Rize ili Ardeşen ve Pazar ilçelerinde kivi yetiştiren tarım işletmelerinde kivi ve çay üretim faaliyetlerinin karşılaştırmalı ekonomik analizi
A Comparative economic analysis of kiwifruit and tea plantations on kiwifruit farms in Ardeşen and Pazar districts of Rize province
- Tez No: 120143
- Danışmanlar: DOÇ.DR. HARUN TANRIVERMİŞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Tea and kiwifruit plantations, production and trade, production costs, gross margin and net profits, development possibilities of kiwifruit farming
- Yıl: 2002
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarım Ekonomisi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 144
Özet
ÖZET Yüksek Lisans Tezi RİZE İLİ ARDEŞEN VE PAZAR İLÇELERİNDE KİVİ YETİŞTİREN TARIM İŞLETMELERİNDE KİVİ VE ÇAY ÜRETİM FAALİYETLERİNİN KARŞILAŞTIRMALI EKONOMİK ANALİZİ Hasan Esat TRABZON Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı Danışman : Doç.Dr.Harun TANRIVERMİŞ Bu araştırmanın amacı, Rize ili Ardeşen ve Pazar ilçelerinde kivi üretimi yapan tarım işletmelerinde, kivi ve çay üretim faaliyetlerinin karşılaştırılmalı ekonomik analizinin yapılmasıdır. Bu amaçla kivi ve çay üretim faaliyetlerinde dekara fiziki girdi kullanım düzeyleri, üretim maliyetleri ile brüt ve net kar düzeyleri tespit edilmiş ve bulunan sonuçlar karşılaştırılarak söz konusu ürünlerin işletme içinde rekabet olanakları değerlendirilmiştir. Araştırmada seçilen iki ilçede kivi üretimine ayrılan alanı 1 da ve daha fazla olan, bahçeleri ekonomik verim yaşına gelmiş ve ticari anlamda kivi yetiştiriciliği yapan 62 tarım işletmesi saptanmıştır. Bu işletmelerin tamamına anket uygulanmış ve 2000 üretim yılına ilişkin olarak kivi ve çay üretim faaliyetleri ile ilgili fiziki ve mali veriler toplanmıştır. İncelenen işletmelerde ortalama işletme arazisi 14,77 da olup, bunun % 52,7'si çay ve % 13,1 'i ise kivi bahçelerinden meydana gelmektedir. İşletmelerde ortalama nüfus 4,46 kişi olup, bunun % 52,0'si erkek ve % 48,0'i kadındır. İşletmelerde 6 ve daha yukarı yaştaki nüfusun okur-yazarlık oranı % 96,6, işletmelerin işgücü varlığı 3,149 EİB ve atıl işgücü oranı ise % 41,39 olarak tespit edilmiştir.İşletmelerde kivi bahçesi tesisi için toplam 21 1,38 saat/da ve çay bahçesi tesisi için ise toplam 110,81 saat/da işgücüne ihtiyaç duyulmaktadır. İşletmelerde kivi bahçesi tesisi için yapılan toplam tesis masrafı 976.249.280 TL/da ve çay bahçesi tesisi için ise 297.293.816 TL/da tesis masrafı yapılmaktadır. İşletmelerde kivi üretim döneminde 129,75 saat/da işgücü kullanılmakta ve toplam üretim masrafları ise 338.328.558 TL/da olup, bunun % 46,8'i sabit, % 53,2'si değişken masraflardan oluşmaktadır. İşletmelerde dekara ortalama olarak 1.640 kg kivi üretimi yapılmakta olup, 2000 yılı fiyatları ile 1 kilogram kivinin üretim maliyeti 206.298 TL'dir. İşletmelerde yaş çay yaprağı üretim döneminde 95,70 saat/da işgücü kullanılmaktadır. İşletmelerde toplam üretim masrafları 167.507.890 TL/da olarak saptanmış olup, bunun % 39,6'sı sabit ve % 60,4'ü ise değişken masraflardır. İşletmelerde dekara 1.458 kg yaş çay yaprağı üretimi yapılmakta ve 2000 yılı fiyatları ile 1 kg yaş çay yaprağının maliyeti ise 1 14.889 TL olarak tespit edilmiştir. İncelenen küçük aile işletmelerinde kivi üretiminde birim alana çay tarımına oranla daha yüksek brüt ve net kar sağlanmaktadır. Kivi üretim faaliyetinin işgücü talebi, çay tarımına oranla % 35,6 oranında daha yüksek bulunmuş olup, yörede kivi tarımının geliştirilmesi, işletmelerde atıl işgücünün değerlendirilmesine olumlu katkı yapabilecektir. Üreticilerin % 95,2'sinin kivi üretimine ayırdıkları alanları gelecekte artırmayı istedikleri ve üreticilerin % 74,3 'ü ise, ilave kivi bahçesi için gerekli olan alanları mevcut çay bahçelerinden karşılayabileceklerini belirtmişlerdir. Araştırma sonuçlarına göre, Rize yöresinde kivi tarımının geliştirilmesi, işletme ekonomisine olumlu katkı yapabilecektir. Ancak gelecek yıllarda kivi tarımında da üretim fazlası sorununun yaşanmaması için, bugünden üretime ve tüketime yönelik politikaların birlikte yönlendirilmesine gereksinim bulunmaktadır. 2002, 144 sayfa ANAHTAR KELİMELER : Çay ve kivi, üretim ve ticaret, üretim maliyeti, brüt ve net karlar, kivi tarımının geliştirilebilmesi olanakları.
