Cumhuriyet sonrası Türk mimarlığı ve yabancı mimarların etkileri
Turkish architecture after Republicity and the influences of the foreign architects on Turkish architecture
- Tez No: 128734
- Danışmanlar: PROF. DR. HARUN BATIRBAYGİL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2002
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Mimari Tasarım Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 153
Özet
Batıya açılma ve batılılaşma çabaları, Cumhuriyet öncesi ve sonrası Türk mimarlığının gelişiminde önemli bir unsurdur. 18.yy.da gerçekleşen Endüstri Devriminin etkisiyle dünya mimarlığında oluşan değişimler, Osmanlı mimarlığını da etkilemiş; geleneksel değerlerden giderek uzaklaştırmıştır. Türkiye'de yaşayan gayrimüslim mimarların egemen olduğu mimarlık ortamı, yüzyılın sonlarında Avrupa'dan getirtilen mimarlarca da paylaşılmaya başlanmış; böylece Türk mimarlığına yabana mimarlar dönemi de başlamıştır. Ancak Avrupa mimarlık biçimlerinin Türk mimarlığına düzensiz bir şekilde girmesi ve 2Ö.yy.ın ballarında Osmanlı Devletinin dağılma sürecine girmesi, Türkçülük düşüncesinin daha baskın gelmesine neden olmuş; dolayısıyla yabancı mimarların Türk mimarlığındaki ilk dönemi uzun sürmemiş ve Ulusal Mimarlık dönemi başlamıştır. Cumhuriyetin ilanı ile, yeni kurulan devletin kendi iç sorunları üzerine eğilmeye başlanmıştır. Bu sorunların mimarlık ile ilgili olanları, yeni devletin örgütlenme gereksinmelerini karşılayacak yönetim yapıları, şehirlerin imar gereksinmesi, devletin yapması gereken hizmet kurumlan binaları, altyapı kuruluşları olarak sıralanmaktadır. Ancak Türklerin daha önceki dönemlerde mimarlık eğitimine gösterdikleri ilginin azlığı, az sayıdaki Türk aydınının 1. Dünya Savaşı'nda kaybedilmesi ve gayrimüslim mimarların ve yapı ustalarının Cumhuriyetin ilanından sonra yurt dışına göçmeleri nedeniyle bu sorunları çözümleyebilecek sayıda mimar bulunmamaktadır. Bir yandan da Ulusal Mimarlık düşüncesi sürmektedir. Ancak I.Ulusal Mimarlık akımı, eski rejimi temsil etmekte, yeni rejimin yani Cumhuriyetin ideolojisjyle bütünleşecek, modern, çağdaş ve yenilikçi bir mimarlığa ihtiyaç duyulmaktadır. Bu dönemin en önemli sorunu olan Ankara'nın imarı sorunu da belirince, olay, Cumhuriyetle birlikte gelen genel batılılaşma eğilimi çerçevesinde çözümlenmeye çalışılmış ve batılı mimarların daveti yoluna gidilmiştir. Ankara'nın iman için Türkiye'ye gelen Clemens Holzmeister'ı, Paul Bonatz, Bruno Taut ve Ernst Egli gibi önemli mimarlar izlemiştir. Türkiye'de eğitim, tasarım ve uygulama alanlarında görev alan batılı mimarîmin, aldıkları eğitim, kendi düşünce sistemleri ve uygulama ilkeleri doğrultusunda Türk mimarlığına hem olumlu hem de olumsuz çok sayıda etkileri olmuştur. Ancak yapıtları günümüzde bile halen kullanılan bu mimarların katkılarını yadsımak imkansızdır.
Özet (Çeviri)
Efforts of westernaziton and reaching fhe West is an important factor in the development of Turkish architecture before and after republicity. Changes happened in the world architecture with the effects of the Industrial Revolution realized in the 18* century, influenced the Ottoman Architecture and removed it away from the traditional values. The architectural environment which was under sovereignty öf the non-muslim architects living in Turkey, was started to be shared by the foreign architects who were brought from Europe at the end of the century. By this way, the period of the foreign architects in the Turkish architecture had started. The untidy entrance of the European architectural forms and the beginning of the dissociation period of the Ottoman Empire at the beginning of the 20* century, had caused the idea öf Turkish nationalism become more dominant; so the first period of the foreign architects in Turkish architecture could not last long and the period of National Architecture had started. With the declaration of republicity, dealing with the own interior problems of the new established government had started. Some of these problems concerning architecture are, administration buildings that will respond to the organizational requirenlents of the new government;, requirements of the development and construction of public facilities of towns, institution buildings the government had to construct and construction of infrastructure institutions. Because of the insufficient interest Turks had shown to the architectural education in the earlier periods, the loss of the few Turkish intellectual people in the World War I and the immigration of the non-muslim architects and master workmen to foreign countries after the declaration of republicity, there was not enough architects to solve all these problems. On the other hand, the idea of National Architecture trend was representing the previous regime and there was a need of a modern and contemporary architecture which will integrate with the ideology of the republicity, the new regime. When the most important problem of the period, the problem of the development and construction of public facilities of Ankara had appeared, the event had tried to be solved under the general westernization tendency that had come with the republicity arid the way of inviting some foreign architects was chosen. Clemens Holzmeister who had conie to Turkey for the development and construction of public facilities of Ankara, was followed by some architects like Paul Bonatz, Bruno Taut and Ernst Egîi. Thçre had been many positive and negative influences related to their education, thoughts system and application principles of the foreign architects who had taken duty on the fields of education, design and application in Turkey. But it is impossible to deny the assistance of these architects whose works are still used today.
Benzer Tezler
- Cumhuriyet Dönemi mimarlığı bağlamında Arif Hikmet Holtay
Arif Hikmet Holtay in the context of the Republican architecture
ZEYNEP İREM KÜREĞİBÜYÜK
- Türkiye'de modern mobilyanın gelişimi
The evolution of modern furniture in Turkey
SERPİL DURMUŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
İç Mimari ve DekorasyonMarmara Üniversitesiİç Mimarlık Ana Sanat Dalı
DOÇ.DR. MELTEM ETİ PROTO
- Mimar Asım Kömürcüoğlu: Hayatı ve çalışmaları (1879-1957)
Architect Asım Kömürcüoğlu: Hayatı ve çalışmaları (1879-1957)
DİLARA EKİNCİ HACOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
MimarlıkMarmara ÜniversitesiTürk Sanatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. F. NALÂN TÜRKMEN
- 1950-1960 dönemi İstanbul: Mimarisi, kentleşmesi ve mimar Emin Onat
Period of 1950-1960 in İstanbul: Architecture, urbanization and architect Emin Onat
B. CENK OKUMUŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MİNE İNCEOĞLU