İstanbul-Bahçeköy Orman İşletmesi'nde meşe gençliklerinin ormanın kapalılığına bağlı olarak gelişmelerini etkileyen bazı meşcere içi ekolojik etkenlerin araştırılması
Research on the ecological effects in the stand influencing the growth of oak seedlings due to the closeness of forest in the border of İstanbul-Bahçeköy Forestry Administration
- Tez No: 129486
- Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET DOĞAN KANTARCI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ormancılık ve Orman Mühendisliği, Forestry and Forest Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2003
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Orman Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Toprak İlmi ve Ekoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 63
Özet
ÖZET“ISTANBUL-BAHÇEKOY ORMAN İŞLETMESİNDE MEŞE GENÇLİKLERİNİN ORMANIN KAPALILIĞINA BAĞLI OLARAK GELİŞMELERİNİ ETKİLEYEN BAZI MEŞÇERE İÇİ EKOLOJİK ETKENLERİN ARAŞTIRILMASI”İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Toprak İlmi ve Ekoloji Anabilim Dalında Yüksek Lisans Bitirme Tezi olarak hazırlanan bu çalışmanın konusu, İstanbul Orman Bölge Müdürlüğü Bahçeköy Orman İşletmesinde, Atatürk Arboretumunda farklı yapıdaki meşe meşcerelerinde doğal olarak gelen meşe gençliklerini gelişimini etkileyen bazı meşcere içi ekolojik etkenler analitik olarak incelenmiştir. Çalışmada, ana hatlarıyla şunlar yapılmıştır. Araştırma alanında ormanın kapalılığına, diri örtünün toprağı örtme sıklığına ve türlerine göre dört farklı meşcere seçilmiştir. Bu dört meşcerede alman örnek alanlar kendi içinde dört adet alt örnek alana ayrılmıştır. Bu örnek alanlar 10x10 m ölçülerindedir. Her alan kendi içinde dört eşit parçaya ayrılmış, sırasıyla 1, 2, 3 ve 4 şeklinde numaralandırılmıştır. 1, 2, ve 3 numaralı örnek alanlardan araştırmanın zaman planına göre örnek alımı ve diri örtü temizliği yapılmıştır. 4 numaralı alan meşe gençliğinin gelişimini karşılaştırmak amacıyla kontrol için bırakılmış olup, bu alanda diri örtü temizliği ve örnek alımı yapılmamıştır. Alınan diri örtü, ölü örtü ve toprak örneklerinde yapılan analiz sonuçları ile birlikte yapılan ölçmelerin değerlendirilmesi sonucunda meşcereler arasındaki farklar ortaya konulmaya çalışılmıştır. Arazide ölçme ve örnek alma çalışmalarına 2000 yılının Kasım ayında başlanmıştır. Bu ayda geç sonbahar örnek alımı, 2001 yılı Nisan ayında geç ilkbahar ve 2001 yılı Ekim ayında erken sonbahar örnek alımı yapılmıştır. Örnek alım zamanlarında örnek alınan alanlarda diri örtü temizliği yapılmıştır. 2002 yılı Haziran ayında örnek alanlarda meşe gençliğinin sayısı, boy uzunluğu ve boy artımı ölçülmüştür. Yapılan çalışmada elde edilen sonuçlar, şu şekilde sıralanmıştır. Farklı örnek alanlarda meşe gençliğinin ortalama birim alanda sayısı; diri örtü temizliği yapılan yerlerdeki örnek alanlarda lm2,de 1,75 - 6,56 adet arasında, diri örtü temizliği yapılmayan kontrol alanlarında ise lm2'de 0,82 - 11,48 adet arasında değişmektedir. Ortalama boy diri örtü temizliği yapılan yerlerdeki örnek alanlarda 12,7 - 15,1 cm arasında, diri örtü temizliği yapılmayan kontrol alanlarında ise 10,8 - 15,0 cm arasında, ortalama boy artımı ise diri örtü temizliği yapılan yerlerdeki örnek alanlarda 1,3 - 3,1 cm arasında, diri örtü temizliği yapılmayan kontrol alanlarında ise 0,9 - 3,0 cm arasında bulunmuştur (Tablo 3.1). VIÖrnek alanlarda farklı dönemlerde hava kurusu nem oram; diri örtü örneklerinde % 7,55 - 15,48 arasında, ölü örtü tabakası (yaprak, çürüntü ve humus) örneklerinde % 5,52 - 13,50 arasında, toprak örneklerinde (Ah ve Ael horizonlarında) Ah horizonlarında % 3,00 - 7,05 arasında, Ael horizonlarında % 2,21 - 4,47 arasında deği şmektedir (Tablo 3.3). Örnek alanlarda farklı dönemlerde birim alanda ağırlıklar; diri örtü örneklerinde 18,0 - 74,5 gr/m2, ölü örtü tabakası (yaprak, çürüntü ve humus) örneklerinde 160,6 - 494,8 gr/m2 arasında, toprak örneklerinde ise (Ah ve Ael horizonlarında) birim hacim ağırlıkları; Ah horizonlarında 6,2 - 12,2 kg/m2x2,5 cm, Ael horizonlarında 27,3 - 45,1 kg/m2x5,0 cm arasında değişmektedir (Tablo 3.4). Ah horizonlarındaki topraklar daha kumlu (kumlu balçık) olup, Ael horizonlarındaki topraklar balçıklı kil, killi balçık ve kumlu killi balçık türünde bulunmuştur (Tablo 3.5). Kasım 2000, Nisan 2001 ve Ekim 2001 dönemlerinde; Ah horizonlarındaki pH değerleri aktüel asitlik için pH 5,09 - 6,75, potansiyel asitlik için pH 3,88 - 5,67 arasında bulunmuştur. Ael horizonlarındaki pH