Geri Dön

Çorum - İskilip ve yöresi ağızları

The accents of İskilip and its neighbourhood, Çorum

  1. Tez No: 146534
  2. Yazar: AYŞE ABAZ
  3. Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. SUZAN TOKATLI
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: İskilip Ağzı, Ses Bilgisi, Şekil Bilgisi, Sözlük, The accent of İskilip, Phonetics, Morphology, Glossary
  7. Yıl: 2004
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Erciyes Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 218

Özet

Ill ÇORUM-İSKİLİP VE YÖRESİ AĞİZLARİ ÖZET Bu çalışmada İskilip ve yöresine ait ses ve şekil özellikleri ve yazı dilinden farklı yönleri ortaya konuldu. Çalışmamız inceleme, metinler ve sözlük olmak üzere üç ana bölümden oluşmaktadır. İnceleme kısmında fonetik ve morfolojik özellikleri inceledik. İlk önce, yazı dilinde kullanılmayan ancak İskilip ağzında kullanılan ünlüler tespit edildi. Uzun ve kısa ünlüler, ünlü değişmesi örneklerle ortaya konuldu. Daha sonra ünsüz harfler ve özellikleri verildi. Ünsüz değişmeleri ve düşmesi örnekleriyle beraber açıklandı. Hece yutumu ve hece düşmesi bölgemizin en belirgin özelliklerindendir. Şekil bilgisi bölümünde de çekim ve yapım ekleri bölgemizdeki farklı şekilleriyle ortaya konuldu. Karanlı Türkçesinde kullanılan fiilden fiil yapım eki“-kut->-hut-”un bölgemiz ağızlarında kullanıldığı tespit edildi. İyelik ekleri, zamirler, sıfatlar, zarflar, fiiller, haber ve tasarlama kipleri, edatlar bazı ses ve şekil değişikliklerinin dışında yazı dilinde olduğu gibi kullanılmaktadır. Metinler, genellikle okuma- yazması olmayan ve belirli bir yaşın üstündeki kişilerden derlendi. Konuşmacıların büyük bir çoğunluğu kadındır. Çalışmamızda sekiz metin yer almaktadır. Düğün, masal, yemek tarifi, günlük işler, askerlik hatırası, gelin gelme hatırası, v.b. metinlerin konusu oluşturur. Sözlük bölümünde ise metinlerde geçen ve anlamı bilinmeyen kelimelerin anlamları verilerek bir sözlük hazırlandı. Çalışmamızda, yöremize ait ses ve şekil özelliklerini ortaya koyarak Türk Diline katkıda bulunmaya çalıştık.

Özet (Çeviri)

IV THE ACCENTS OF İSKİLİP AND ITS NE1 GHBOURHOOD, ÇORUM ABSTRACT In this study the features of sound ans morphology of İskilip and its neighbourhood and their differences from the written language are discussed. The study consists of three major chapters as analysis, texts and glossary. In the analysis chapter phonetic and morphological features are dealt with. First, the vowels that is not used in the written language but used in the accent of İskilip are identified. Long and short vowels, changes in vowels are studied with examples. Then, consonants and their features are presented. Changes in consonants and drops of consonants are explained with their examples. Syllable harmony and drop of syllable are of the prominent features of the region. In the morphology chapter derivational suffixes and inflectional suffixes are studied in their different forms used in the region. It is found out that derivational suffix“-kut'-> -hut-”, which forms verbs from verbs and which is used in Karahan Turkish, is used in the accent of this region. Possessive suffixes, pronouns, adjectives, adverbs, verbs, informative subjunctive moods and particles are used in spoken language as in written language with some changes in sound and morphology. The texts are generally composed from the people who are illiterate and advanced in years. Most of the speakers are women. In the study are eighteen texts. Some of the subjects of these texts are wedding, tale recipe, daily household chores, military service memories, momories of coming of brides, etchn I the glossary chapter the meanings of the unknown vocabulary that is used in the texts are stated, so a glossary section is arranged. Through the means of study, we tried to contribute to the Turkish, language by working up the features of sound and morhoogy in our region.

Benzer Tezler

  1. Çorum-iskilip şartlarında bazı ekmeklik buğday(Triticum aestivum L.) çeşitlerinin verim ve kalite özelliklerinin belirlenmesi

    Determination of yield and quality traits of some bread wheat (Triticum aestivum L.) cultivars in corum-iskilip conditions

    ŞEYMA AKBALIK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    ZiraatTokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi

    Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MEHMET ALİ SAKİN

  2. Çorum/İskilip linyit kömüründen flotasyon yöntemiyle temiz kömür elde edilmesi

    Obtaining clean coal from Çorum/İskilip lignite coal with the flotation method

    TUBA UZUNALP

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Maden Mühendisliği ve MadencilikSivas Cumhuriyet Üniversitesi

    Maden Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ÖZLEM KAYA

  3. Çorum İskilip koşullarında bazı ekmeklik ve makarnalık buğday çeşitlerinin verim ve verim unsurlarının belirlenmesi üzerinde bir araştırma

    A Study on determining yield and yield components of some durum and bread wheats in Çorum-İskilip conditions

    ALİ SÜLÜK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2002

    ZiraatGaziosmanpaşa Üniversitesi

    Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. SABRİ GÖKMEN

  4. Çorum Ahmetçe mikrohavza planının havza yönetimi ve ıslahı kriterlerine göre değerlendirilmesi

    Evaluation of Çorum Ahmetçe micro-catchment plan according to watershed management and melioration criteria

    HÜSEYİN ACAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    Ormancılık ve Orman MühendisliğiÇankırı Karatekin Üniversitesi

    Orman Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. CEYHUN GÖL

  5. İskilip monografisi

    Monograph of Iskilip

    ALİ ŞİMŞEK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Halk Bilimi (Folklor)Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. NEDİM BAKIRCI