Tuz stresinin farklı domates (Lycopersicon) genotiplerinde fizyolojik ve biyokimyasal özellikler üzerine etkisi
Effects of salt stress on physiological and biochemical characteristics of different tomato cultivars
- Tez No: 120217
- Danışmanlar: DOÇ. DR. FİLİZ ÖZDEMİR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Biyoloji, Biology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2002
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ege Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Biyoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 92
Özet
V ÖZET TUZ STRESİNİN FARKLI DOMATES (LYCOPERSİCON) GENOTİPLERİNDE FİZYOLOJİK VE BİYOKİMYASAL ÖZELLİKLER ÜZERİNE ETKİSİ KOCA, Hulusi Yüksek Lisans Tezi, Biyoloji Anabilim Dalı Tez Yöneticisi: Doç. Dr. Filiz ÖZDEMİR Ocak 2002, 79 Sayfa Dünyada ve ülkemizde yapılan yanlış uygulamalar sonucu, tarımsal ekosistemlerde önemli ekonomik kayıplar ve çevre sorunları meydana gelmektedir. Sulama sulan, düzensiz sulama, aşın ve yanlış gübreleme ve yanlış toprak işleme gibi nedenlerle ortaya çıkan toprak tuzluluğu, tanımın geleceğini tehdit etmektedir. Her yıl giderek büyüyen ve verim kayıplarına neden olan bu olay, ülkemizde de tarımı yapılan kültür bitkilerinden domatesin (Lycopersicon spp) büyüme ve verimliliğini olumsuz yönde etkilemektedir. Domates bitkisinin tuza toleranslı olan yabani formlarını kullanarak, kültür formlarında dayanıklılığın geliştirilmesine yönelik çalışmaların bilimsel ve ticari anlamda henüz başarılı olamaması bu yöndeki çalışmaların artması gerektiğini göstermektedir. Bitkinin dayanıklılığının ortaya konmasında en önemli yol olan fizyolojik ve biyokimyasal tepkilerin araştırılması, bu çalışmanın da temelini oluşturmaktadır.VI Bu çalışmada tuza duyarlı olduğu bilinen L. esculentum var. riogrande ve tuza toleranslı L. pennellii türleri kullanılarak, NaCl (Sodyum klorür) tipi tuz stresinin zamana ve konsantrasyona bağlı olarak, total superoksit dismutaz (SOD) aktivitesi, total protein, peroksidaz aktivitesi, askorbat peroksidaz aktivitesi, lipid peroksidasyon seviyesi, fotosentetik verimlilik, bağıl nem içeriği ile kök ve gövde büyümesi üzerine olan etkileri incelenmiştir. NaCl uygulaması sonucunda kök ve gövde büyümeleri duyarlı türlerde, dayanıklı olanlara göre engellenmiştir. Yaprak bağıl nem içeriği, toleranslı tür L.pennellii'de küçük de olsa artışlar gösterirken duyarlı türde azalmalar olmuştur. NaCl'nin fotosentetik verimliliğe etkisi, dayanıklı türde artış gösterirken, duyarlı olanda önemli değişiklikle karşılaşılmamıştır. Total SOD aktiviteleri ise dayanıklı türde artarken, duyarlı türde azalma göstermiştir. Protein içerikleri her iki türde de, genellikle NaCl artışına bağlı olarak kontrole göre artmıştır. Stres süresinin artması dayanıklı tür L. pennellii'de peroksidaz aktivitesinde artışa neden olurken, duyarlı tür L. esculentum var. riogrande'de yüksek konsantrasyonda küçük azalmalar göstermiştir. Askorbat peroksidaz aktivitesi, dayanıklı türde artarken, duyarlı türde azalmıştır. Lipid peroksidasyon seviyesi ise stres süresine ve şiddetine bağlı olarak her iki türde de genelde artışlar göstermiştir. Yapılan tüm incelemeler; L. pennellii'nin NaCl stresine karşı verdiği tepkiler, bu türün uyum mekanizmalarının daha iyi olduğunu ve L. esculentum var. riogrande'ye üstünlük sağlayacağını göstermiştir. Bu nedenle; dayanıklı yabani formlardaki fizyolojik ve biyokimyasal araştırmaların yapılarak dayanıklılığı sağlayan faktörlerin ortaya çıkarılması, kültür formlarının da dayanıklılığın geliştirilmesine önemli katkıda bulunacaktır.
