Osmanlı başkenti İstanbul'da meydanlar
Squares in the Ottoman capital İstanbul
- Tez No: 688180
- Danışmanlar: PROF. DR. NURAN PILEHVARIAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Mimarlık Tarihi ve Kuramı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 368
Özet
Osmanlı Devleti kent yapılanmasında meydanlar etkin rol oynamıştır. Avrupa kentlerindeki meydanlardan farklı olarak Osmanlı kentlerinde meydan kavramı kendi kültür kodları ile oluşmuş ve çeşitlenmiştir. Bu çalışmanın hedefi daha önce literatürde özel olarak ve kapsamlıca çalışılmamış olan Osmanlı Başkenti İstanbul'un meydanlarını tespit ve tasnif ederek mimarlık tarihi alanına katkı sunmaktır. Tez kapsamında öncelikle meydan kavramına odaklanılmış ve meydanların tarihsel süreç içerisinde gelişimi ve işlevleri Agora, Forum, Ortaçağ Avrupa Meydanları, Rönesans ve Barok Meydanları ve Endüstri Devrimi Sonrası Meydanlar başlıkları altında incelenmiştir. Daha sonra İslam Kentleri'nde Meydanlar; Mescid-i Nebevi, İlk İslam Devletleri'nden Örnekler, Türk İslam Devletleri'nden Örnekler ve Osmanlı Başkentleri Bursa ve Edirne'den Örnekler başlıkları altında ele alınmıştır. Ardından, Osmanlı öncesi İstanbul'un (Konstantinopolis) meydanları olan 8 forum incelenerek ayrı başlıklar altında açıklanmıştır. Tezin ana bölümünü oluşturan Osmanlı Başkenti İstanbul'da Meydanlar, öncelikle Osmanlı Devleti açısından işlevlerine göre 14 farklı tip ile tasnif edilmiştir: Kent Meydanı, Saray Meydanı, Cami Meydanı, Semt Meydanı, Askeri Meydan, Dua Meydanı, İskele Meydanı, Çeşme Meydanı, Köprü Meydanı, İstasyon Meydanı, Araba Meydanı, Ticari Meydan, Kilise Meydanı ve Hususi Meydan. Daha sonra, Osmanlı Başkenti İstanbul'da meydanların yüzyıllara göre gelişimi ve değişimi alt başlıklar ile irdelenmiş ve kaynaklarda meydan ifadesi ile tanımlanmış olarak tespit edilen 240 farklı meydanın herbiri ilk görüldükleri yüzyıllara göre farklı başlıklar altında ele alınmıştır. Tezin sonuç ve öneriler bölümünde ise tespit edilen meydanlar üzerinden elde edilen bulgular değerlendirilmiştir.
Özet (Çeviri)
Squares played an active role in the city structuring of the Ottoman Empire. Unlike the squares in European cities, the notion of square in Ottoman cities was formed and diversified with their own cultural codes. The aim of this study is to contribute to the field of architectural history by identifying and classifying the squares of the Ottoman Capital Istanbul, which has not been studied specifically and comprehensively in the literature before. In the scope of the thesis, firstly, the concept of square was focused and the development and functions of squares in the historical process were examined under the headings of Agora, Forum, Medieval European Squares, Renaissance and Baroque Squares and Post Industrial Revolution Squares. Then, Squares in Islamic Cities are discussed under the titles of Masjid an-Nabawi, Examples from the First Islamic States, Examples from the Turkish-Islamic States and Examples from the Ottoman Capitals Bursa and Edirne. Afterwards, 8 forums, which were the squares of pre- Ottoman Istanbul (Constantinople), were examined and explained under separate headings. Squares in the Ottoman Capital Istanbul, which constitutes the main part of the thesis, were primarily classified into 14 different types according to their functions in terms of the Ottoman Empire: Urban Square, Palace Square, Mosque Square, Neighborhood Square, Military Square, Prayer Square, Pier Square, Fountain Square, Bridge Square, Station Square, Car Square, Commercial Square, Church Square and Private Square. Then, the development and change of squares in the Ottoman Capital Istanbul according to centuries were examined with sub-titles and 240 different squares identified as a square in the sources were discussed under different titles according to the centuries in which they were first seen. In the conclusion and suggestions section of the thesis, the findings obtained from the determined squares were evaluated.
Benzer Tezler
- İstanbul Bizans Kiliseleri'ne 20.yüzyılda yapılan müdahalelerin görsel kaynaklar aracılığıyla belirlenmesi amaçlı bir inceleme
The change of the Byzantine Churches in İstanbul in the 20th century –analyses and determination by using visual sources
AHU ALAGÖZ ÇOBANOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiRestorasyon Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KEMAL KUTGÜN EYÜPGİLLER
- Trablus çarşısı ve çarşıdaki Osmanlı yapılarının analizi
The investigation of traditional housing architecture in the city of Trablus
MUSTAFA AHMED ALI ONALLAH
- 1920-1960 arası dönemde planlanan çok katmanlı Batı Anadolu yerleşimlerinin modern mimarlık mirası değerlerinin korunması
Conservation of modern architectural heritage values of multi-layered Western Anatolian settlements planned between 1920-1960
ZEREN ÖNSEL ATALA
Doktora
Türkçe
2023
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SAKİNE YILDIZ SALMAN
- Tanzimat Döneminde Osmanlı kentlerinde kent meydanı ve millet bahçeleri
Urban squares and urban gardens in Ottoman cities during the Tanzimat Reform Era
HAKAN ERCAN
- Beşiktaş-Topkapı güzergâhı mimari eserlerinde Cumhuriyet sonrası yapılan tadilat ve tahribatlar
In the route of Besiktas-Topkapi architectural works of the renovation and destruction after the Republic
EMİNE AKSU
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Sanat TarihiMarmara Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AZİZ DOĞANAY