Ekmeklik buğdayda (Triticum aestivum L.) verim, verim öğeleri ve diğer bazı özelliklerin kalıtımı üzerine araştırmalar
The research on the determination of genetic variance components and selection methods in three wheat crosses (Triticum aestivum L.)
- Tez No: 150395
- Danışmanlar: PROF.DR. CAHİT KONAK
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2004
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Adnan Menderes Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 142
Özet
oz Bu çalışma, üç ekmeklik buğday melezinde (Golia x Cumhuriyet 75, Panda x Gönen, Seri 82 x Basribey 95) generasyon ortalamaları analizi ile verim, verim öğeleri, morfo-fizyolojik özellikler ve protein oranının kalıtımında rol oynayan gen etkilerini saptamak ve oluşturulacak populasyonlarda uygulanabilecek seleksiyon yöntemlerini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Oluşturulan populasyonlarda, elde edilen genetik parametreler değerlendirildiğinde; başakta başakçık sayısı, başakta tane sayısı, tek başak verimi, bin tane ağırlığı, fertil kardeş sayısı, tane verimi, bitki boyu, başak alanı, başakçık sıklığı, üst boğumarası uzunluğu, bayrak yaprağı açısı, bayrak yaprağı kın alanı, başaklanma süresi ve protein oranı bakımından dominantlık ve epistatik gen etkileri nedeniyle ileri generasyonlarda yapılacak seleksiyonun daha etkin olabileceği sonucuna varılmıştır. Öte yandan, başak boyu, başakçıkta tane sayısı, ve bayrak yaprağı alanı özelliklerinde seleksiyona başlama zamanı melez populasyonlara göre farklılık göstermiştir. Araştırılan özelliklere ilişkin heterosis ve heterobeltiosis değerleri incelendiğinde; tane verimi, başak alanı, bayrak yaprağı kın alanı bakımından tüm melezlerde, başak boyu bakımından Seri 82 x Basribey 95 melezinde, tek başak verimi, bin tane ağırlığı bakımından Golia x Cumhuriyet 75 ve Seri 82 x Basribey 95 melezlerinde, fertil kardeş sayısı bakımından Panda x Gönen ve Seri 82 x Basribey 95 melezlerinde, üst boğumarası uzunluğu bakımından Golia x Cumhuriyet 75 ve Panda x Gönen melezlerinde, bayrak yaprağı alanı bakımından Golia x Cumhuriyet 75 melezinde heterotik etkilerin olumlu yönde olmasından dolayı, Fi melez gücünden yararlanılabileceği sonucuna varılmıştır. ANAHTAR SÖZCÜKLER: Triticum aestivum L., generasyon ortalamaları analizi, verim ve verim öğeleri, kalıtım, heterotik etkiler.
Özet (Çeviri)
VI ABSTRACT This research was carried out to examine inheritance of yield, yield components, morpho-physiological characters, and protein percentage and to determine appropriate selection methods based on gene effects at three populations (Golia x Cumhuriyet 75, Panda x Gönen, Seri 82 x Basribey 95) obtanied from crossing of six bread wheat varieties. On the established populations, when genetic parameters were evaluated; data suggested that selection in advanced generations might be effective for number of spikelets per spike, number of kernels per spike, single spike yield, thousand kernel weight, fertile tiller number, grain yield, plant height, spike area, rachis internode length, peduncle length, flag leaf angle, flag leaf sheath area, heading date, and protein percentage because of dominance and epistatic effects. On the other hand, appropriate selection time differed from one cross population to another for spike length, number of kernels per spikelet, and flag leaf area. When heterosis and heterobeltiosis values were evaluated; Fi hybrid vigor was found to be useful due to its positive heterotic effects at all cross combinations for grain yield, spike area, flag leaf sheath area, and at Seri 82 x Basribey 95 cross for spike length, and at Golia x Cumhuriyet 75, and Seri 82 x Basribey 95 crosses for single spike yield, thousand kernel weight, and at Panda x Gönen, and Seri 82 x Basribey 95 crosses for fertile tiller number, at Golia x Cumhuriyet 75, and Panda x Gönen crosses for peduncle length, at Golia x Cumhuriyet 75 cross for flag leaf area. KEY WORDS: Triticum aestivum L., generation mean analysis, yield and yield components, inheritance, heterotic effects.
Benzer Tezler
- Kontrollü salımlı azotlu gübrenin ekmeklik buğdayda (Triticum aestivum L.) tane verimi ve verim ögelerine etkisi
Effect of controlled released nitrogen fertilizer on grain yield and its components in bread wheat (Triticum aestivum L.)
SALİH BAYRAM ÇELİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
ZiraatÇukurova ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. CELALEDDİN BARUTCULAR
- Buğdayda kısıtlı sulamanın ve bitki organlarını gölgelemenin dane verimi ve verim öğelerine etkisi
The effect of restricted irrigation and shading plant organs on wheat yield and yield component
MELTEM BALAKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
ZiraatHatay Mustafa Kemal ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MURAT TİRYAKİOĞLU
- Ekmeklik buğdayda (Triticum aestivum L.) farklı besin maddesi içerikteki yaprak gübrelerinin verim, verim öğeleri ve bazı kalite özelliklerine etkisinin belirlenmesi.
Determination on the influence of fifferent nutrient included foliar fertilizers on yield, yield components and some quality characteristics on bread wheat (Triticum aestivum L.)
HÜSNİYE NAZAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
ZiraatAdnan Menderes ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. OSMAN EREKUL
- Küresel SO2 emisyonundaki ve kükürt içeren gübrelerin tüketimindeki azalmaya bağlı olarak buğdayda olası kükürt noksanlığının belirlenmesi
Diagnosis of potential sulphur deficiency in wheat as the results of globally decreasing SO2 emission and sulphur containing fertilizers consumption
FİGEN ERASLAN
- Buğdayın üç gelişme döneminde farklı albit dozu uygulamalarının verim ve verim öğelerine etkisinin belirlenmesi
The determination of the effect of different albit doses on yield and yield components on three growth period ofwheat
BÜŞRA İNAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
ZiraatBursa Uludağ ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. RAMAZAN DOGAN