Geri Dön

Mutezile ekolünün oluşumunda eski İran dinlerinin etkisi

The influences of old Iranian religions in the formation of the Mu'tezilite sect

PDF İndir

  1. Tez No: 146496
  2. Yazar: FEVZİ ÇAKMAK
  3. Danışmanlar: PROF. DR. MUHİTTİN BAĞÇECİ
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Din, Religion
  6. Anahtar Kelimeler: Mutezile, Mecusilik, Maniheizm, Düalizm, Mutezilite, Mecusite, Manichaeism, Dualism
  7. Yıl: 2004
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Erciyes Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Kelam Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 108

Özet

Mutezile ekolü hicri ikinci yüzyılın başlarında ortaya çıkmış, dini ve felsefi bir düşünce ekolüdür. Ehli Sünnet kelamcıların büyük bir çoğunluğu Mutezile ekolünün fikirlerinin bir kısmını oluşumunda eski İran dinlerinden Mecusiliğin ve Maniheizmin etkili olduğunu iddia etmişlerdir. Bu iddiaya göre, Mutezile ekolünün; Tanrının kudreti, kader ve insanın özgürlüğü hakkındaki görüşlerinin ortaya çıkışında bu dinlerin düalist anlayışları belirleyici bir rol oynamıştır. Bu iddia incelendiğinde Mutezile ekolünün ilgili konulardaki görüşleri ile Mecusiliğin ve Maniheizmin görüşleri arasında bir paralellik olduğu görülmektedir. Bu paralelliğin kaynağı incelendiğinde Mutezile ekolü mensuplarının mevalî kökenli olması, kültürler arasında yaşanan karşılıklı etkileşim ve Mutezile ekolü mensuplarının Mecusi ve Maniheistlerle kurmuş olduğu diyalogların belli ölçülerde etkili olduğu görülmektedir. Ancak bu durum, Mutezile ekolünün Tanrının kudreti, kader ve insanın özgürlüğü hakkındaki görüşlerinin oluşumunda tek faktörün Mecusiliğin ve Maniheizmin ilgili konulardaki görüşlerinden etkilenmeleri olduğunu söylemek doğru değildir. Zira, Mutezile ekolünün Tanrının kudreti, kader ve insanın özgürlüğü hakkındaki görüşleri incelendiğinde, kendi rasyonalist yaklaşımlarına uygun olarak Kur' an ve sünnetten yararlandıkları, Allah'ı her türlü şer ve zulümden uzak tutma amacıyla hareket ettikleri görülmektedir. Konu bu yaklaşımla ele alındığında, Mutezile ekolünün; Tanrının kudreti, kader ve insanını özgürlüğü hakkındaki görüşlerinin ortaya çıkışında eski İran dinlerinin sınırlı bir etkiye sahip olduğunu söylemek en sağlıklı yorum olacaktır.

Özet (Çeviri)

The Mu'tezilite sect. İs that a religious and philosophic thought school has been come in to being in the early second century b.h.. The majority of the sunnite (ehlu's-Sunne) theologions have claimed that some aspect of the Mu'tezilite consepts have been effected by the old Iranian like that Mecusite and Manichaeism. According to this claiming, dualist understandings of that religions have played determining roles in their thought of divine Omnipotence,predestion and the free will, tn fact,it will be seen that when this claiming was been eloborated there are some parallel positions in the Mu'tezilite opinions with the Mecusite and Manichaeism. When it was been examined this parallel positions one can see that the majority of the Mu'tezilites are Mewalites and there are culturel inter actions and they have some dialogues with the mecusites and Manichaeists. But it is not true that the only factor was that this influences which Mecusites and Manichaeists effected the Mu'tezilite opinions of Divine Power, Predestination and free will. So that, the Mu'tezilites theologions have a method which in it. İndepentend reason was supplemented by revelation. Therefore they have made use of Quran and Tradition (Sunne) in the light of indepented reason. Thus they have concluded that God must be far away from evil and unjust actions as well as their predestination (Qadar) opinion and free will insistences. The subject when treated with this approaches, it will be seen that the Mu'tezilite school have an influence something limited by Mecusites and Manichaeists. But it doesn't mean that they have not islamic sources like Quran and tradition. İt can be said that they have very strict connection with revelation and their primary concern was that God's Unity and Just, it's obvious that these opinions are consistent with revelation. So that one can not say, like their opponents, they have been influenced throughout by Old Iranian religions.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    116905

    Mutezile ekolünün Tanrı, Alem ve İnsan görüşlerinin oluşumunda ilkçağ felsefesinin etkileri

    The Effects of the antiquity philosophy on the Mu'tazila school about theology universe and human being

    TEVFİK MARULCU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2002

    DinSüleyman Demirel Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    Y.DOÇ.DR. ABDÜLGAFFAR ASLAN

  2. Tez No

    760887

    İbnü'l-Melâhimî'nin kelam sisteminde adalet ilkesi

    The principle of justice (Adl) in the theology of Ibn al-Malāhimī

    KEVSER DEMİR BEKTAŞ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    DinBursa Uludağ Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ORHAN ŞENER KOLOĞLU

  3. Tez No

    332516

    Zemahşeri'nin el-Minhac fi Usuli'd-Din eseri bağlamında kelâmi görüşleri

    Zamakhshari's views of kalam in the context of his work al-Minhaj fi Usul al-Din

    M. RAGIP KAPLAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2012

    DinYüzüncü Yıl Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. CEMALETTİN ERDEMCİ

  4. Tez No

    73160

    Haris El-Muhasibi'nin kelami görüşleri

    Başlık çevirisi yok

    CENGİZ TÜCCAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1998

    DinSakarya Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ŞERAFEDDİN GÖLCÜK

  5. Tez No

    190464

    Cübbailer'in kelam sistemi

    Theologies of al-Jubbais

    ORHAN ŞENER KOLOĞLU

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2005

    DinUludağ Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF.DR. AHMET SAİM KILAVUZ

Geri Dön