Örgüt yapısının örgütsel iletişime etkisi (Milli Eğitim Bakanlığı Merkez Örgütü örneği)
Effect of the formal organization structere on the organization communication (Ministry of Education Central Organization sample)
- Tez No: 145173
- Danışmanlar: DOÇ. DR. TEMEL ÇALIK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, İşletme, Education and Training, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2004
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Yönetimi ve Denetimi Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 180
Özet
Bu araştırmanın amacı, Milli Eğitim Bakanlığı merkez örgütünde, biçimsel örgüt yapısının örgütsel iletişime etkisinin belirlenmesidir. Bu amaçla, biçimsel örgüt yapısının boyutları olan merkezileşme, karmaşıklık ve biçimselleşme derecelerinin örgütsel iletişime etkisi MEB Merkez Örgütünde görev yapmakta olan yöneticilerin ve personelin görüşleri alınarak incelenmiştir. Araştırma, tarama modelinin kullanıldığı betimsel bir çalışmadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak örgüt yapısının örgütsel iletişime etkisini belirlemeye yönelik, beşli likert tipinde 39 maddeden oluşan bir ölçek kullanılmıştır. Uzman görüşleri doğrultusunda araştırmacı tarafından geliştirilen ölçek, merkezileşme, biçimselleşme ve karmaşıklık boyutunun alt boyutları olan dikey farklılaşma, yatay farklılaşma, uzmanlaşma, bölümlendirme ve denetim alanı olmak üzere toplam yedi boyuttan oluşmaktadır. Araştırmanın evreni, Milli Eğitim Bakanlığı merkez örgütüne bağlı Genel Müdürlüklerde ve Daire Başkanlıklarında görev yapmakta olan daire başkam, şube müdürü, şef, uzman ve memurlardan oluşmaktadır. Araştırmanın örneklemi Milli Eğitim Bakanlığı Merkez Örgütünde random yöntemiyle seçilen yedi genel müdürlük ve üç daire başkanlığında görev yapan Daire Başkam, Şube Müdürleri, Şef, Uzman ve Memurlardan oluşan toplam 200 yönetici ve personelden oluşmaktadır. Araştırma verilerinin istatistiksel analizinde frekans, yüzde, aritmetik ortalama, t-testi, tek yönlü varyans analizi ve tukey-HSD testi kullanılmıştır. Farklılıkların anlamlılığının sınanmasında anlamlılık düzeyi oc =.05 olarak kabul edilmiştir. Araştırmadan elde edilen bulgular aşağıda sıralanmıştır. 1. Örgüt yapısının merkezileşme boyutuna ilişkin olarak, merkezileşme düzeyinin fazla olmasının örgüt içi iletişimi olumsuz yönde etkilediği görülmüştür. Karar alımının üst düzeyde yapılması, astların karar alımı ile ilgili iletişim sürecinin dışmda kalmasına yol açmaktadır.Ill 2. MEB merkez örgütünde görevli yöneticilerin ve personelin örgüt yapısının dikey farklılaşmasının neden olduğu iletişim sorunlarına düşük ve orta düzeyde katıldıkları görülmüştür. MEB örgüt yapısmda dikey farklılaşmanın fazla olduğu, ancak bu durumun örgütsel iletişim için engel oluşturmadığı görülmektedir. 3. MEB merkez örgütünde görevli yöneticilerin ve personelin görüşlerine göre, örgüt yapısındaki yatay farklılaşma iletişim sorunlarına neden olabilmektedir. Bu anlamda MEB örgüt yapısındaki yatay farklılaşmanın örgütsel iletişimi engellediği söylenebilir. 4. Araştırmaya katılan MEB merkez örgütü yöneticileri ve personelinin algılarına göre, MEB merkez örgütünde uzmanlaşmanın düşük olduğu ve iş bölümünün açık bir şekilde yapılmadığı, bu durumun da iletişim sorunlarına yol açabildiği görülmektedir. 5. MEB merkez örgütü yapısındaki bölümlendirme şeklinin işe dönük olmadığı, bu yüzden işlevsel olmayan bölümler arasında iletişim aksaklıklarının meydana gelebildiği gözlemlenmektedir. 6. Araştırmaya katılan MEB merkez örgütü yöneticileri ve personelinin algılarına göre, MEB merkez örgütünde denetim alanının dar olduğu ve üst- ast iletişimini olumlu yönde etkilediği görülmüştür. 7. Araştırmaya katılan MEB merkez örgütü yöneticileri ve personelinin algılarına göre, MEB merkez örgütünde biçimselleşme derecesi iletişim sorunlarına çok az yol açmaktadır. Bu bulgular MEB merkez örgütünde biçimselleşme düzeyinin düşük olmasından kaynaklanan iletişim problemlerinin az düzeyde meydana geldiğini göstermektedir. 8. Örgüt yapısının oluşturan boyutlardan merkezileşmenin örgütsel iletişime etkisi ile ilgili olarak, kadın ve erkeklerin görüşleri arasında anlamlı bir farklılık olduğu belirlenmiştir.IV 9. Örgüt yapısının oluşturan boyutlardan bölümlendirmenin örgütsel iletişime etkisi ile ilgili olarak, kadın ve erkeklerin görüşleri arasında anlamlı bir farklılık olduğu belirlenmiştir. 