XV. yüzyıl mesnevilerinden Hamdi'nin Yusuf u Züleyha, Cem Sultan'ın Cemşid ü Hurşid ve Şeyhi'nin Husrev u Şirin'inin modern roman unsurları açısından değerlendirilmesi
To Appraise modern novel compenents from viewpoint of Yusuf u Züleyha by Hamdi, Cemşid ü Hurşid by Cem Sultan, Husrev ü Şirin by Şeyhi from mesnevis fifteenth century
- Tez No: 132611
- Danışmanlar: PROF. DR. SÜRAYYA A. BEYZADEOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Mesnevi, Novels, Novel ! i, Poetika, Story teller
- Yıl: 2003
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Trakya Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 161
Özet
ÖZET Mesnevi, edebiyatçılar arasında, mısraları kendi aralarında uyaklı beyitlerden oluşmuş uzun bir“nazım şekli”olarak tanımlanır. Bu tanım nedeniyle incelediğimiz Yusuf u Züleyha, Cemşid ü Hurşid, Husrev ü Şirin benzeri metinlere günümüze kadar sadece şiir olarak bakılmıştır. Bu bakış açısı onların hikaye/anlatı, özelliğini sürekli ihmalimize neden olmuştur. Biz de çalışmamızda“anlatma esasına bağlı birer metin”olarak bakılması gerektiğini düşündüğümüz Hamdi'nin Yusuf u Züleyha, Cem Sultan' ın Cemşid ü Hurşid, Şeyhî nin Husrev ü Şirin mesnevilerini romanın başlıca unsurları olan“bakış açısı ve anlatıcı, vak'a, şahıs kadrosu, zaman ve mekan”balonundan değerlendirdik. Çalışmamızda konumuzla ilgili unsurlar yani“bakış açısı ve anlatıcı, vak'a, şahıs kadrosu, zaman ve mekan”hakkında teorik bilgiler edinerek mesnevilerimizi bu bilgiler doğrultusunda inceledik. Gücümüz yettiğince üç mesneviden yola çıkarak Victoria Holbrook'un mesnevi poetikası arayışına katkıda bulunmaya ve bu mesnevileri modern -hatta biraz da olsa postmodern- romanla karşılaştırmaya çalıştık. Sonuç olarak mesnevi, modern ve postmodern yazarların“gerçekliğe bakış tarzları”nın eserlerine yön verdiğini; eserlerindeki“bakış açısı ve anlatıcı, vak'a, şahıs kadrosu, zaman ve mekan”unsurlarına bu doğrultuda yaklaştıklarını rahatlıkla söyleyebiliriz. Mesnevilerimizin adlandırma meselesiyle ilgili olarak da“bizdeki roman öncesi bir tür olma ve bizdeki romanın çekirdeğini oluşturma”özelliğini içinde barındırdığı için Holbrook'un“romans”tabirini uygun gördüğümüzü belirtmek yanlış olmaz kanaatindeyiz. Anahtar Kelimeler 1. Mesnevi 2. Romans 3. Roman 4. Poetika 5. Anlatıcı
Özet (Çeviri)
SUMMARY Among men of letters Mesnevi is defined as a long“form of versification”which is formed of couplets where lines are rhymed among them selves. Due to this identification, texts we examined like“Yusuf u Züleyha”,“Cemşid ü Hurşid”and“Husrev ü Şirin”have only been considered as poems up today. This point of view has steadily caured our neglecting their feature of story telling.. In our work, we examined“Yusuf u Züleyha”by Hamdi,“Cemşid ü Hurşid”by Cem Sultan and“Husrev ü Şirin”by Şeyhi which according to us should be considered as“a text depending on the principle. of story telling each”from the point of main components of novels such as“ point of view and story teller, event, cast, time and place. \' In our work, having acquired theorical knowledge ”point of view and story teller, event, cast, time and place“ we examined our mesnevis in the light of this knowledge. As for as we could, starting from these three mesnevis we tried to contribute to Victoria Holbrook's search of a mesnevi poetika and to compare these mesnevis with modern and even though a little with postmodern novel. As a result we can say that ”the style of considering reality“ of mesnevi, modem and postmodern writers effected their works and they approached the elements of ”point of view and story teller, event, cast, time and place“ in their works in this direction. About the subject of naming, we think that because it carries the features of ”being a pre- novel type and forming the core of our novel“ the term ”romans" of Holbrook is suitable.
Benzer Tezler
- Fransa Ulusal Kütüphanesi Turc 373 numarada kayıtlı şiir mecmuası(İnceleme-metin-tıpkıbasım )
France National Library, no 'Turc 373' registered poetry collection (Analysis-text- facsimile)
MERYEM KISAKOL
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Türk Dili ve EdebiyatıErciyes ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TURGUT KOÇOĞLU
- XV. yüzyıl Türk edebiyatı mesnevîlerinde Hz. Peygamber'e isnat edilen mûcizeler
XV. in the century of Turkish literature Masnevis. Miracles attributed to the Prophet
YASEMİN YARARLI
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Türk Dili ve EdebiyatıFırat ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET ULUCAN
- Klâsik Türk edebiyatı mesnevilerinde bir sağaltım olarak ibadetler (XV.yüzyıla kadar)
Prayers as a treatment in masnavis in classical Turkish literature (until XVth century)
AYŞE KÜBRA BİLGİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Türk Dili ve EdebiyatıFatih Sultan Mehmet Vakıf ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. DURSUN ALİ TÖKEL
- Cemâl-i Halvetî'nin tasavvufî mesnevîleri (Metin-İnceleme)
Cemâl-i Halvetî of the mystic masnavis (Text-Review)
LEYLA ALPTEKİN SARIOĞLU
Doktora
Türkçe
2013
Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ABDULLAH AZMİ BİLGİN
- Müridî'nin Manzûme-i Hakâyık mesnevisi (İnceleme-Metin)
An analysis and contexual of the Manzûme-i̇ Hakâyik mathnawi by Mürîd
İBRAHİM TAHA KILCI
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Türk Dili ve EdebiyatıGaziantep ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HALİL İBRAHİM YAKAR