemasına etkileri
The affects of European Union cinema policies on Turkish cinema
AYDAN TUNCAYENGİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Sahne ve Görüntü SanatlarıDokuz Eylül ÜniversitesiFilm Tasarımı Ana Sanat Dalı
YRD. DOÇ. DR. ZÜHAL ÇETİN ÖZKAN
- Türk dış politikasında Afrika açılım stratejisi: Ekonomik, kültürel dinamikleri ile Türkiye'nin Mağrip bölgesi politikası
Turkish external relationship African opening strategy: Side of Maghrep on Turkey politics with economical and cultural dinamics
SEZGİN AKKANLI
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Uluslararası İlişkilerÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. SONER KARAGÜL