Yapay zeka yöntemi ile hava jetli sistemlerde atkı hareketinin incelenmesi
Investigation of weft motion in air-jet systems by artificial intelligent methods
- Tez No: 135796
- Danışmanlar: PROF. DR. MUSTAFA BAYHAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Makine Mühendisliği, Mechanical Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2003
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Süleyman Demirel Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Makine Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 166
Özet
ÖZET Hava jetli dokuma makinalarında atkı ipliği, yüksek hızlı hava akımının iplik üzerinde oluşturduğu sürtünme kuvvetiyle taşınmaktadır. Atkının ivmelenmesi ve taşınması için gerekli olan kuvvetler hava jeti tarafından oluşturulur. Bu kuvvetler, taşıma işlemine karşı koymaya çalışan ipliğin kütlesinden kaynaklanan eylemsizlik kuvveti ve ipliğin sağılması anında oluşan çekme kuvvetlerinden meydana gelen direnç kuvvetlerinden daha büyük olmak zorundadır. Taşıyıcı eleman olan hava ve taşman eleman olan iplik özellikleri taşıyıcı ve direnç kuvvetlerin belirlenmesinde en önemli etkenlerdir. Hava hızı ve iplik yapıları, aralarındaki ilişkiler açısından kompleks özelliklere sahiptirler. Bunlar havanın türbülanslı ve kesikli akışı, ipliğin sabit olmayan çapı, lineer yoğunluk, esneme ve uzama gibi özellikleridir, hava jetli dokuma makinelerinde atkı ipliğinin havanın iplik üzerinde oluşturduğu sürtünme kuvveti ile taşınması sırasında, iplik özelliklerinin atkı ipliğinin anlık hızına etkisi tüp boyunca incelenerek, hava jetli dokuma makinelerinde atkı atım sisteminin bulanık mantıkla kontrolünü içermektedir.Birinci bölümde hava jetli dokuma makinasında, drum ve loop atkı besleme sistemleri ile atkı ipliğinin ağızlık içerisinde, dokuma genişliği boyunca atılması (tüp içinde) ve atkınm bu yol boyunca hava içerisindeki davranışına yönelik teorik modelleme sunulmaktadır. Teorik yaklaşımlara veri tabanı olabilmesi için ana jet ve tüp sonundaki vakum tarafından atkı üzerinde oluşturulan kuvvetler ve bu kuvvetlerin yanında yer alan tanımlı katsayılar gösterilmiştir. Ayrıca drum ve loop iplik besleme sisteminin atkı ipliği hızına etkileri bulanık mantıkla kontrol edilmiştir. İkinci bölümde atkı ipliğinin ağızlık içerisinde dokuma genişliği boyunca ( 330 cm boyundaki deney tüpü içinde ) hareketi ve atkınm bu yol boyunca iplik numarası (tex) ve iplik tipinin (Open-end ve Ring) etkisi ile atkı hızındaki değişim bulanık mantıkla tespit edilmiştir. Tüp boyunca atkı ipliği hızı açısından OE ipliklerinin ring ipliklerine göre daha iyi performans gösterdikleri görülmüştür. Elde edilen diğer bir gözlemde; OE iplikleri daha yüksek bir ortalama hıza sahip olmalarına rağmen atkı yolunun başlarında ring ipliklerinin daha yüksek bir hıza sahip olmalarıdır. Üçüncü bölümde atkı ipliğinin ağızlık içerisinde dokuma genişliği boyunca atılması ve bu yol boyunca iplik numarası (tex) ve farklı elyaf tiplerinden (pamuk, yün, pamuk ile polyester karışımı, rayon) üretilmiş atkı ipliklerinin hızındaki değişim bulanık mantık yardımıyla tespit edilmiştir. Elde edilen veriler deneysel sonuçlarla kıyaslanmıştır. Dördüncü bölümde atici ipliğinin ağızlık içerisinde dokuma genişliği boyunca atılması ve bu yol boyunca iplik numarası (tex) ve farklı iplik tiplerinden (open-end, ring) üretilmiş atkı ipliklerinin büküm sayısındaki değişim bulanık mantık yardımıyla tespit edilmiştir. Ring atkı ipliğindeki büküm kaybı sabit kaldığı (bu değer 1.18 TPI civarında olmaktadır), open-end atkı ipliğinde ise büküm kaybının büküm miktarıyla doğrudan ilgili olduğu tespit edilmiştir. Maksimum büküm kaybı open-end ipliklerde daha düşüktür. Beşinci bölümde hava jetli dokuma makinasında, atkı ipliğinin ağızlık içerisinde dokuma genişliği boyunca atılması ve bu yol boyunca iplik numarası (tex) ve farklı hava basınçlarında atkı ipliklerinin hızındaki değişim bulanık mantık yardımıyla tespit edilmiştir. Elde edilen veriler deneysel sonuçlarla kıyaslanmıştır. Elde edilen sonuçlara göre ortalama atkı ipliği hızı açısından 70 PSIA basınçta atkı ipliğinin daha iyi performans gösterdiği görülmüştür. Yüksek hava basıncının tüp içindeki havanın hızını artırarak iplik hızının da artmasına neden olduğunu ve atkı atma süresinin azaldığı tespit edilmiştir. Altıncı bölümde atkı ipliğinin ağızlık içerisinde dokuma genişliği boyunca atılması ve atkının bu yol boyunca iplik numarası (tex) ve büküm katsayısı (atex) ile atkı ipliği hızındaki değişim bulanık mantık yardımıyla tespit edilmiştir. Elde edilen sonuçlarda iplik numarası büyüdükçe atkı ipliği hızında düşme meydana gelmiştir. Ancak kütleden meydana gelen eylemsizlikten dolayı iplik hızında tüp boyunun sonlarına doğru düşme ince ipliğe oranla daha az olmaktadır. Büküm katsayısının artışı, ile iplik yüzeyinde daha az pürüzlülük değerleri elde edildiğinden iplik hızında düşme olduğu tespit edilmiştir. ANAHTAR KELİMELER: Yapay Zeka, Hava Jeti, Atkı, Dokuma
Özet (Çeviri)