Özet (Çeviri)
vn ABSTRACT EFFECTS OF SALT STRESS ON PHYSIOLOGICAL AND BIOCHEMICAL CHARACTERISTICS OF DIFFERENT TOMATO CULTIVARS KOCA, Hulusi MSc in Biology Department Supervisor: Doç. Dr. Filiz ÖZDEMİR January 2002, 79 Pages Serious economic losses and environmental problems occur as a result of improper applications carried out both in the world and in our country. Soil salinity resulting from irrigation water, underground and upground water, topographical structure, soil structure, irregular watering, excess and incorrect fertilizing and improper soil processing threats the future of the agriculture. This situation, growing gradually per year and causing yield losses adversely affecting growth and yield of tomato plant (Lycopersicon spp) which is raised in our country as well. Since studies dealing with improving salt tolerance of inbred culture forms by using its salt tolerant wild farms have yet to succeed, it appears that more investigation is required about this matter. To study physiological and biochemical responses which bring up resistance of plants constitutes to this study.VIII In this study, changes in total superoxide dismutase, peoxidase, ascorbate peroxidase activities, total protein contents, lipid peroxidase levels, photosynthetic yield, relative water contents in response to saline (NaCl) stress were measured and effects of salt stress on growth parameters (root and shoot length) were determined in two different tomato cultivars L. esculentum var. riogrande and L. pennellii, known as salt sensitive and salt tolerant, respectively Root and shoot growth of salt sensitive cultivar were more inhibited with NaCl treatment than salt tolerant one. Relative water content of salt tolerant L. pennellii was increased a bit while, it was decreased in salt sensitive L. esculentum var. riogrande. NaCl treatment increased photosynthetic yield in salt tolerant cultivar, whereas no significant change was occured in salt sensitive one. Total SOD enzyme activity was increased in both tomato cultivars with increasing salinity, when compared to controls. Lengthening the period of stress application resulted an increase in peroxidase activity of salt tolerant L. pennellii; in high salt concentration, there was a small decrease in peroxidase activity of salt sensitive L. esculentum var. riogrande. Ascorbate peroxidase activity was increased in tolerant cultivar whereas, it was decreased in sensitive cultivar. Lipid peroxidation level showed increases in both genotypes in relation to period and severity of salt stress. In summary, the results of all experiments showed that, responses of L. pennellii to NaCl stress are better than L. esculentum with respect to adaptation mechanisms and L. pennellii is superior to L. esculentum var. riogrande. Thus, to bring to light factors providing resistance by means of physiological and biochemical investigations practiced in wild tolerant forms might make important contribution to improve the resistance of cultivated forms.
Benzer Tezler
- Domates (Lycopersicon Sp-)'te tuz stresinin bazı fizyolojik parametreler ve antidoksidant enzim aktiviteleri üzerindeki etkilerinin in vivo ve in vitro olarak incelenmesi
In vivo and in vitro investigation of the effect of salinity stress on some physiological parameters and antioxidant enzymes activites in the tomato (Lycopersicon Sp.)
MAHMUT DOĞAN
- Besin kültüründe yetiştirilen farklı domates çeşitlerinin artan NaCl uygulamalarına toleransı ve tuzluluk stresinin kuru madde miktarı ile bitki mineral içeriğine etkisi
The response of different tomato cultivars to increasing NaCl in nutrient culture and effect of salinity stress to dry matter yield and mineral content
NURAY BİLGİN
- Domates bitkisinin tuz stresine karşı tepkisinde nano Zn-biyo gübre formülasyonlarının etkisi
Effect of nano Zn-bio fertilizer formulation on the response of tomato plant in salt stress conditions
KAĞAN TOLGA CİNİSLİ
Doktora
Türkçe
2019
ZiraatAtatürk ÜniversitesiToprak Bilimi ve Bitki Besleme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NESRİN YILDIZ
- Bir bitki aktivatörünün (ISR-2000) tuz stresi (NaCl) ve biyotik stres (Botrytis cineria) altındaki domates fideleri üzerindeki biyokimyasal ve fizyolojik etkilerinin araştırılması
Investigation of the biochemical and biolagical effects of a plant activator (ISR-2000) on tomato seedling under salt stres (NaCl) and biotic stres (Botrytis cineria)
CEYDA ÖZFİDAN
- Farklı tuz seviyelerindeki topraklarda yetiştirilen domatesin gelişimi ve bazı fizyolojik özellikleri ile toprak iyileştirilmesi üzerine arkadaş bitkilerin etkileri
Development of tomato growing in soils differing in salt levels and effects of companion plants on some physiological parameters and soil remediation
SEMA KARAKAŞ DİKİLİTAŞ
Doktora
Türkçe
2013
ZiraatHarran ÜniversitesiToprak Bilimi ve Bitki Besleme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET ALİ ÇULLU