Geri Dön

Anayasa Mahkemesi kararları ışığında askeri yargı

Military justice according to decision of Turkish Constitional Court

  1. Tez No: 122521
  2. Yazar: ERKAN KARADENİZ
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. MERİH ÖDEN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Hukuk, Law
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2002
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ankara Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Anayasa Hukuku Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 133

Özet

Ülkemizde askeri mahkemeler, yasal dayanaklarını Anayasada bulmaktadır. Bu mahkemelerin kuruluş esasları ve işleyişlerine egemen olacak kuralların neler olacağı Anayasada gösterilmiştir. 1982 tarihli Anayasamızın 145. maddesinde“Askeri Yargı, askeri mahkemeler ve disiplin mahkemeleri tarafından yürütülür..... askeri mahkemelerin savaş ve sıkıyönetim hallerinde kuruluşları ve gerektiğinde bu mahkemelerde adli yargı hakim ve savcılarının görevlendirilmeleri kanunla düzenlenir. Askeri yargı organlarının kuruluşu, işleyişi, askeri hakimlerin özlük işleri, askeri savcılık görevlerini yapan askeri hakimlerin mahkemesinde görevli bulundukları komutanlık ile ilişkileri, mahkemelerin bağımsızlığı, hakimlik teminatı, askerlik hizmetlerinin gereklerine göre kanunla düzenlenir”kuralı yer almaktadır. Bu kuraldan çıkarılması gereken sonuç mahkemelerin kuruluş, işleyiş ve hakimlerin özlük işlerinin kanunla düzenleneceği, askeri hakimlerin komutanlıkları ile ilişkilerinin hakimlik teminatı, mahkemelerin bağımsızlığı ve askerlik hizmetlerinin gereklerine göre düzenlenecek olmasıdır. Asıl olan,“askerlik hizmetinin gereklerinin ”mahkemelerin bağımsızlığı“ ve ”hakimlik teminatı“ ilkelerinin varlığını tehdit eder noktaya getirmemek ve bu noktaya varma ihtimali olduğunda ”askerlik hizmetinin gerekleri" kavramına bir sınır koymaktır. Bu sınırı tespit edecek olan kanun koyucudur. Kanun koyucu tarafından yaratılan aksaklıkların giderilmesi işi ise Anayasa Mahkemesine düşmektedir. Askeri Yargılama Kanunumuza göre,askeri mahkemeler,2 askeri hakim ve 1 subay üyeden oluşur. Subay üye, her yılın Aralık ayında nezdinde askeri mahkeme kurulmuş olan komutan veya askeri kurum amiri tarafından o mahkemenin yargı çevresindeki birlik mensupları arasından 1 yıl süre ile ve değiştirilmek kaydıyla seçilir. Subay üyelerin hiçbir hakimlik teminatı yoktur. Disiplin Mahkemelerinin, yargılama usulü, görev ve yetkileri,477 saydı Kanunda gösterilmektedir. Disiplin mahkemeleri genellikle 3 subaydan, Astsubay ve Eratı yargıladığında 2 subay 1 Astsubaydan oluşan mahkemelerdir. Kanuna göre Disiplin Mahkemeleri; alay, tümen, kolordu, ordu, Jandarma Genel Komutanlığı ve Kuvvet Komutanlıkları ile Genelkurmay Başkanlığı nezdinde kurulur. Genelkurmay Başkanlığının gerekli gördüğü birlik ve kurumlarda da kurulabilir. Disiplin Mahkemelerinin oluşumunda askeri hakim sınıfından bir üyenin bulunmaması, kişi güvenliğini tehdit eden bir durumdur. Anayasanın 19 ncu maddesi ile teminat altına alınmış bulunan kişi hürriyeti ve güvenliğinin korunabilmesi için, olması gereken hukuk bağlamında, Disiplin Mahkemelerinin oluşumunda hakim sınıfından üyelere ağırlık verilmesi; hiç olmazsa tek hakimli mahkeme şeklinde örgütlenmesi sağlanmalıdır. Askeri yargılama tek dereceli olup, istinaf derecesi kabul edilmiş değildir. Bu nedenle ilk derce askeri mahkemelerden verilen kararların incelenme yeri Askeri Yargıtay'dır.

Özet (Çeviri)

In our country, military courts find their legal basis in the Constition. Founding principles of this courts and the rules to prevail in their operations are shown in the Constition. Article 145 of our Constition,dated 1982 reads as“military judicary is executed by military and dicipline courts-foundation of military courts in states of war and martial law and assigment of judical judges and prosecutors to tthese courts are regulated by law. Foundation and operation of Military Judicary Bodies,personel matters of military judges,relations of military judges,doing military prosecutors function, with the command they are charged in is regulated by law in accordance with the requirements of independence of courts, judgeship reassurance and military service.”The conclusion to be drawn from that rule is that foundation and operation of courts and personel matters of military judges will be regulated by law and relations of military judges with their command in accordance with the requirements of independence of courts, judgeship reassurance and military service. Law Maker must balance requirements of independence of courts, judgeship reassurance and military service. Costitional Court will solve the problems caused by Law Maker. According to our law on military judgemet,military courts are formed by 2 military judge and 1 officer members. This officer member is chosen for 1 year irreplacebly evry December by the commander or the by the head of military institution^ front of whom a military court was founded,out of the members within the judicary circle of that court in case of any constant obstacles to the performance of their tasks,it is possible to chose another one instead. This officer member has not judgeship reassurance. Judgement procuderes, mission and jurisdictions of Dicipline Courts are illustrated in the code,no 477. Dicipline Courts comprise generally 3 officers,but 2 officers and 1 Non Commisisoned Officer when it judges Non Commisisoned Officers and Enlisted PersonneLIn accordance with code, Dicipline Courts are fouded in front of regiments,divisions,army cprps,armies and General StaflVThey can also be fouded in other units and institutions considered necesarry by General Staff. Military Judgement is one-degree and its appeal-degree was not accepted. So the judgement of first-degree miltary courts are examined in the Supreme Military Court of appeals.

Benzer Tezler

  1. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararları ışığında kamulaştırma kavramı ve Türkiye uygulaması

    Başlık çevirisi yok

    AHMET BERBEROĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2004

    HukukGazi Üniversitesi

    Kentleşme ve Çevre Sorunları Bilim Dalı

    PROF. DR. EYÜP GÜNAY İSBİR

  2. Yüksek yargı organlarının kararları ışığında idari yargıda adil yargılanma hakkı

    Başlık çevirisi yok

    EREN CAN BENAKAY

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Hukukİstanbul Medipol Üniversitesi

    Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. SELMAN KARAKUL

  3. Türk Anayasasında askeri yargının yeri ve önemi

    Başlık çevirisi yok

    ŞAKİR AYTAŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2002

    HukukDicle Üniversitesi

    Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. FAZIL HÜSNÜ ERDEM

  4. Darbe mahkeme kararları ışığında Türkiye'de Ak Parti Döneminde askeri vesayet

    Military tutelage Turkey during the Ak Party Era in light of military junta court desisions

    MURAT ÇİFTÇİ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    HukukBahçeşehir Üniversitesi

    Küresel Siyaset ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ÇAĞRI ERHAN

  5. Kamulaştırmasız el atma

    Encroachment without condemnation

    ŞAHVER İREM YAZICIOĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2008

    Hukukİstanbul Üniversitesi

    Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. ŞEBNEM SAYHAN