Geri Dön

Hisali hayatı - eserleri ve Metaliü'n - Nezair adlı eserinin birinci cildi: İnceleme - metin

Başlık çevirisi mevcut değil.

  1. Tez No: 140110
  2. Yazar: BİLGE KAYA
  3. Danışmanlar: PROF. DR. ABDULKERİM ABDULKADİROĞLU
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2003
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Gazi Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Eski Türk Edebiyatı Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 1140

Özet

Nazîre, 'bir şâirin, beğendiği bir başkasının şiirine kafiye, vezin ve konuya bağlı kalarak benzeri bir şiir yazmasına denir. Şâirlerimiz Divan edebiyatının köklü geleneklerinden olan nazireyi, ustalıklarını ispatlamak, beğendikleri şâire beğenilerini ifade etmek, onlar kadar güzel şiir yazdıklarını ortaya koymak için yazarlar. Türk Edebiyatı'nda nazîreciliğin ayrı bir yeri vardır. Nazîre, şâirler arasında bir nevi yarışmadır. Daha üstün olduğunu ispatlama duygusu da ağır bastığından hemen her şâir kendisinden önceki büyük şâirlerin veya çağdaşlarının şiirlerine nazireler yazmışlardır. Bu nazirelerin sayısı zamanla o kadar artmıştır ki daha sonraları konuya merak duyanlar bunları derleyip toparlayarak nazîre mecmualarını meydana getirmişlerdir. Bu mecmuaların çok önemli bir faydası, haklarında başka hiçbir kaynakta bilgi bulunmayan, azımsanmayacak sayıda şâirin varlığını haber vermiş olmasıdır. Hisâlî'nin MetâNü'n-nezâirl de bunlardan biridir. Tezimizin konusu XVII. yüzyıl şâirlerinden Hisâlî'nin Metâliü'n-nezâir'idir. Metâliü'n-nezâir'in derleyicisi belli diğer mecmualardan farkı sadece matla beyitlerinin bir araya getirilmesidir. Yazar, XIII ve XVII. yüzyıl şairlerine ait matla' beyitlerini vezne ve kafiyelere göre alfabetik olarak gruplandırmıştır. İki ciltlik eser toplam 670 varaktan oluşmaktadır. Hisâlî'nin Metâilü'n-nezâir'den başka Farsça matla' beyitlerinden oluşan Letâifü'l-hayâl adlı nazîre mecmuası ile dokuzuncu divanı vardır. Adı geçen şâirin divanlarının kaç tane olduğunu ve öncekilerinin nerede bulunduklarını, hatta gerçekte olup olmadıklarını maalesef bilemiyoruz. Divanındaki şiirlerinin yanında Metâliü'n-nezâir'de de Hisâlî'ye ait çok güzel matla'lar mevcuttur.1077 Bu çalışmada Hisâlî'nin hayatı ve eserleri incelendikten sonra konu ile bağlantılı olması bakımından matla', nazîre, mecmua ve nazîre mecmuaları hakkında genel bilgi verilmiş; daha sonra Metâliü'n-nezâir'in birinci cildinin transkripsiyonlu metni eklenmiştir.

Özet (Çeviri)

Nazire, which was one of the long and deep rooted traditions of Divan literature, means that a poet writes a new poem by referring to another very famous one written before by a famous poet. The poem which was taken as a reference by the poet was generaly one of those s/he liked the most from the past works or from his contemporary times. Rhyme and meter were particularly used in the newly written poem and always the same subject of the referance poem was dealt with. Poets generally use nazire in order to prove their proficiency to show their admiration about the poems they like most and to imply that they could write poems as beatiful as those written before by other famous poets. Nazire had an important place in Turkish literature. As nazire was a kind of contest as well as a way of proving their competency in writing beatiful poems, almost every poet wrote nazire for the famous poems written by great poets of old times or their famous contemporary poets. In certain period of the history, the number of nazire increased so hugely that those who were interested in nazire could easily collect them for the publication of special nazire corpus. One of the most important benefits of these corpuses was to give information about the existence of a considerable number of poets that we did not know about before. The work“Metâli'ün-nezâir”written by Hisâlî was on example of these very useful nazire corpuses which included many unknown poets in the history. The subject of this thesis the work of art“Metâliü'n-nezâir”written by Hisâlî who himself was one of the 17th century poets. The collection of“Metâliü'n-nezâir”was quite different from other corpuses in terms of bringing only first couplets of poems together. The author grouped the first couplets of poems of 13th and 17th century poets according to their meter and rhyme characteristics in an alphabetical order. In his two volume work wich had1079 consisted of 285 and 385 varaks respectively, there were huge number of first couplets of poems. Metal iü'n-nezair's two volumes consist of 670 varaks (1340 pages). Apart from the work“Metâliü'n-nezâir”written by Hisâlî, he also had another nazire corpus called Letâifü'l-hayâl which had consisted of Persian first couplets of poem Ninth Divan. Unfortunately, whatever happened to his previous divans and even whether there were such divans at all are unknown. In his work“Metâliü'n-nezâir”, there were very beatiful and nice couplets of qasides or gazels of Hisâlî as well. In this study, the life and the works of Hisâlî are examined firstly. Then, a general information about first couplets of poems nazire, and nazire corpus is given as it is directly relevant to our subject. After that a transcription text of the first volume of his work“Metâliü'n-nezâir”is enclosed. < JT?

Benzer Tezler

  1. Peşteli Hisali Metali'ün-neza'ir (II. cilt) inceleme-metin

    Peşteli Hisali Metali'ün-neza'ir (volume II) review-text

    ABUZER KALYON

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2011

    Türk Dili ve EdebiyatıGazi Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AHMET MERMER

  2. Peşteli Hisali Divanı tahlili (inceleme-metin) (2 Cilt)

    Analysis of Peşteli Hisali Divan

    ÖZLEM ERCAN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2003

    Türk Dili ve EdebiyatıUludağ Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. COŞKUN AK

  3. Nazım Kurşunlu hayatı ve tiyatro eserleri

    Life and theatre traces of Nazim Kursunlu

    HANDE TORAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2007

    Türk Dili ve EdebiyatıEskişehir Osmangazi Üniversitesi

    Türk Edebiyatı Bölümü

    DOÇ. DR. MÜZEYYEN BUTTANRI

  4. Özay Gönlüm'ün hayatı ve TRT repertuvarına kazandırdığı eserlerin müzikal analizi

    Özay Gönlüm's life and the musical analysis of the works he bringed into TRT's repertory

    ANIL AR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Müzikİzmir Demokrasi Üniversitesi

    Müzik Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ADNAN METİN KARKIN

  5. Ann Radcliffe'in Udolf Hisarı (1790) ile Hüseyin Rahmi Gürpınar'ın Mezarından Kalkan Şehit (1929) eserlerinin gotik unsurlar açısından incelenmesi

    Comparison of Ann Radcliffe's The Mysteries of Udolpho (1790) and Hüseyin Rahmi Gürpınar's Mezarından Kalkan Şehit (1929) in terms of gothic elements

    NUR HİLAL ELKILIÇ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Karşılaştırmalı EdebiyatKafkas Üniversitesi

    Batı Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ TURAN ÖZGÜR GÜNGÖR