değerleri aktüel asitlik için pH 4,36 - 5,47, potansiyel asitlik için pH 3,46 - 5,07 arasında bulunmuştur (Tablo 3.6). Örnek alanlarda farklı dönemlerde minarel madde (kül) miktarı; diri örtü örneklerinde % 5,88 - 17,28 arasında, ölü örtü tabakası (yaprak, çürüntü ve humus) örneklerinde % 9,57 - 49,36 arasında değişmektedir (Tablo 3.7). Örnek alanlarda farklı dönemlerde organik madde (ateşte kayıp) miktarı; diri örtü örneklerinde % 82,72 - 94,12 arasında, ölü örtü tabakası (yaprak, çürüntü ve humus) örneklerinde % 50,64 - 90,43 arasında, toprak örneklerinde ise (Ah ve Ael horizonlarında) organik karbon miktarı; Ah horizonlarında % 3,52 - 9,44 arasında, Ael horizonlarında % 1,18 - 4,1 1 arasında değişmektedir (Tablo 3.8). Örnek alanlarda farklı dönemlerde azot miktarı; diri örtü örneklerinde % 2,17 - 1,06 arasında, ölü örtü tabakası (yaprak, çürüntü ve humus) örneklerinde % 1,06 - 1,72 arasında, toprak örneklerinde ise (Ah ve Ael horizonlarında) azot miktarı; Ah horizonlarında % 0,41 - 0,70 arasında, Ael horizonlarında % 0,17 - 0,26 arasında değişmektedir (Tablo 3.9). Elde edilen sonuçlar ; diri örtünün toprağı örtme derecesine ve türüne göre, meşe gençliklerinin büyümesinde ışık faktörünün önemli bir etken olduğu görülmüştür. Diri örtünün yeşillenmiş derecede bulunduğu alanlarda olumsuz etkisinin fazla olmadığı, buna karşılık diri örtünün yabanlaşmış derecede bulunduğu alanlarda meşe gençliğinin sıklığını ve gelişmesini olumsuz yönde etkilediği sonucuna varılmıştır. VIIÖrnek alanlarda gençliğin boyu ve boy artımı ölçmelerinde metrekarede gençlik sayısı artmasıyla beraber ortalama boy ve boy artımın azaldığı anlaşılmaktadır. Buna karşılık daha yaşlı meşe fidelerine az rastlanılması dikkat çekicidir. Yaşlı fide ve fidanların bulunamayışı geçmiş yıllarda uzun süre meşenin doğal olarak gençleşemediğini işaret edebileceği gibi, son yıllarda gelen meşe gençliğinin yaz kuraklığını atlatamadığını da işaret ediyor olabilir. VIII
Özet (Çeviri)
SUMMARY“RESEARCH ON THE ECOLOGICAL EFFECTS IN THE STAND INFLUENCING THE GROWTH OF OAK SEEDLINGS DUE TO THE CLOSENESS OF FOREST IN THE BORDER OF İSTANBUL-BAHÇEKÖY FORESTRY ADMINISTRATION”The subject of this research which was prepared as a master thesis in the Soil Science and Ecology Department of Forestry Faculty, Istanbul University is the analytical investigation of the ecological effects in the stand influencing the growth of naturally appearing oak seedlings in the different oak stands in the Atatürk Arborea of the Bahçeköy Forestry Administration belonging to the Istanbul Regional Forestry Administration. Works conducted for this research are: Research area was separated into four blocks due to the closeness of forest, intensity of the living cover over the soil and species of the vegetation cover. Each block was separated into square (1 Ox 10m) sample plots. Each sample plot was separated into four equal test plots and numbered as 1, 2, 3 and 4 respectively. Samples were taken from number 1, 2, 3 test plots according to the time plan of the research. Number 4 test plot was check plot and no sample was taken from that plot as well as no clearance of the living cover. As a result of the analysis and measurements on the living and dead cover and soil samples, differences between the stands are tried to be evaluated. First samples were taken in November 2000. Late autumn samples were taken in this month, late spring samples were taken in April 2001, early autumn samples were taken October 2001. Living cover was cleared during the sampling dates. During June 2002, number, length and length increase of the oak seedlings were measured. Results acquired from this research are: The number of the oak seedlings in the mean unit areas in the different oak stands varies between 1.75-6.56 in lm2 where living cover was cleared, between 0.82- 11.48 in lm2 check plots where no living cover was cleared. The length of the oak seedlings varies between 12.7-1 5. lcm in the areas where living cover was cleared, between 10.8-15,0 cm in the check plots where no living cover was cleared. The mean length increase varies between 1.3-3.1 cm in the areas where living cover was cleared, between 0.9-3.0 cm in the check plots where no living cover was cleared (Table 3.1). The air-dried moisture rate during the different periods in the sample areas varies between 7.55-15.48% in the living cover samples, between 5.52-13.50% in the dead cover layer (leaf, decomposed material and humus) samples, in the soil samples IX(Ah and Ael horizons) between 3.00-7.05% in the Ah horizons and 2.21-4.47% in the Ael horizons (Table 3.3). he masses in unit areas during the different periods in the sample areas vary between 18.0-74.5gr/m2 in the living cover samples, between 160. 