İmparatorluktan ulusal devlete Türkiye'de tarih anlayışı (1908-1937)
Historical conception in Turkey from empire to national state (1908-1937)
- Tez No: 122503
- Danışmanlar: DOÇ. DR. BİLGE YAVUZ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Türk İnkılap Tarihi, History of Turkish Revolution
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2002
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Türk İnkılap Tarihi Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 428
Özet
ÖZET Tarih anlayışı, bir ülkenin kültür ve düşünce hayatının önemli konularından birisidir. Türkiye'de tarih anlayışı, 20. yüzyılın başlarından itibaren modern bir gelişim sürecine girmiştir. Bu süreçte, resmi kurum ve kurullar ile düşünce adamlarının önemli işlevleri olmuştur. Ülkemizde modern tarih anlayışının ve tarih yazımının oluşumunda II. Meşrutiyet döneminde dikkate değer gelişmeler olmakla birlikte, modern tarihçiliğin gelişimi ve yerleşmesi açısından temel atılımlar Atatürk Türkiyesi'nde gerçekleşmiştir. Ülkemizde tarih anlayışında değişimler, dönüşümler ve yönelimler ümmetten millete geçiş süreciyle etkileşim içinde incelenmiştir. Tezimizde, Batılı Türkologların eserlerinin Türk tarihçileri üzerindeki etkilerinin yanı sıra Avrupa'da ve Türkiye'de tarihsel düşüncenin gelişim evreleri de incelenerek temel özellikleri açıklanmıştır. Türkiye'de tarih anlayışı, Batıdaki gibi felsefi nitelikli tarih ekolleri çerçevesinde bir gelişim göstermemiştir. Bu nedenle, Türkiye'de tarih anlayışı, çoğunlukla resmi kurum ve kurulların bünyesinde ve düşünce adamlarının çalışmaları çerçevesinde incelenebilir. Ülkemizde tarihçiliğin genel eğilimlerini de bu yaklaşımın yanı sıra modernleşme hareketleriyle ilişkili şekilde belirlemek mümkündür. Bu araştırmada, yukarıda açıklanan yaklaşım çerçevesinde, II. Meşrutiyet, Kurtuluş Savaşı ve Cumhuriyet dönemlerinde tarih yazımıyla ilgilenen Tarih-i Osmanî Encümeni ve Türk Tarih Kurumu gibi kurum ve kurulların tarih anlayışı ile Ahmet Refik Altınay, Mehmet Fuat Köprülü gibi tarihçilerin tarih görüşleri genel tarih anlayışı çerçevesinde analiz edilmeye çalışılmıştır. Bunun yanı sıra, tarih yazımı ve tarih anlayışı ile ilişkili olarak, arşiv belgelerinin tasnifi, tanzimi ve yayını gibi konular da incelenmiştir. Bu tezimizde, Türkiye'de tarih anlayışının ders kitaplarına yansıması ve tarih öğretimi üzerindeki etkileri de irdelenmiştir. VI
Özet (Çeviri)
SUMMARY Historical conception is one of the most important subject of cultural and mental system belonging to a country. Historical conception has entered a development process from early 20th century in Turkey. Formal institutions and intellectuals were the important functions affecting this process. During the formation of modern historical conception and writing, there became important developments within the Constitutional Period. Furthermore, the basic enterprises about the development of modern history and its settlement were established in the Turkey of Atatürk. Changes, transformations and tendencies in the historical conception are examined correspondingly with the transition community to nation. In this thesis, both influences of the works belonging to Turkologists from West on Turkish historians and development phases of historical conception are studied. Also the basic charecteristics of them are explained. Historical conception didn't show a development within the limits of historical schools that had philosophical qualities in Turkey unlike West. Thus, historical conception in Turkey can be studied within the limits of formal institutions and commitees, also the works of intellectuals. The general tendencies of history can be identified according to this wiev and modernism movements. Within the limits of the approach mentioned above, historical conception of institutions and committees, interested in historical writing in the Second Constitutional Period, the Independence War and Turkish Republic like TheX)ttoman Historical Society and The Turkish Historical Society and historical understanding of Ahmet Refik Altinay and Mehmet Fuat Köprülü are tried to be analyzied. Moreover, the subjects like classification, arranging and publication of archieves related to historical conception and writing are studied. In this study, we deal with how historical conception is reflected in historical textbooks and its influences on historical teaching in Turkey. vn
Benzer Tezler
- Osmanlı'dan Cumhuriyet'e tarih dersi eğitimi ve müfredatı karşılaştırmalı analizi (1908-1938)
A comparative analysis of history lesson education and curriculum from the Ottoman Empire to the Republic
BETÜL TOKLUCU
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YAŞAR BAYTAL
- Türkiye'de İslami düşüncenin örgütlenmesi ve hedefleri (31 Mart olayından DP'nin iktidara gelişine kadar, 1909-1950)
The Organization and goals of the İslamic movement in Turkey (covering the March 31 incident to the Democrat Partys rise to power, 1909-1950
NECDET AYSAL
Doktora
Türkçe
2003
TarihAnkara ÜniversitesiAtatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF.DR. ÜNSAL YAVUZ
- Formation of the working class in Turkey from empire to nation
İmparatorluktan ulusa Türkiye'de İşçi sınıfının oluşumu
METİN ÖZUĞURLU
- Türk siyasi hayatında Memduh Şevket Esendal
Memduh Şevket Esendal in Turkish political life
CEVDET TEKE
Doktora
Türkçe
2021
TarihAtatürk ÜniversitesiAtatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ERDAL AYDOĞAN
