Kentiçi otobüs taşımacılığında özelleştirme için bir karar destek modeli önerisi: Eskişehir örneği
A decision supportive model proposal for privatization of public bus transportation: Eskisehir sample
- Tez No: 143092
- Danışmanlar: PROF. DR. NADİR YAYLA
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ulaşım, Transportation
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2003
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Ulaştırma Mühendisliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 216
Özet
Dünyada kentiçi ulaştırma hizmetleri genellikle yerel yönetimlerce gerçekleştirilmektedir. Zaman içerisinde yerel yönetimler bu hizmeti yerine getirirken başta finansman zorluğu olmak üzere çeşitli sebeplerle sıkıntıya düşmektedirler. Bazı sektörlerde olduğu gibi ulaştırma sektöründe de özelleştirme konusu bir çözüm olarak düşünülmektedir. Kentiçi toplu taşıma hizmetlerinin özelleştirilmesi konusunda bazı ülkelerde başarılı sonuçlar alınırken, bazılarında beklenen sonuçlar alınamamıştır. Özelleştirmenin başarısız sonuçlarım gören yerel yönetimler tekrar bu hizmetin kendileri tararından verilmesi için çaba sarf etmektedirler. Ulaştırma hizmetini alan ve bu hizmeti sunan olarak iki taraf vardır. Hizmetin sunumu sonunda her iki taraf memnun ise sorun yoktur. Sunulan hizmetten karşılıklı olarak bir memnuniyetsizlik varsa soruna çözüm bulmak gerekmektedir. Bir çok kentte bu sorunla karşılaşılmaktadır. Yerel yönetimler sorunun çözümünü kentiçi toplu taşıma sistemlerinin özelleştirilmesinde aramaktadırlar. Ulaştırma, yolcu ve eşyanın yer ve zaman faydası sağlamak amacıyla yer değiştirmesidir. Bu anlamı itibariyle ulaştırma dışsallığı olan bir etkinliktir. Ulaştırma konusunda alınacak olan bir karar kamuyu yakından ilgilendirmektedir. Bu sebeple kentiçi toplu taşıma hizmetlerinin özelleştirilmesi kararının yerel yönetimlerdeki işletmeciler gibi tek bir grup tarafından değil, başta hizmetten faydalanan kullanıcılar olmak üzere konunun uzmanları ve sivil toplum örgütlerinin de görüşleri alınarak verilmesinin uygun olacağı düşünülmektedir. Çalışmada kentiçi toplu taşıma hizmetlerinin özelleştirilmesi konusunda bir karar destek modeli ortaya konması amaçlanmıştır. Çalışmanın giriş bölümünde Dünya ve Türkiye' deki otobüs yolcu taşımacılığında özelleştirme çalışmaları, karar verme problemi ve özelleştirme için bir karar destek modelinin geliştirilmesinden kısaca bahsedilmiştir. İkinci bölümde kentiçi yolcu taşıma türleri,bunlann teknik ve ekonomik karakteristikleri açıklanmıştır. Üçüncü bölümde kentiçi otobüs taşımacılığı ve işletimi ele alınmıştır. İngiltere, İsveç ve Danimarka' da yapılan kentiçi toplu taşıma hizmetlerinin özelleştirilmesi çalışmalarından özetler dördüncü bölümde verilmiştir. Beşinci bölümde tez çalışmasına temel teşkil eden bulanık modelleme tekniği açıklanmıştır.Altıncı bölümde tezin amacına uygun olarak yapılan anket çalışması ve sonrası değerlendirmeler açıklanmıştır. Özelleştirmede bir karar destek modelinin geliştirilmesi amaçlandığından kullanıcı, uzman, işletmeci ve sivil toplum örgütleri olarak 4 adet grup oluşturulmuştur. Bu dört grubu ilgilendiren toplu taşıma kriterlerinin belirlenmesi için bir ön anket yapılmış ve ankette kullanılacak kriterlerin belirlenmesinin ardından, kriterlerin önem dereceleri ortaya konmuştur. Her bir kriter için belediye otobüsleri ve özel halk otobüsleri arasında seçim yaptırılmıştır. Ayrıca söz konusu 4 grubun karar mekanizmasında ağırlıklarım belirlemek üzere birbirlerine puan vermeleri istenmiştir. Elde edilen veriler Bulanık Mantık, İstatistiksel Yöntemler ve Electre Yöntemi ile ayrı ayrı değerlendirilmiştir. Bu üç yöntem ile bulunan sonuçlar Span yöntemi ile birleştirilmiştir. Yedinci bölümde işletme net gelirlerinin belirlenmesi amacı ile talep analizi yapılmıştır. Bunun için ifade edilmiş veriler yöntemi ile veriler toplanıp lojistik regresyon ile oluşması muhtemel talep bulunmaya çalışılmıştır. Sekizinci bölümde elde edilen sonuçlardan yararlanılarak orta büyüklükteki kentlerde özelleştirmenin uygun olup olmadığı, özelleştirme yapılacak ise hangi şartlarda yapılması gerektiği konusunda sonuç ve öneriler getirilmiştir. Konuyla ilgili olarak bir karar destek modeli oluşturulmuştur.