6-494. 8gr/m2 in the dead cover (leaf, decomposed material and humus) samples, in the soil samples (Ah and Ael horizons) between 6.2-12.2kg/m2x2.5 cm in the Ah horizons, 27.3-45. Ikg/m2x5,0 cm in the Ael horizons (Table 3.4). The soils in the Ah horizons are sandier (sandy-loam), the soils in the Ael horizons are loamy and clayey (Table 3.5). During the November 2000, April 2001 and October 2001 periods, the pH values in the Ah horizons vary between 5.09-6.75 for actual acidity, between 3.88-5.67 for potential acidity. The pH values in the Ael horizons vary between 4.36-5.47 for actual acidity and 3.46-5.07 for potential acidity (Table 3.6). The rate of mineral material (ash) during the different periods in the sample areas varies between 5.88-17.28% in the living cover samples, between 9.57-49.36% in the dead cover layer samples (leaf, decomposed material and humus) (Table 3.7). The rate of organic material (loss in the stove) during the different periods in the sample areas varies between 82.72-94.12% in the living cover samples, between 50.64- 90.43% in the dead cover layer samples (leaf, decomposed material and humus). The rate of organic carbon in the soil samples (Ah and Ael horizons) varies between 3.52- 9.44% in the Ah horizon, between 1.18-4. 1 1% in the Al horizons (Table 3.8). The rate of nitrogen during the different periods in the sample areas varies between 2.17-4.06% in the living cover samples, 1.06-1.72% in the dead cover layer samples (leaf, decomposed material and humus), in the soil samples (Ah and Ael horizons) between 0.41-0.70% in the Ah horizons, 0.17-0.26% in the Ael horizons (Table 3.9). According to these results; the light is a significant factor in the growth of oak seedlings due to the intensity of the living cover over the surface of the soil and the species of that living cover. There is almost no negative impact of the living cover gotten green, on the other hand, in the areas, the living cover gotten wild has negative impact on the frequency and growth of the oak seedlings. As a result of the measurements of the length and increase in the length of the oak seedlings, as the number of the seedlings in the a square meter increases, the mean length and the increase in the length decreases. On the other hand, it is interesting that the frequency of the old oak seedlings is too low. The almost absence of the old seedlings and saplings may both indicate that the oak has not naturally produced seedlings in the last years and that the oak seedlings could not have survived after the summer droughts in the recent years.
Benzer Tezler
- İstanbul-Belgrat Ormanı'nın ornitofaunası üzerinde araştırmalar
Untersuchungen über ornithofauna im Istanbul-Belgrader Wald
ZEYNEL ARSLANGÜNDOĞDU
- Belgrad Ormanı'nda bazı meşe türü gençliklerinin silvikültürel özellikleri
Silvicultural characteristics of some oak species regenerations in Belgrade Forest
ESRA DİŞLİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Ormancılık ve Orman Mühendisliğiİstanbul ÜniversitesiOrman Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ADİL ÇALIŞKAN
- Ağaçlandırmalarda çok ölçütlü karar verme
Multicriteria decision making in afforestation
AHMET TÜRKER
Doktora
Türkçe
1986
Ormancılık ve Orman Mühendisliğiİstanbul ÜniversitesiOrmancılık ve Çevre Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. UÇKUN GERAY
- Bahçeköy Orman İşletme Müdürlüğü Ormanları'nın kabuk böcekleri, bunların yırtıcıları ve parazitoidleri
Bark beetles, their predators and parazitoids in forests of Bahçeköy Forest District Directorate
YILMAZ YEŞEREN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Ormancılık ve Orman Mühendisliğiİstanbul Üniversitesi-CerrahpaşaOrman Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ERDEM HIZAL
- Kurtkemeri orman işletme şefliğindeki orman yollarının planlama ve yapım kriterleri açısından irdelenmesi
Examination in terms of planning and construction criteria of forest roads in Kurtkemeri forest enterprise
SHAİMAA SHAKER MAHMOOD MAHMOOD
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Ormancılık ve Orman Mühendisliğiİstanbul ÜniversitesiOrman Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. NECMETTİN ŞENTÜRK