Tiyatroda kültürlerarası etkileşim ya da çağdaş sahnelemede kültürlerarasılık sorunsalı ve üç yönetmen: (Peter Brook, Eugenio Barba ve Robert Wilson)
The Intercultural interaction in theatre and three directors: Peter Brook, Eugenio Barba and Robert Wilson
- Tez No: 141191
- Danışmanlar: PROF. DR. NURHAN KARADAĞ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Güzel Sanatlar, Education and Training, Fine Arts
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2004
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eğitim Programları ve Öğretim Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 400
Özet
ÖZET TİYATRODA KÜLTÜRLERARASI ETKİLEŞİM VE SAHNELEME YA DA ÇAĞDAŞ SAHNELEMEDE KÜLTÜRLERARASILIK SORUNSALI VE ÜÇ YÖNETMEN: (Peter Brook, Eugenio Barba, Robert Wilson) Korad Birkiye, Selen Doktora, Eğitim Bilimleri Anabilim dalı, EPÖ Bilim Dalı, Güzel Sanatlar Eğitimi, Kültür ve Sanat Bilimleri Eğitimi Programı, Tez Danışmanı: Prof. Dr. Nurhan Karadağ Mayıs 2004, xviii ve 385 sayfa Bu tezde dünyada son otuz senedir son derece ilginç bir olgu olarak yaygınlaşan kültürlerarası tiyatronun önermeleri, özellikleri ve gelişim çizgisi üç yönetmenin özelinde verilmiştir. Araştırmanın evrenini, birbirinden farklı rotalarıyla kültürlerarası tiyatronun yapı taşlarını oluşturan üç yönetmen, Peter Brook, Eugenio Barba ve Robert Wilson oluşturmuştur. Çalışmanın örnekleminde ise bu yönetmenlerin sanat geçmişleri ve görüşleri üzerinden, toplam on kültürlerarası tiyatro yapımı seçilmiş ve tiyatro histografisi yöntemiyle incelenmiştir. Bu örneklemlere ulaşabilmek için, söz konusu tiyatro adamlarının tüm oyunları taranmış ve en tipik olduğu düşünülen çalışmaları seçilmiştir. Son aşamada ise Türkiye'de kültürlerarası tiyatronun geldiği nokta, belli başlı kültürlerarası tiyatro yapımlarının dökümü üzerinden aktarılmıştır. Verilerin karşılaştırılmasıyla hem her yönetmenin ulaştıkları nihai nokta, hem de kültürlerarası tiyatro çalışmalarının neresinde durdukları saptanmıştır. Böylece Brook ve Barba'nın kültürlerarası ve ultrakültürel eğilimleri, Wilson'in kültürel kolajından ayrılmıştır. Bu verilere göre kültürlerarası tiyatronun hala global bir teori VIIIsayılması için erken olduğu, kendi içinde pek çok farklılığı, kategoriyi ve alt sınıflamayı barındırdığı ortaya çıkmıştır. Ancak kültürlerarası tiyatronun Dionissosçu ilkeyle özdeşleşen Artaud'nun mirasını sahiplenen bir tür olarak, coşkusal, farklı dil arayışlarına yönelen, tiyatronun iletişim kodlarını sınayan, metnin hakimiyetini sorgulayan, izleyici ve sahne ilişkisine alternatifler arayan, ötekinin temsili üzerinde duran, mit ve ritüeli tiyatronun özü olarak gören, takası ve kültürel alışverişi temel dinamiklerinden birisi olarak içinde barındıran post dramatik tiyatro içinde değerlendirilebilecek ortak özellikleri saptanmıştır. Ülkemizde ise kültürlerarası bir tiyatrodan söz etmek pek kolay olmamakla birlikte, kültüriçi ile kültürlerarasını birleştiren yapımların özgün bir Türk tiyatrosu için alternatif sunabileceği sonucuna varılmıştır. IX
Özet (Çeviri)
ABSTRACT THE INTERCULTURAL INTERACTION IN THEATRE OR PROBLEM OF INTERCULTURE IN MODERN THEATRE AND THREE DIRECTORS: (Peter Brook, Eugenio Barba, Robert Wilson) The aim of this thesis was to determine the proposals, characteristics and developmental route of intercultural theatre, which has been spread over the world for 30 years, in terms of the works of three directors. The population of the research consists of 3 very important directors, Peter Brook, Eugenio Barba and Robert Wilson whose routes are different from each other. Total 10 significant productions which show the perspectives of the directors has been selected as sample of the population, and then analysed with the method of theatre histography. In order to select these samples, all the productions of the directors were examined and the most typical samples were selected. In the last instance, the intercultural theatre trends in Turkey was explained via significant productions. As a result of the comparison of the data, the final level of each director and their intercultural positions were determined. Hence the ultracultural and intercultural trends of Brook and Barba is differed from the cultural collage of Wilson. So it is still early to talk about a global theory of intercultural theatre which covers a lot of variations, categories and subclassifications. But as a style which possess the inheritance of Artaud that is identified with Dionysian aesthetics, the intercultural theatre has some characteristics which can be evaluated within postmodern/postdramatic theatre. These characteristics are as follows: It is sensual, examines different kind of communication ways, discussing the autonomy of the script, looking for the alternatives of audience and actor relationship, gives importance to the representation of the other, handles myth and ritual as the essence of the theatre, and carries barter and cultural exchange as the main dynamics of the theatre. On the other hand, it is not easy to talk about intercultural theatre in Turkey, but the productions which can combine the intercultural as well as intracultural elements creatively can found an alternative way to the Turkish theatre in the near future. X
Benzer Tezler
- Geleneksel Japon tiyatrosunda oyunculuk anlayışı ve batıyla sentezi bağlamında Yoshı Oida Yöntemi
The Yoshi Oida method in the context of acting in traditional Japanese theater and synthesis with the west
KENAN ÖZSEVER
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Sahne ve Görüntü SanatlarıDokuz Eylül ÜniversitesiSahne Sanatları Ana Sanat Dalı
DOÇ. DR. BANU AYTEN AKIN
- The transformation of Ludruk theatre in Indonesia: The case of Irama Budaya Sinar Nusantara and the Luntas groups in the city of Surabaya
Endonezya'da Ludruk tiyatrosunun dönüşümü: Surabaya şehrinde İrama Budaya Sinar Nusantara ve Luntas grupları örneği
AULIA ANIS
Yüksek Lisans
İngilizce
2020
Halk Bilimi (Folklor)Sakarya ÜniversitesiKültürel Çalışmalar Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ TÜLAY ÇELİK
- Çağdaş Türk sanatında performans
Performance in the contemporary Turkısh art
A. GÖKNUR GÜRCAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
Sanat TarihiHacettepe ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ZEYNEP YASA YAMAN
- 20.yy. öncü tiyatro çalışmalarında ezoterik etkiler
Esoteric influences on the 20th century avant-garde theater works
CANAN KARDEŞ MERT
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Sahne ve Görüntü SanatlarıKadir Has ÜniversitesiFilm ve Drama Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ZEYNEP GÜNSÜR YÜCEİL
- Gelenekten geleceğe Haşmet Zeybek
From tradition to the future Haşmet Zeybek
ELİF SOLAK TOKATLI
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Sahne ve Görüntü SanatlarıKocaeli ÜniversitesiSahne Sanatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEMA GÖKTAŞ