Responsibility attitudes and locus of control as predictors of obsessive-compulsive symptomatology: An analysis within the cognitive model
Obsesif-Kompulsif semptomatolojinin öngörüleri olarak sorumluluk tutumları ve kontrol odağı: Bilişsel model kapsamında bir inceleme
- Tez No: 147633
- Danışmanlar: PROF. DR. NURAY KARANCI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Sorumluluk Tutumları, Kontrol Odağı, Obsesif-Kompulsif Semptomatoloji ve Semptom Boyutları. vı, Responsibility attitudes, locus of control, and obsessive-compulsive syptomatology and its symptoms. IV
- Yıl: 2004
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Orta Doğu Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 159
Özet
Bu çalışmada sorumluluk tutumları, kontrol odağı ve bu iki değişkenin etkileşiminin genel obsesif-kompulsif (OK) semptomatoloji ve farklı obsesif- kompulsif semptom grupları üzerindeki etkileri incelenmiştir. Araştırma örneklemi Ankara Fatih Sultan Mehmet Lisesi'nde okuyan 385 lise son sınıf öğrencisinden oluşmaktadır. Öğrencilere, Sorumluluk Tutumları Ölçeği (STÖ), Maudsley Obsesif-Kompulsif Envanteri (MOKE), Kontrol Odağı Ölçeği (KOÖ), Beck Depresyon Envanteri (BDE) ve Süreklilik Kaygı Envanteri (SKE) uygulanmıştır. MOKE ölçeğine uygulanan faktör analizi sonucunda ruminasyon, temizlik/titizlik ve kontrol etme olmak üzere üç faktör elde edilmiştir. Varyans analizi sonuçlarına göre, lise son sınıf öğrencileri arasında en sık görülen semptom çeşidinin temizlik semptomu olduğu ve bu semptomu ruminasyon ve kontrol etme semptomlarının takip ettiği bulunmuştur. Cinsiyet farklarına ilişkin olarak, kız öğrencilerin erkek öğrencilerden daha fazla obsesif-kompulsifsemptom gösterdikleri bulunmuştur. Ayrıca, kız öğrenciler erkek öğrencilerden anlamlı ölçüde daha fâzla temizleme/titizlik semptomu belirtmişlerdir. Yapılan hiyerarşik regresyon analizleri sonucunda sorumluluk tutumları ile genel OK semtomatoloji arasında anlamlı ve pozitif bir ilişki bulunduğu bulunmuştur. Ancak, kontrol odağı ile genel OK semptomatoloji arasında anlamlı bir ilişki bulunamamıştır. Ayrıca yapılan analizler sorumluluk tutumları ile kontrol odağı arasındaki etkileşimin OK semptomatoloji üzerinde anlamlı bir etkisinin bulunduğunu göstermektedir. Bu sonuç, abartılmış sorumluluk duygusunun dış kontrol odağı ile birlikte bulunmasının bireyde görülen semptom düzeyini önemli ölçüde şiddetlendirmekte olduğunu göstermektedir. OK semptom boyutları ile ilgili olarak, sorumluluk tutumlarının ile ruminasyon semptomları arasında zayıf ama anlamlı, temizlik ve kontrol etme semptomları ile arasında ise orta düzeyde anlamlı bir ilişki bulunmaktadır. Ayrıca, sorumluluk tutumlarının temizlik ve kontrol etme semptomları ile aşağı yukarı eşit düzeyde ilgili olduğu bulunmuştur. Kontrol odağı ve onun sorumluluk tutumları ile etkileşiminin sadece ruminasyon semptomları için anlamlı bir yordayıcı olduğu bulunmuştur. Bu sonuçlar, kontrol odağı değişkeninin bireyin dış bir tehlikeyi önlemek için aktif bir davranışta bulunması durumunda OK semptomatolojide önemli bir rolünün bulunmadığını düşündürmüştür. Çalışmanın bulguları ilgili literatür bağlamında tartışılmıştır.
Özet (Çeviri)
This study examined the effects of responsibility attitudes, locus of control and their interactions on general obsessive-compulsive (OC) symptomatology and dimensions of OC symptoms. Research subjects consisted of 385 senior high school students from Fatih Sultan Mehmet High School in Ankara. The students were given the Turkish version of Responsibility Attitudes Scale (RAS), the Maudsley Obsessive-Compulsive Inventory (MOO), the Locus of Control Scale (LCS), the Beck Depression Inventory (BDI), and the Trait- State Anxiety Inventory-Trait Anxiety Form (TAI). The factor analysis of MOO revealed three- factor solution. These factors were labeled as rumination, cleanliness/meticulousness, and checking. The findigs of analaysis of variance indicated that cleaning was the most common symptom subtype, followed by rumination and checking symptoms among Turkish high school students. Related to the gender differences, females reported more OC symptoms than males. iiiFurthermore, females received significantly higher scores for cleaning subscale than male. The results of hierarchical regression analyses indicated that there was a significantly positive relationship between responsibility attitudes and general OC symptomatology. However, locus of control was not a significant predictor of general OC symptomatology. Furthermore, results revealed that there was a significant interaction effect of responsibility attitudes with locus of control on OC symptomatology. That is, an inflated sense of responsibility and the presence of external locus of control produced the highest OC symptoms. Related to dimensions of OC symptoms, responsibility was a weak predictor of rumination symptoms, and moderate predictor of cleanliness and checking symptoms. It was almost equally relevant for cleaning and checking symptoms. Locus of control and its interaction with responsibility attitudes only significantly predicted rumination symptoms. The findings of the present study were discussed with current literature.
Benzer Tezler
- Çocukluk çağı travmaları ve obsesif kompulsif belirtiler ilişkisinde kontrol odağı, çıkarımsal karmaşa ve sorumluluk tutumlarının rolü
The role of locus of control, inferential confusion and responsibility attitudes in the relationship between childhood traumas and obsessive-compulsive symptoms
DİLARA ŞAKAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
PsikolojiAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HATİCE DEMİRBAŞ
- Müşterilerin restoranlarda oluşturduğu atık gıdaya ilişkin garsonların suçluluk duygusu üzerine karma bir araştırma
Investigation of waiters' feeling of guilt as a result of customer's food waste in restaurants
AHMET TAŞKIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
İşletmeAkdeniz ÜniversitesiPazarlama Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. RAİFE MELTEM YETKİN ÖZBÜK
- Girişimcilik ile bireysel sosyal sorumluluk arasındaki ilişkiyi incelemeye yönelik ampirik bir çalışma
An ampirical study for investigation of the relationship between entrepreneurship and individual social responsibility
SABİHA YILMAZ
- Adolesan Yaş Grubu Çocuğa Sahip Ebeveynlerde HPV Aşısı Farkındalığı ve Bilgi Düzeylerinin Değerlendirilmesi
Evaluation of HPV Vaccine Awareness and Knowledge Level in Parents with Adolescent Children
ÖZGE ATALAY TOPDEMİR
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
Aile HekimliğiSağlık Bilimleri ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DR. MERTHAN TUNAY
- Yıldızlar kategorisi erkek güreşçilerde denetim odağı, benlik saygısı ve başarı ilişkisi: Ege bölgesi yıldızlar ligi örneği
The relationship between locus of control, self-esteem and success in cadet male wrestlers: The sample of Aegean region league of cadet
EYLEM GENCER
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
SporPamukkale ÜniversitesiBeden Eğitimi ve Spor Öğretmenliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. OSMAN GÖDE