10. Örgüt yapısının oluşturan boyutlardan denetim alanının örgütsel iletişime etkisi ile ilgili olarak, kadın ve erkeklerin görüşleri arasında anlamlı bir farklılık olduğu belirlenmiştir. 11. Araştırmaya katılan MEB merkez örgütünde görevli yönetici ve personelin örgüt yapısının merkezileşme boyutuna ilişkin görüşlerinin görev değişkenine göre anlamlı şekilde farklılaştığı görülmektedir. 12. Örgüt yapısının örgütsel iletişime etkisine ilişkin olarak araştırmaya katılan MEB merkez örgütünde görevli yönetici ve personelin görüşlerinin kıdem değişkenine göre anlamlı şekilde farklılaşmadığı görülmektedir. Sonuç olarak, Milli Eğitim Bakanlığı Merkez Teşkilatı örgüt yapısının örgütsel iletişimi olumsuz etkilediği, hiyerarşik kademeler arasında dolaşan bilginin bozulduğu söylenebilir, örgüt yapısıyla bilginin örgütte izlediği yol çelişmektedir. Bu sorunların aşılabilmesi için MEB Merkez Teşkilatı örgüt yapısının işe dönük olarak yeniden yapılandırılması, dikey farklılaşmasının azaltılması ve karar alımına katılımın artırılması gerektiği söylenebilir.
Özet (Çeviri)
ABSTRACT The aim of this study is to analyze the effect of the formal organization structure on the organizational communication at the central organization of the Ministry of Education. For this purpose the effect of centralization, complexity, and formalization levels which are the dimensions of formal organization structure on the organizational communication is examined by regarding the views of the staff and administration in charge at the central organization of the Ministry of Education. The research is a descriptive study in which the scanning method is used. In the study in order to obtain the data a 39-item 5-likert scale has been used to find out the effect of organization structure on the organizational communication. The scale which is prepared by the guidance of the experts consists of seven dimensions. These are vertical diffrentiation, horizantal differentiation, specialization, departmentalization and controlling areas which are the sub dimensions of centralization, formalization and complexity. The subjects of the study are the chief of divisions, branch managers, chiefs, specialists and employees who work at General Directorate and Divisions of the central organization of the Ministry of Education. These 200 administrators and staff have been chosen randomly from seven General Directorates and Divisions of the central organization of the Ministry of Education. In the statistical analysis of the data frequency, percentage, arithmetical mean, t-test, one sided variaton analysis and tukey HSD tests have been used. The findings of the research have been listed below. 1. Related to the centralization dimension of the organization structure, it has been found out that the high-amount of centralization level effects the communication inside the organization negatively.Since they decide at senior level, the juniors are pushed out of this process. 2. It has been revealed that the staff and administrators at the central organization of the Ministry of Education are participated in the communication problemsVI resulting from the vertical differentiation of the organization structure at a low ar average level. It has also been revealed that there is a large amount of vertical differentiation but that this does not form an obstacle for organizational communication. 3. According to the administrators and staff at the central organization of the Ministry of Education the horizontal differentiation at the organization structure can cause communication problems. At this respect it can be said that the horizontal differentiation at the organization structure obstructs the organizational communication. 4. According to the perception of the administrators and staff at the central organization of the Ministry of Education, specialization rate is low and division of labour is not carried out openly which can cause communication problems. 5. The type of departmentalization at the central organization of the Ministry of Education is not related to tasks and thus communication problems can take place between departments which are not functional. 