VI ABSTRACT In a ir-jet w eaving machines, w eft y ara i s c arried b y t he friction force p reduced b y h igh- speed air flow on yarn. Forces necessary for the acceleration and insertion of weft yarn are produced by air-jet. These forces must be bigger than the inertia force sourced from yarn mass resisting the yarn transfer and resistance forces produced by the tensile forces occured during winding of the yarn. The properties of transfering and and transfered elements, air andyarn are the most important p arameters affecting transfering andresistive forces. Air velocity and the yarn structure have complex properties as a result of their connection. These properties are; turbulented and alternating flow of air, the non-fixed diameter, lineer density and elongation properties of yarn. In this study, effects of yarn properties on instant velocity of weft yarn were investigated throughout the tube during insertion of weft yarn and weft insertion systems in air-jet weaving machines was controlled by fuzzy logicln the first part, drum and loop weft insertion systems in air-jet weaving machines were investigated. Then, a theoretical model was designed about weft insertion throughout the loom width (in the tube) and behaviours of weft yarn in air during this operation. Defined coefficients belong to the equations of forces produced by vacuum at the end of the tube on weft yarn were used as a database for theoretical approaches. Besides these, effects of drum and loop weft insertion systems on weft velocity were controlled by fuzzy logic. In the second part, movement of weft yarn along the fabric width (in a tube of 330 cm) and variations of weft yarn velocity according to yarn lineer density (tex) and yarn structure (rotor and ring yarns) were analyzed with fuzzy logic. It was found that rotor yarns showed better performance than ring yarns according to weft velocity. It was also found that although rotor yarns had higher mean velocity than ring yarns, ring yarns had higher velocity at the beginning of the tube. In the third part, changes in velocities of yarns of different lineer densities (tex) and different materials (cotton, wool, cotton/PES, viscose) were analysed with fuzzy logic. Results obtained were compared with the experimental data. In the fourth part, changes in the twist level of yarns of different lineer densities (tex) and different materials (cotton, wool, cotton/PES, viscose) during weft insertion were analysed by using fuzzy logic. It was found that the twist loss of ring weft yarn was constant (approximately 1,18 TPI) but twist loss of rotor weft yarn was proportional to the twist level of the yarn. In the fifth part, changes in the velocity of weft yarn of different lineer densities (tex) while being inserted along the fabric width according to air pressure level were analysed by fuzzy logic and results were compared with the experimental data. According to results, 70 PSIA was the optimum air pressure for mean velocity of weft yarn and higher air pressure levels increase the air and yarn velocity along the tube. As a result of higher air and yarn velocities, weft insertion time was reduced. In the sixth part, changes in the velocity of weft yarn of different lineer densities (tex) while being inserted along the fabric width according to twist multiplier (cctex) were analysed by fuzzy logic. It was found that, as the yarn lineer density (tex) increased, yarn velocity decreased. But in the coarse yarns, decrease of weft yarn velocity at the end of the tube because of inertia produced by its mass is smaller. It was also found that, as the twist multiplier increased, yarn velocity decreased because of the smaller roughness level on yarn surface. KEYWORDS: artificial intelligence, air-jet, weft, weaving.
Benzer Tezler
- Sayısal görüntü işleme ve yapay zeka yöntemi ile son kullanıcı odaklı endüstriyel ürün tasarımı
Industrial product design for end user with digital image processing and artificial intelligence method
ATAHAN UYANIK
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolManisa Celal Bayar ÜniversitesiElektrik ve Elektronik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖMER AYDIN
- Land based emission inventory and consistency analysis for WRF-Chem: Dilovası example
WRF-Chem için arazi bazlı emisyon envanteri ve tutarlılık analizi: Dilovası örneği
UMUR DİNÇ
Yüksek Lisans
İngilizce
2021
Meteorolojiİstanbul Teknik ÜniversitesiMeteoroloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HÜSEYİN TOROS
- Yüksek gerilim havai hatlarında oluşan buz yükünü çözen bir sistemin tasarımı ve uygulaması
System design and implementation to melt the ice occurring in high voltage aerial transmission lines
BAHADIR AKBAL
Doktora
Türkçe
2015
Elektrik ve Elektronik MühendisliğiSelçuk ÜniversitesiElektrik-Elektronik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSA AYDIN
- İnsansız hava araçları ile haritalama ve yapay zeka tabanlı nesne tanıma
Mapping and artificial intelligence based object recognition with unmanned aerial vehicles
AHMET FURKAN BÜYÜKKELEK
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Elektrik ve Elektronik MühendisliğiKonya Teknik ÜniversitesiElektrik-Elektronik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AKİF DURDU
- Yapay zeka destekli odyometri ölçüm sisteminin tasarımı ve gerçekleştirilmesi
Design and implementation of supported artificial intelligence audiometer meas-urement system
BÜŞRA ER
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Mühendislik BilimleriAfyon Kocatepe ÜniversitesiBiyomedikal Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ UĞUR FİDAN