Özet (Çeviri)
ABSTRACT Masters' Thesis A COMPARATIVE ECONOMIC ANALYSIS OF KIWIFRUIT AND TEA PLANTATIONS ON KIWIFRUIT FARMS IN ARDEŞEN AND PAZAR DISTRICTS OF RİZE PROVINCE Hasan Esat TRABZON Ankara University Graduate School of Natural and Applied Sciences Department of Agricultural Economics Supervisor : Assoc.Prof.Dr.Harun TANRIVERMİŞ The aim of this research is to make a comparative economic analysis of kiwifruit and tea production activities in farms which produce kiwifruit in Ardeşen and Pazar districts of Rize province. By this aim, competition possibilities of mentioned crops were assessed by comparison of results, gross and net profits, production costs, physical input usage level per decar in kiwifruit and tea production. In the research 62 commercially kiwifruit producing farms, having economic plantations and having area of more than 1 decar, were determined in two selected districts. The questionnaire was applied to all above farms and physical and financial data were collected related to kiwifruit and tea production activities for 2000. Average farm lands were 14,77 decar from which 52,7 % and 13,1 % were tea and kiwifruit plantations, respectively. Average population in farms was 4,46 from which 52,0 % and 48,0 % consisted of man and women, respectively. It was determined that literacy rate of population at 6 and upper ages was 96,6 % available labour farms was 3,149 man work day and rate of Idle Labor was 41,39 %.Labor required for establishing kiwifruit and tea plantations were 211,38 hour/da and 110,81 hour/da, respectively. Total establishment costs in farms were 976,249,280 TL/da in kiwifruit and 297,293,816 TL/da in tea plantations. At kiwifruit production period in farms, 129,75 hour/da labor was used and total production costs was 338,328,558 TL/da, which consisted of 46,8 % fixed and 53,2 % variable costs. Average kiwifruit production per decar was 1,640 kg, production cost of unit kiwifruit by 2000 year price was 206,298 TL. 95,70 hour/da labor was used in farms in tea leaf production period. Total production costs were determined as 1 67,507,890 TL/da from which 39,6 % fixed and 60,4 % variable. Tea leaf production per decar was 1,458 kg and cost of unit tea leaf by 2000 year price was recorded as 114,889 TL. Gross and net profits per unit area in kiwifruit production were obtained higher than tea in small-scale family farms. Labor requirement of kiwifruit production activity was 35,6 % higher than tea production. Development of kiwifruit cultivation might positively contribute to evaluate of unemployment labor in the region. 95,2 % of producers would like to increase the area for kiwifruit production in future and 74,3 % of producers stated that they could meet required areas for additional kiwifruit plantations from present tea plantations. According to the research result, development of kiwifruit cultivation would have positive contribution to business economy in Rize region. However, policies for production and consumption were both oriented in kiwifruit cultivation not to face to production surplus in future years. 2002, 144 pages
Benzer Tezler
- Rize ili Pazar ve Ardeşen ilçelerinde yetişen trabzonhurmalarının (Diospyros kaki L.)seleksiyon yolu ile ıslahı
Breeding by selection of persimmons (Diospyros kaki L.) of Pazar and Ardeşen plain
EMRE VARDAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
ZiraatOrdu ÜniversitesiBahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TARIK YARILGAÇ
- Rize ili ve ilçelerindeki doğal gamma radyoaktivite düzeyinin belirlenmesi
Measurement of natural radioactivity level in Rize-centre and towns of Rize
SERDAR DİZMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
Fizik ve Fizik MühendisliğiKaradeniz Teknik ÜniversitesiFizik Ana Bilim Dalı
PROF.DR. NAZMİ TURAN OKUMUŞOĞLU
- Rize ili Pazar ve Ardeşen ilçelerindeki lazların mutfak kültüründeki değişim
Changes in the culinary culture of lases in Rize province, Pazar and Ardeşen districts
RABİA UZUN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Gastronomi ve Mutfak SanatlarıGaziantep ÜniversitesiGastronomi ve Mutfak Sanatları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ TUBA PEHLİVAN
- Rize ve çevresinde dağılım gösteren bitki zararlısı Ricania simulans (Walker, 1851) (Hemiptera: Ricanidae)'ın taksonomik ve biyolojik özellikleri
Taxonomic and biological features of plant pest Ricania simulans (Walker, 1851) (Hemiptera: Ricanidae) distributed in Rize and its surroundings
NİHAL YILDIZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
BiyolojiOndokuz Mayıs ÜniversitesiBiyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÜNAL ZEYBEKOĞLU
- Rize ili Ardeşen ilçesi Pirinçlik ve Yukarıdurak köyleri çay işletmelerinin ekonomik durumları ve gelir dağılımı
Başlık çevirisi yok
MEHMET YAZICI
Yüksek Lisans
Türkçe
1995
ZiraatAnkara ÜniversitesiTarım Ekonomisi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SELAHATTİN ERAKTAN