6. According to the perception of the administrators and staff at the central organization of the Ministry of Education^ has been found out that the control mechanism is restricted at the central organization of the Ministry of Education and that it effects the senior-junior relationship positively. 7. According to the perception of the administrators and staff at the central organization of the Ministry of Education formalizaton level causes very few communication problems at the central organization of the Ministry of Education.These findings show us that there is a low amount of communication problem resulting from the low formalization level. 8. Related to the effect of centralization,one of the dimensions which constitute the organization structure,on the organizational communication,there has been a considerable amount of difference between men and women's opinions.vıı 9. Related to the effect of departmentalization,one of the dimensions which constitute the organization structure,on the organizational communication there has been a considerable amount of difference between men and women's opinions. 10. Related to the effect of control area,one of the dimensions which constitute the organization structure,on the organizational communication there has been a considerable amount of difference between men and women's opinions. 11. Related to the effect of centralization,one of the dimensions which constitute the organization structure,on the organizational communication,there has been a considerable amount of difference between men and women's opinions. 12. Related to the effect of departmentalization,one of the dimensions which constitute the organization structure,on the organizational communication there has been a considerable amount of difference between men and women's opinions. 13. Related to the effect of control area,one of the dimensions which constitute the organization structure,on the organizational communication there has been a considerable amount of difference between men and women's opinions. 14. The ideas of the administrators and staff at the central organization of the Ministry of Education which took part in the research about the effects of organization structure on the organizational communication vary greatly in terms of task variable. 15. The ideas of the administrators and staff at the central organization of the Ministry of Education which took part in the research about the effects of organization structure on the organizational communication do not vary greatly in terms of seniority.
Benzer Tezler
- Milli Eğitim Bakanlığı taşra yönetiminde iletişim sorunları
Communication problems in the provincal administration of Turkish ministry of education (the case of Van)
ASİYE AKİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
Eğitim ve ÖğretimYüzüncü Yıl ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NECMETTİN TOZLU
- Dünyada globalleşme eğilimi ve işletmeye etkileri
Başlık çevirisi yok
SEVGİ KALKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
1994
İşletmeİstanbul ÜniversitesiOrganizasyon ve İşletme Politikaları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YILDIRIM ÖNER
- Örgüt yapısı ve örgütsel iletişim arasındaki ilişkinin belirlenmesi üzerine bir araştırma
A research on the relation between organizational structure and organizational communication
ÖMER HAMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Kamu YönetimiNişantaşı Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET SARIIŞIK
- Örgütsel kültürün örgütsel iletişim üzerine etkisi: Örgütlerde resmi ve gayri resmi iletişim dengelerini ölçmeye yönelik bir uygulama
The impact of organizational culture on organizational communication: An application to measure formal and informal balances of communication in organizations
ÖZGE DERELİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
İletişim BilimleriEge Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. CENGİZ DEMİR
- Örgüt yapısının mobbing üzerine etkisi ve Giresun ili özel hastaneleri üzerine bir uygulama
The effect of organization on mobbing structure and an application of the city of private hospitals Giresun
MERAL ÇALIŞ