Geri Dön

Kemalpaşazade'nin Dekayık' ul-Hakayık'ı (metin-indeks)

Daqaiq al-Haqaiq of Kemalpaşazade (text-index)

  1. Tez No: 122226
  2. Yazar: ABDULLAH KARACA
  3. Danışmanlar: PROF.DR. ADNAN KARAİSMAİLOĞLU
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Doğu Dilleri ve Edebiyatı, Türk Dili ve Edebiyatı, Eastern Linguistics and Literature, Turkish Language and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2002
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Kırıkkale Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Doğu Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 204

Özet

Dekâyıku'l-Hakâyık, yazılış ve anlam itibariyle birbirine yakın, eş anlamlı, eş sesli ya da zıt anlamlı Farsça sözcüklerin kullamm farklılıklarım ve mana inceliklerim göstermek amacıyla kaleme alınmış bir sözlüktür. Müellifi Kemal Paşazade Ahmed bin Süleyman'dır. Dekâyıku'l-Hakâyık, XVI. yüzyılda yaşayan Osmanlı ilim adamlarından Kemal Paşazâde'nin önemli eserlerinden biridir. Bu eser Kanuni dönemi sadrazamlanndan İbrahim Paşa'ya ithafen yazılmıştır. Kesin olarak yazılış tarihi bilinmemektedir. Ancak eserin İbrahim Paşa'ya ithaf edildiği düşünülünce, onun sadrazamlıkta bulunduğu 929-942/1523-1536 yıllan arasında yazıldığı düşünülebilir. Eserde 423 Farsça kelime maddesi incelenmiştir. Maddelerin tertibinde belirli bir düzen takip edilmemiş; kelimeler anlamca birbirine yakın, eş anlamlı, mütezâd ve eş sesli oluşlarına göre sımflandınlmıştır. Evvela bu özelliklerde olan iki ya da daha fazla sözcük madde başı olarak ele alınmış, daha sonra da sırasıyla bunların anlam ve yapılan bakımından izahlan yapılarak örnekleri beyitlerde gösterilmiştir.

Özet (Çeviri)

“Daqaiq al-Haqaiq”is a dictionary which is written to illustrate semantic relationships between lexical items in the Persian language and alternative usage of words. An entry in the dictionary consist of lexical items that are related in terms of meaning or form; synonym, antonym or homophone. The author of the dictionary is Kemal Paşazade Ahmed b. Süleyman, an Otoman scholar of 16th century, and Daqaiq al-Haqaiq is one of his major works. The dictionary was dedicated to Ibrahim Pasha, a Grand Vezier of Süleyman the Magnificent. The exact date of its completion is unknown but it can be claimed that it was complated between 929-942/1523-1536 if the tenure of İbrahim Pahsa is considered. The consists of 423 entires, all in Persian. Word that have semantic relationship-synonyms, antonyms and homophones etc.- are classed under the same entry. The context and order of entries do not arranged alphabetically. An entry contains one or two of related words andthen explains in detail their forms as well as semantic relations between them. Fnally the usage of the words is exemplified with couplets.

Benzer Tezler

  1. Dekâyıku'l-Hakâyık: İnceleme-metin

    Deqayıqul-Haqayıq

    MESUT TOPAL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2013

    Türk Dili ve EdebiyatıKahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. İBRAHİM KAYA

  2. Kemalpaşazâde'nin Nesâyih adlı eserinin transkribi ve felsefî tahlili

    The transcript and philosophical analysis of Kemalpaşazade?s (work named) Nesayih

    YUNUS TÜRKYILMAZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2009

    DinUludağ Üniversitesi

    Felsefe Bölümü

    PROF. DR. YAŞAR AYDINLI

  3. Kemalpaşazâde'nin Şerhu Tağyîri'l-Miftâh adlı eserinin tahkik ve tahlili

    Edition criticism and analysis of Kamalpashazâde's Sharh Taghyir al-Miftah

    MUSA ALAK

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2009

    DilbilimMarmara Üniversitesi

    İlahiyat Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AHMET TURAN ARSLAN

  4. Kemalpaşazâde'nin Mâhiyet Teorisi

    Kemalpashazâda's Theory of Quiddity

    MAHMUT ŞIMŞAT

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    DinAnkara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi

    Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MURAT DEMİRKOL

  5. Kemâlpaşazâde'nin Esrâru'n-Nahv'i ile Birgivî'nin İzhâru'l-Esrâr'ının mukâyesesi

    The comparison of Kemalpasazade's Esraru'n-Nahv and Birgivi's Izharu'l-Esrar

    HALİL İBRAHİM YILMAZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    DinFatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ALİ BULUT