Liman Tepe Erken Tunç Çağı seramiğinin Ege arkeolojisindeki yeri ve önemi
Early Bronze Age pottery from Liman Tepe: Its place and importance in the archaeology of the Aegean
- Tez No: 120692
- Danışmanlar: PROF. DR. HAYAT ERKANAL
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Arkeoloji, Archeology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2002
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Arkeoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 534
Özet
ÖZET Şahoğlu, Vasıf, Liman Tepe Erken Tunç Çağı Seramiği'nin Ege Arkeolojisi'ndeki Yeri ve Önemi, Doktora Tezi, Danışman: Prof. Dr. Hayat Erkanal, 371 s. Liman Tepe Erken Tunç Çağı seramiğinin ele alındığı bu çalışmada 1992 - 1997 yılları arasında Liman Tepe kazılarında ele geçen malzeme değerlendirilmiştir. Stratigrafik tabakalarda mimari kalıntılarla bağlantılı bir şekilde ele geçen seramik örnekleri, Anadolu ve Ege kökenli malzemenin bir arada ele geçtiği, kronolojik karşılaştırmalar açısından önemli bir buluntu grubunu oluşturmaktadır. Erken Tunç Çağı içerisinde, Erken Tunç Çağı 1 'den Erken Tunç Çağı 3 sonuna kadar kesintisiz olarak iskân edilen Liman Tepe'nin bu zaman dilimi boyunca geçirdiği seramik ve mimari gelişimin yansıttığı sosyo-kültürel değişim çalışma sonucunda ortaya konmuştur. A ve B alanlarında birbirinden bağımsız olarak ele alınan seramiğin değerlendirilmesi sonucunda Liman Tepe'nin Erken Tunç Çağı stratigrafisi oluşturularak, bunun diğer çağdaş Anadolu ve Ege merkezleriyle karşılaştırması yapılmıştır. Bireysel anlayışla oluşturulan yerleşim modelinden daha karmaşık bir şehircilik anlayışına geçişin safha safha izlenebildiği bu merkezde sosyal yapının değişimi ile bu değişimin seramik üretimi ve kullanımı üzerindeki yansıması açık bir şekilde izlenebilmektedir. Erken Tunç Çağı 1 ortalarından itibaren yerel seramik örneklerle bir arada ele geçen Kiklad Adaları kökenli ithal urfirnis ve boyalı seramik örnekleri, Liman Tepe'nin en azından bu dönemden itibaren denizaşırı ilişkilere sahip olduğunu göstermektedir. Liman Tepe'de Erken Tunç Çağı 2 döneminde sosyal yapıda meydana gelen büyük değişimlerle paralel olarak yeni seramik tipleri de ortaya çıkmaya başlamıştır. Genellikle sıvı tüketimi ile bağlantılı depas, tankard, çaydanlık, çan biçimli kap, tek kulplu fincan gibi kaliteli seramik örnekleri ile birlikte çarkta yapılmış ilk seramik örnekleri ilk kez bu dönemde kullanılmaya başlamıştır. Liman Tepe bu dönemde Kilikya Bölgesinden Kıta Yunanistan 'a kadar uzanan çok geniş bir bölgeye yayılan ve olasılıkla maden ticareti üzerine kurulmuş büyük bir ticaret ağının en önemli merkezlerinden biri konumuna gelmiştir. Erken Tunç Çağı 3 sonunda bir önceki döneme göre oldukça küçük bir yerleşim izlenimi veren Liman Tepe, Orta Tunç Çağı'ndan itibaren tekrar merkezi bir yerleşim konumuna gelmiştir. Klasik Çağlarda Klazomenai adıyla önemini sürdüren merkez, iskân edildiği her dönemde önemli bir liman kenti olarak Anadolu ve Ege kültürleri arasında bir çeşit köprü görevi görmüştür.
Özet (Çeviri)
ABSTRACT Şahoğlu, Vasıf, Early Bronze Age Pottery from Liman Tepe: Its Place and Importance in the Archaeology of the Aegean. PhD Thesis, Advisor: Prof. Dr. Hayat Erkanal, 371 p. The Early Bronze Age pottery unearthed at Liman Tepe during the excavation seasons between 1992 -1997 has been studied within the course of this study. The material was found in well stratified deposits in relation with architectural features. This detailed study of the pottery contributes greatly to our understanding of the chronological developement of the İzmir region and defines its position within the wider Aegean and Anatolian world. During the Early Bronze Age, Liman Tepe was inhabited without any cultural breaks at least from the beginning of the Early Bronze Age 1 until the end of Early Bronze Age 3. The developement of the pottery and the architecture, which are seen to reflect the changes in the socio - cultural structure of the settlement, have been the focus of this study. The pottery from Areas“A”and“B”have helped to form the main Early Bronze Age stratigraphical sequence of the site and provided a picture of the cultural changes throughout the period under study. The clear change from the domestic structures of the Early Bronze Age 1 to monumental buildings of communal use of the Early Bronze Age 2 gives us a glance of the emergence of complex societies in the Aegean. Early Cycladic imports ofurfirnis and dark on light painted wares make their first appearence already in the Early Bronze Age 1 levels at the site making them among the earliest examples attested in the whole Aegean. New pottery shapes like the tankard, depas, bell shaped cup, tea-pot and one handled cup make their first appearence towards the end of the Early Bronze Age 2 for the first time at Liman Tepe. These new shapes appear approximately at the same time in a wide geographical region ranging from Cilicia to Greek mainland. These finds are the material remains of an extensive trade network created for the distribution of metal resources through a wide geographical area. Liman Tepe must have been one of the main ports on this trade network of the third millennium B.C.E. The following Early Bronze Age 3b period is poorly represented at Liman Tepe, suggesting a small settlement at the site. The beginning of the Middle Bronze Age opened a new era within the cultural history of the site. At this time, Liman Tepe gained its importance once more which was to last into the Classical Ages when the site continued to be inhabited with the name of ClazomenaL Throughout its history, Liman Tepe acted as a bridge between Anatolia and the Aegean, contributing greatly to our understanding of the nature of relations between the two regions.
Benzer Tezler
- Batı Anadolu erken Tunç Çağı seramiğinin karşılaştırmalı olarak değerlendirilmesi
Comparative evaluation of early bronze age pottery in Western Anatolia
FADİM BEYDOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
ArkeolojiÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiArkeoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. DERYA YALÇIKLI
- Erken Tunç Çağı II Yenibademli höyük kapakları
Early Bronze Age II Yenibademli höyük lids
ELİF BURCU GÜVEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
ArkeolojiAdnan Menderes ÜniversitesiArkeoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ENGİN AKDENİZ
- The genesis of early state formation in the aegean prehistoric cultures: Liman Tepe and Bakla tepe as a case study
Ege prehistorik kültürlerinde erken şeflik sistemi'nin doğuşu: Liman tepe ve Bakla tepe örnek çalışması
PINAR DURĞUN
Yüksek Lisans
İngilizce
2012
ArkeolojiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiYerleşim Arkeolojisi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NUMAN TUNA
- Batı Anadolu'nun M.Ö. III. ve II. Bin'e ait pişmiş toprak figürinleri
Die Terrakottafiguren von III. und II. jahrtausend vor ohr. in west Anatolian
E. ÖZLEM SÖZEN