Eğitim aracılığı ile iktidarın yeniden üretilmesine ilişkin bir araştırma: Tuzluçayır ve Abidinpaşa liseleri örneği
A Research about reproducted of power by means of education: Example of Tuzluçayır and Abidinpaşa high scools
- Tez No: 144325
- Danışmanlar: DOÇ.DR. AYLİN GÖRGÜN BARAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Sosyoloji, Education and Training, Sociology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2004
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sosyoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 249
Özet
IV ÖZET Foucault'ya göre birey, her dönemde ve toplumda, kendisine zorlamalar, yasaklar ya da zorunluluklar dayatılan çok sıkı egemenlikler içine alınmıştır. Disiplin kavramı içinde değerlendirilecek bu uygulamalar, insanlık tarihi boyunca insanların toplu halde bulundukları kiliselerde, manastırlarda, orduda, hapishanede, atölyede ve eğitimde gerçekleştirilmiştir. Çalışmada, her toplumsal/ekonomik/siyasi/kültürel sistemin, kendisine uygun birey yaratmak için, iktidarı bir araç biçiminde kullanarak (bireylerin kendi kendilerini disipline etmeleri-disipliner iktidar), bireyselliğin üretilmesinde söz konusu disiplin araçlarının nasıl ve ne ölçüde işlevsel olup olmadığına bakılmıştır. Bireyselliğin üretilmesinde dört anahtar kavram temel alınmıştır. Bunlar. 1. Hiyerarşik gözetleme/denetleme/kontrol, 2. Ödül ve ceza (bireylerin/öğrencilerin okula-toplumsal yaşama uyumunu sağlayan/bireyleri normalleştiren araçlar), 3. Sınav (yazılı/sözlü), 4. Bölme pratikleri (bireyleri birbirinden belli özelliklerine göre - başarılı/başarısız, uyumlu/uyumsuz biçiminde- ayırma). Araştırma sonuçlarına göre, öğretmenler öğrencileri belli konularda ne kadar çok denetleyici olurlarsa, öğrenciler de o ölçüde okulun kurallarına daha fazla uyum göstermekte; diğer bir deyişle egemenlik altına alan disiplin öğrencilere kazandınlırken (otorite figürüne daha fazla saygı duyulması, okul mallarına daha az zarar verme, daha az gürültü yapma); öğrencilerin/bireylerin kendi kendilerini disipline eden/onların yeteneklerini ortaya çıkaran öz-denetimi kazandıramadıkları (derse hazırlıklı gelmesi gerektiği düşüncesinin öğretilememesi ve başarı düzeylerinin denetleme süreçleriyle artmaması) bulgusu elde edilmiştir. Diğer bir deyişle, öğretmenlerin baskı/zor yolu ile öğrencileri denetlemesi işlevsel iken, rıza yolu ile denetlemesi işlevsel bulunamamıştır. Bu durum öğretmenlerin öğrencileri tahakküm altına alan disiplinin (mutlak iktidar) üretilmesinde önemli bir role sahip olduklarını ancak, onların yeteneklerini geliştiren disipliner iktidarın üretilmesinde etkili olmadıklarım göstermektedir. Bireyselliğin üretilmesinde üçüncü disiplin tekniği olan sınav, öğretmenlerin öğrenciler üzerinde sürekli yaptırımda bulunmasını/güç uygulamasını mümkün kılmaktadır.Çalışmada da, sınavların (yazılı/sözlü) öğretmenlerin öğrencileri kontrol etmesini kolaylaştırdığı bulgusu elde edilmiştir. Buna göre sınav öğretmene, öğrenci karşısında görünür bir güç sağlamaktadır. Sonuç olarak öğrencileri disipline etmek için kullanılan araçların Foucaultcu açıdan tam anlamıyla bireyi topluma uyumlu hale getiremediği, ancak öğrencilerin denetlenmesinde onların rıza göstermesinden çok öğretmenlerin baskıcı uygulamalarının etkili olduğu, bu bağlamda katılımcı demokratik anlayışın da gelişemediği/geliştirilemediği söylenebilir.
Özet (Çeviri)
VI ABSTRACT According to Foucault, Man is included in too dense dominance which is insisted to him as rupture, prohibition or obligation in every time and society. These practices evaluated within concept of discipline were realized in churches, monasteries, army, prison, office and school where man exist as gathering at thought of humanity history. In that study, every social/economic/political/cultural system to create man suitable with its self - interest, they used power as a tool (discipline among people-discipline of power). Four Concept are thought as basics for producing to individualism. Those are: 1.Hierarcical observation / inspection / control, 2. Reward and punishment (tool for providing to order in school), 3. Examination (written/verbal), 4. Practices of division (which is used for separating students as successful/ unsuccessful, harmonious/ unharmonious etc.) Researches show that, the more discipline pertaining certain issues on students the more docile students in terms of the school rules. In other words, through the research we see that while the discipline is exercised on students (in such points as providing more respect to the figure of authority, less damage to the inventory stock of the school, keeping silent, etc), we cannot observe any increase in individual self discipline (namely, we observe no positive correlation between increased discipline and fulfillment of individual duties and increase in success). On the other hand, we observe that the discipline shaped by suppression is functional, yet the discipline defined by consent is dysfunctional. This show uş that teachers are important in production of discipline (absolute power) which -dominates students, yet those disciplines which develop the skills of students have no effect on the reproduction of power.
Benzer Tezler
- An atlas of spatial practices subject to power relations as means of self-securitization
Bir öz güvenlikleştirme aracı olarak güç ilişkilerine konu olan mekânsal pratikler atlası
EKREM KAYNAR
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NİZAM ONUR SÖNMEZ
- Televizyon dizileri aracılığı ile politik rızanın ve ulus kimliğinin yeniden inşası: Diriliş 'Ertuğrul' ve Payitaht 'Abdülhamid' örnekleri
Reconstruction of political consent and national identity through television series: Examples of Diriliş 'Ertuğrul' and Payitaht 'Abdülhamid'
LEVENT BULUT
Doktora
Türkçe
2023
Radyo-TelevizyonAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiRadyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FİLİZ ERDEMİR GÖZE
- Demokratik sistemde baskı grupları (Türkiye örneği)
Oppression groups in democratic system
HALİL GÖZEL
Yüksek Lisans
Türkçe
1998
Siyasal BilimlerMarmara ÜniversitesiSosyoloji ve Antropoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YÜMNİ SEZEN
- Türkiye iktisat politikalarının belirlenmesinde iktisadi kurum-kural ve kuruluşların rolleri
Başlık çevirisi yok
İBRAHİM GÜRAN YUMUŞAK