Mahmud-u Şebüsteri hayatı, görüşleri, üç risalesi
Mahmud Shabistari: His life, thought and three works
- Tez No: 130544
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MAHMUT EROL KILIÇ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Doğu Dilleri ve Edebiyatı, Eastern Linguistics and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2003
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İlahiyat Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Tasavvuf Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 225
Özet
ÖZET Tezin konusu, XIII. yüzyılda Tebriz'de yaşamış mutasavvıf Mahmud Şebüsterî'nin hayatı, düşünceleri ve eserleridir. Şebüsterî, özellikle Farsça konuşulan dünyada eserleriyle etkili olmuş bir düşünürdür. Giilşen-i Râz adlı eserine çeşitli mutasavvıflar tarafından otuza yakın şerh yazılmıştır. O, vahdet-i vücûd olarak bilinen tasavvuf öğretisinin en önde gelen yorumcularından biridir. Onun fikirlerinin anlaşılması, devrin tasavvuf anlayışının tanınmasında ve İslam düşüncesinin temel problemlerinde açılım sağlayacaktır. İnceleme beş bölümden oluşmaktadır. (I) Giriş bölümünde müellifin yaşadığı çağ, siyasi, fikri ve tasavvufî boyutlarıyla ele alınmaktadır. XIII. yüzyıl İslam dünyasının Moğol istilasıyla sarsıldığı bir dönemdir. Akabinde kurulan İlhanlılar devleti, çeşitli dinlerin ve kültürlerin buluşma noktasında yer almıştır. Dönem, felsefi ve dini ilimlerde olgunluk safhasını aksettiren önemli ürünler vermiştir. Tasavvufî açıdan da Kübrevîlik, Mevlevîlik gibi çeşitli tarikatların kurulması, Vahdet-i vücûd anlayışının gelişmesi ve birçok önemli sufmin yetişmesi ile zengin bir içeriğe sahiptir. (II) Mahmud Şebüsterî'nin hayatının ve eserlerinin ele alındığı bu bölümde eldeki sınırlı miktarda veriye dayanarak onun hakkında bilgi verilmiştir. Çalışmamıza konu olan üç eseri, bilinen şerhleriyle birlikte tanıtılmıştır, diğer eserleri hakkında bilgi verilmiştir. (III) Bu bölümde Şebüsterî'nin epistemoloji, varlık anlayışı ve eskatoloji gibi başlıklar altında tasavvuf öğretisi, tasavvufî hayat ve diğer dinler ve mezhepler hakkındaki görüşleri ele alınmıştır. (IV) Şebüsterî'nin üç eserinin çevirisi sunulmaktadır. Bunlardan ilki Saadetnâme adındaki inanç konularını ele alan 1571 beyitlik mesnevisidir. İkincisi Hakku'l-Yakîn adındaki kısa risalesidir. Bu eserinde kelamcılar, filozoflar ve sufılerin ihtilaf ettikleri konulan sekiz bölüm halinde öz olarak aydınlatmaktadır. Üçüncü eser, Mir'âtü'l- Muhakkikîn adını taşımakta ve bazı felsefe konularını yedi bölüm halinde açıklamaktadır. (V) İnceleme bir sonuç bölümüyle son bulmaktadır.
Özet (Çeviri)
ABSTRACT The subject of the Thesis is the life, thought and works of Mahmud Shabistari who lived in XIIIth century in Tabriz. Shabistari is an effective Sufi master by his works especially in Persian speaking world. Many Sufis have written a commentary on his Gulshan-i Râz (The Rose Garden of Secrets). He was an eminent spokesman of Wahdat al- Wujud, the Sufi doctrine of Unity of Being. By understanding of his thoughts an expansion is gained on the Sufi mentality of the age and basic problems of Islamic thought. The study consists of three parts. (I) The introduction chapter deals with the age the author lived by its historical, intellectual and mystical dimensions. (II) The life and works of Shabistari is introduced in this chapter. (III) His epistemology, ontology and eschatology along with his thought on Sufism, theology and heretic sects and religions is studied in this chapter. (IV) In this chapter, Turkish translations of his three works titled Saadetnâme (The Book of Felicity), Hakku'1-Yakîn (the Truth of Certainity) and Mir'âtul-Muhakkikîn (The MiiTor of Adepts) is submitted. (V) The study ends with a conclusion.
Benzer Tezler
- Bir tasavvuf klasiği olarak Mahmûd Şebüsterî'nin Gülşen-i Râz mesnevîsi
Gulshan-i Raz as a poetic sufi classic by Mahmud Shabistari
MUAMMER CENGİZ
Doktora
Türkçe
2014
DinAtatürk ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CENGİZ GÜNDOĞDU
- Milli Kütüphane 06 Hk 4099 numarada kayıtlı Mecmû'atü'n-Nesâyih'in transkripsiyonlu metni ve incelemesi
National Library registered in 06 Hk 4099 transcribed text and analysis of Macmû˘atü'n-Nasâyih
GAMZE DENİZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Türk Dili ve EdebiyatıHaliç ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ FATMA İMAMOĞLU
- Harizmşah Sultan Tekiş ve zamanı (1172-1200)
The reign of Khwarazmshahs Sultan Tekish (1172-1200)
NUH KESKİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
TarihÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HÜSEYİN KAYHAN
- Gaznevî Mahmûd: A neglected ottoman clerk his career, miscellany, and his religious and literary network
Gaznevî Mahmûd: İhmal edilmiş bir Osmanlı kâtibi meslek hayatı, mecmuası, dini ve edebi çevresi
İSA UĞURLU
- Махмуд Кашгаринин 'Диван Лугат ит-Түрк' сөздүгү кыргыз элинин культурогенези боюнча тарыхый-этнографиялык булак катары'
Kırgızların kültür tarihinin kaynağı olarak Kaşgarlı Mahmud'un 'Divanü Lugat it-Türk' sözlüğü
NURSULTAN ABDİMİTALİB ULUU
Doktora
Kırgızca
2023
TarihKırgızistan-Türkiye Manas ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ANVARBEK MOKEEV