Özet (Çeviri)
Throughout the world public transportation has been generally dealt by local authorities. However, while performing these duties, local authorities face some difficulties because of various reasons namely financial difficulty. In some transportation sectors privatization is thought to be a solution for the problems. The privatization of public transportation in some countries successful; however, in some others expected results were not achieved. Local authorities, seeing these unsuccessful results, have been trying to re-have the task for the privatizatioa There are two parts: the one receiving the service and the one providing it. If these two parts are satisfied at the end of the presentation, there won't be any problems. If there is no mutual satisfaction, a solution should be found and most cities experience such problems. In many cities local authorities believe that the solution is to privatize the public transportation systems. Any decision made about transportation is very important for society: For this reason, it's thought that the decision about privatization of public transportation shouldn't be made by only the group like the administrators within the local authorities, but mainly by the experts, people who benefit from the service and also non-governmental organizations. In this study a decision support model for the privatization of public transportation has been presented. In the introductory part some privatization studies of bus transportation decision making problem and privatization in Turkey and in the world have been stated. In the second part public transportation types, their technical and economical characteristics are explained. In the third part; public bus transportation and managing have been explained. Summary studies about the public transportation services applied in England, Sweden and Denmark have been stated in the fourth part. In the fifth part the basis of this thesis-fuzzy logic modeling technique has been explained. In the sixth part the questionnaire, related to the purpose of the thesis, and the follow-up studies have been included. In the study four groups as the user, expert, administrator and non-governmental organizations are formed. A pre-questionnaire has been made in order to determine the criteria of public transportation regarding these four groups and after determining the criteria which will be used in the questionnaire, the importance rank of the criteria has been designated. For every criteria the choice has been made between the private buses and the buses operated by the municipality. Moreover, these four groups are asked to give points to each other in order to determine the strength of decision mechanism. The results have been evaluated by using the Fuzzy Logic, statistical and Electra Methods.In the seventh part, the demand analysis has been done so as to determine the net income of the administrators. For this reason data were collected by stated preferences method and the demand for buses was estimated. In the eighth part by the help of the results, some suggestion and results, about whether privatization is appropriate in middle-sized cities or not, if privatization is possible under which circumstances it should be applied, have been stated.
Benzer Tezler
- Kentiçi otobüs taşımacılığında talep tahmini
Estimation of public bus transport demand in urban areas
AHMET BORA YAŞAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
TrafikPamukkale Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HALİM CEYLAN
- Kentiçi otobüs taşımacılığında hat planlaması ve simülasyonla bir çözüm önerisi
A Simulation model for the line planning of urban bus transportation
ERDAL YILMAZ
- Otobüs toplu taşımacılığında hat optimizasyon yaklaşımları: Çayyolu hattı uygulaması
Route optimization approaches in bus public transportation: Çayyolu routes application
AHMET COŞKUNSU
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
UlaşımGazi ÜniversitesiTrafik Planlaması ve Uygulaması Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EBRU VESİLE ÖCALIR AKÜNAL
- Otobüsle kentiçi toplu taşımacılıkta işletim teknolojileri ve performans analizleri: İETT örneği ve akbil verilerinden faydalanma
Operations techniques and performance analyses at public bus transit: İETT case and using akbil data
YUSUF BATUHAN ALTUN
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
İnşaat MühendisliğiYıldız Teknik Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. İSMAİL ŞAHİN
- Metrobüs sistemlerinin ülkemizde uygulanabilirliğinin araştırılması ve Antalya örneği
Ascertain the applicability of metrobus systems in our country and an example Antalya
NUREDDİN KOCABAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
UlaşımEskişehir Osmangazi Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. M. KORKUT ARBERK