Osmanlı kentlerinde Sefarad kültürünün dönüşümünün mimariye yansımaları 'İzmir örneği'
The reflections of the diversions of the Sephardım culture in the Ottoman cities 'case study İzmir'
- Tez No: 151249
- Danışmanlar: PROF.DR. RECEP MERİÇ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2004
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Restorasyon Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 655
Özet
VI ÖZET Tez kapsamında; İspanya'dan Osmanlı İmparatorluğunun belirli liman kentlerine göç eden Sefarad Yahudilerinin, yaşadıkları bu yeni topraklarda, İspanya'dan getirdikleri kültürlerinin değişiminin- dönüşümünün mekana yansıması incelenmiştir. Söz konusu bu kültürün, dönüşümünün yansımalarının görüldüğü kent olarak, diğer Yahudi yoğun kentlerden, barındırdığı yoğun Sefarad nüfusunun fazla olması nedeni ile farklılaşan İzmir kenti ayrılmış, söz konusu dönüşümler en belirgin bu kentte ortaya çıkmıştır. Bu bağlamda da İzmir kenti alan çalışması için örnek teşkil etmiş, Sefarad kültürünün dönüşümünün mimariye yansımaları, İzmir kenti özelinden okunmuştur. Bu çerçevede tez beş bölümden oluşmaktadır: Birinci bölüm; tezin içeriğini, amacını, ortaya koyan kabulleri, sonuca varmak için izlenen yöntemin tartışıldığı bir bölüm olarak oluşturulmuştur. Sefarad kültürünün ve bu kültürün biçimlendirmiş olduğu mimarinin anlaşılabilmesi, ve geçirmiş olduğu dönüşümlerin ortaya çıkartılabilmesi için, sinagog mimarisinin nasıl geliştiğini, Yahudilerin diasporaya dağılmaları ile başlayan süreçte sinagog rnimarisinin, konut mimarisinin, mahalle örgütlenmesinin yeni göç edilen bölgelerde ne şekilde ifade edildiği, Bölüm-2'de incelenmiştir Sefarad kültürünün İzmir kenti özelinde dönüşümünün okunabilmesi, için Yahudilerin kente ilk geldikleri tarihten günümüze kadar geçen süreçte, geçirdikleri toplumsal dönüşümler Bölüm-3 kapsamında aktarılmıştır. Bölüm-3'de tespit edilen,vıı İzmir Yahudi Cemaatinin geçirmiş oldukları sosyo-kültürel dönüşümlerin mimariye yansıması, Bölüm-4 kapsamında tartışılmıştır. Bölüm-4'de, elde edilen bulgular, günümüz koşullarım içeren veriler olmayıp, kırılma noktalarında var olan tarihsel izlerin ayağa kaldırılması mteliğinde ortaya konmuş, kırılma noktalarında mevcut olan mahalle örüntüsünün, konut mimarisinin, sinagog mimarisinin restitüsyonlanmn biçimlendirilmesi niteliğinde şekillenmiştir. Bölüm-5 bu anlamda, geçmiş verilerin değerlendirilmesi ve bu verilerin günümüze taşınması, günümüzün şartlarının alctarılması ve değerlendirilmesi anlamında kurgulanmış, tarihsel izlerin günümüzdeki durumları aktarılmış ve bu tarihsel izlerin sürdürülebilmesi, geleceğe aktarılabilmesi doğrultusunda öneriler geliştirilmiştir. Anahtar Sözcükler Sefarad Kültürü Sinagog Mimarisi Sefarad Mimarisi İzmir
Özet (Çeviri)
IV ABSTRACT This study has been undertaken to put forward the interaction of the ethnic character city with the culture that Sepharic Jews brought from Spain during the migrations to Ottoman Empire, and to bring up the reflections of these interactions to space by means of the built environment done by the Jewish community, such as houses, synagogue buildings, and the quarters. When the Jewish Congregation constituted in Izmir, this city was a new developing commercial centre, which drew all the other merchants' attentions whose ethnic characters are different with each other. Jewish immigrants from Spain, Portuguese, who erected their community's synagogues between the 16th and 19 centuries sought to win the respect and admiration of their non- Jewish neighbours by integrating the best architectural forms of the day. The Islamic Architecture, and the ethnic character city of Izmir influenced the Sepharadic Jews, but they never forgot the Spanish traditions and characteristics that they have brought from their motherland Spain.These influence occurred in three thresholds. The first threshold was held, when the Jewish immigrants had emigrated from their own lands to İzmir. They had lived in prosperity during the first threshold. Jewish Community; broughtIzmir their own architectural style, which was the reflection of their own way of living. They prayed in the central planned synagogues brought from Spain symbolizing centralization, lived in houses called as“Kortijo”, that reflected the“together living”idea like a getto.During the second threshold, the prosperity of the community had decreased, because of the natural disease, epidemics, and particularly because of the Messiah Movement, that had introverted the Jewish Community. This way of traditionally living period had continued about two centuries long, until the modernization movements -the third threshold- occurred. The modernization movements had divided the community into two, like, the French speaking ones, the intellectuals, the educated ones, and the poor, the ignorant, the Ladino speaking ones. This diversion in the society obviously reflected to the architectural features. The ones that called themselves as intellectuals, constituted the bourgeoisie class and had left their traditional quarters, and formed a new, modern, western style quarter, in the periphery of the city. This new face of living formed new style modern houses, new synagogue Architecture. The others, the poor, the ignorant, the uneducated society, had continued on living in their own quarters in poverty-stricken conditions. They had prayed in their traditional synagogues, lived in“Kortijos”.
Benzer Tezler
- Osmanlı kentlerinde kamu yapıları ve kentsel düzen: Bursa, Edirne, Ankara, Konya örnekleri
The public buildings and urban structure in ottoman cities: the examples of Bursa, Edirne, Ankara, Konya
EMRE UÇARYİĞİT
- A typological analysis of parcel- house relationship in Ottoman Western Anatolian cities: The case of Kula
Osmanlı dönemi Batı Anadolu kentlerinde parsel-konut ilişkisinin tipolojik analizi: Kula örneği
HAYRİYE OYA SAF
Yüksek Lisans
İngilizce
2004
Mimarlıkİzmir Yüksek Teknoloji EnstitüsüMimarlık Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. EMRE ERGÜL
- Atmeydanı as a public square in Ottoman İstanbul
Osmanlı İstanbul'unda kamu meydanı olarak Atmeydanı
SEZA SİNANLAR
Yüksek Lisans
İngilizce
2001
TarihBoğaziçi ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ÇİĞDEM KAFESCİOĞLU
- Tanzimat Döneminde Osmanlı kentlerinde kent meydanı ve millet bahçeleri
Urban squares and urban gardens in Ottoman cities during the Tanzimat Reform Era
HAKAN ERCAN
- Osmanlı başkenti İstanbul'da meydanlar
Squares in the Ottoman capital İstanbul
SELMAN ÇELİK
Doktora
Türkçe
2021
MimarlıkYıldız Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NURAN PILEHVARIAN