Türkiye'de kentsel koruma alanlarının planlanmasına yönelik bir sistem önerisi
A proposal of system for the planning of urban conservation areas in Turkey
- Tez No: 152269
- Danışmanlar: PROF. DR. NURAN ZEREN GÜLERSOY
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Şehircilik ve Bölge Planlama, Urban and Regional Planning
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2004
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Şehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 213
Özet
TÜRKİYE'DE KENTSEL KORUMA ALANLARININ PLANLANMASINA YÖNELİK BİR SİSTEM ÖNERİSİ ÖZET Türkiye'de kentsel koruma alanlarının planlanmasında önemli deneyimler elde edilmiş olmasına rağmen, uygulamada yaşanan sorunlar henüz aşılamamıştır. Kentsel koruma ve koruma planlaması konusunda teknik yönden önemli basanlar elde edilmiş olmasına rağmen, özellikle yönetsel düzeyde önemli sorunlar yaşanmaktadır. Yaşanan sorunların başında, halen uygulanmakta olan koruma planlaması sisteminin bürokratik işleyişindeki aksaklıklar ve kent planlama sistemi ile koruma planlaması arasındaki ilişkinin sağlıklı kurulamaması gelmektedir. Halen kentsel alanlar ve kentsel koruma alanları birbirlerinden farklı mevzuat ve örgütsel yapı içerisinde planlanmakta, bu durum da aynı kentsel mekanda birbirinden farklı ve tutarsız uygulamaların ortaya çıkmasına yol açmaktadır. Yine, söz konusu ikili yapı, konunun örgütsel yönünde de sorunlara yol açmaktadır. Kentsel alanların fiziksel planlama çalışmaları yerel yönetimler tarafından yürütülürken, koruma alanlarında yerel yönetimlerin rolü ve etkinliği önemli ölçüde azalmakta, karar mekanizmasında ağırlık Koruma Kurulları'nda olmaktadır. Koruma sistemi içerisinde merkezi yönetim etkinliğinin yoğunluğu, yerel yönetimlerin ve kent mekanında yer alan diğer aktörlerin uygulamalara katılımım olumsuz etkilemektedir. Merkezi yönetim üzerinde yoğunlaşan bürokratik işlemler hızlı ve etkin uygulamaların gerçekleştirilmesine engel olmaktadır. Kentsel alanların korunması ve planlanmasında yaşanan sorunların çözümüne yönelik önerilerin araştırılması amacıyla hazırlanan bu çalışmada, öncelikle konu ile ilgili kuramsal temelin oluşturulması için bir araştırma yapılmış ve konu ile ilgili güncel yaklaşımlar belirlenmiştir. Bu araştırma ile elde edilen bilgilerin değerlendirilmesi ile,. kentsel koruma alanlarının, ait olduğu yerleşmenin vazgeçilmez bir parçası olarak planlama bütünlüğü içerisinde ele alınmalarının,. esnek ve stratejik planlama yaklaşımları içerisinde koruma hedeflerinin daha politik nitelikte olmalarının ve. daha demokratik ve katılımcı bir işleyişin sağlanabilmesi için yerel yönetimlerin ve diğer aktörlerin koruma ve planlama sürecinde daha etkin rol almalarının gerektiği sonucuna ulaşılmıştır. Kentsel koruma alanlarının planlamasına yönelik ilkelerin, ne düzeyde uygulandığının belirlenebilmesi ve koruma konusunda belli bir gelişmişlik düzeyine IXulaşmış örneklerin incelenmesi amacıyla uluslararası alanda bir inceleme yapılmıştır. Farklı coğrafî özellikler gösteren örneklerin elde edilebilmesi ve bir karşılaştırma yapılabilmesi amacıyla, Almanya, ABD, Avustralya, Fransa, İngiltere, İtalya, Japonya ve Kanada ülkelerinin kent planlama ve kentsel koruma konusunda uyguladıkları sistemler incelenmiş ve yukarıda belirtilen ilkelerin büyük ölçüde uygulandığı görülmüştür. Ülkelerle ilgili bilgilerin derlenmesinin ardından, Türkiye'deki mevcut işleyişin belirlenmesi için kent planlama ve kentsel koruma konusunda halen uygulanmakta olan yasal ve Örgütsel yapı ile ilgili bilgiler toplanmıştır. Daha sonra, bu yapı içerisinde yaşanan sorunların belirlenmesi için, sınırları içerisinde kentsel sit alanı olan belediyeler ile bir anket çalışması yapılmıştır. Bunların sonucunda, yaşanan sorunların yoğunlukla bürokratik işleyiş üzerinde ortaya çıktığı tespit edilmiştir. Türkiye'de yaşanan sorunların çözümüne yönelik önerilerin araştırılması için, ilk etapta kentsel koruma alanlarının planlanması süreci bürokratik açıdan şematize edilmiş; bu süreci oluşturan bileşenler belirlenmiş ve süreç ile ilişkileri ortaya konmuştur. Daha sonra, koruma amaçlı planlama süreci ile süreci oluşturan bileşenler arasındaki ilişkiye bağlı olarak, mevcut işleyiş ve öneriler bir şema ile ortaya konmuştur. Şema ile ortaya konan önerilerde, koruma amaçlı planlama süreci ile şehir planlama sürecinin bütünleşmesinin sağlanması, halen merkezi hükümet birimleri üzerinde yoğunlaşan yetki ve sorumlulukların yerel yönetimlerle daha fazla paylaşılması, özel sektör ve sivil toplum/meslek kuruluşlarının koruma uygulamaları ve planlamasında katılımlarının artırılmasının gerekli olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Özet (Çeviri)
A PROPOSAL OF SYSTEM FOR THE PLANNING OF URBAN CONSERVATION AREAS IN TURKEY SUMMARY In spite of substantial improvements in various fields, Turkey still faces serious problems in urban conservation implementations. Although significant achievements have been gained with respect to technical aspects of urban conservation planning, there are still problems especially in the administrative level. The main problems are the interruptions in the bureaucratic process of the current conservation planning system and the lack of coordination between urban planning and urban conservation systems. Currently, urban areas and urban conservation areas are planned by different legal and administrative systems which cause inconsistent and incompatible practices in the same urban area. Furthermore, this duality causes organisational problems as well. While local authorities are responsible for the physical planning of urban areas, in conservation areas this responsibility decreases and the decision-making mechanism is maintained mainly by Conservation Comities. The weight of the central government's power in conservation system negatively affects the participation of the other actors to the conservation applications in urban areas. The work load of the bureaucratic process principally centred around the central government slows down the application of conservation plans. In an attempt to investigate the applicability of proposals aimed at providing solutions to such issues, this study has first identified the current approaches based on a review of the related literature. In light of these approaches the following implications have been reached:. The urban conservation areas should be taken into consideration as an essential part of the urban unity in which they exist.. The conservation goals should be more politically oriented in line with flexible and strategic planning approaches.. The local governments and the other actors should take more active part in conservation and planning procedures in order to facilitate a more democratic and participatory process. In order to evaluate the extent to which the above mentioned principles are applied in countries developed in this field, the examples in Germany, USA, Australia, France, England, Italy, Japan and Canada have been reviewed. Examination of the examples across these countries has indicated that these principles were by and large the main source of their urban planning and urban conservation systems. XINext, the data have been gathered regarding the current legislative and organisational structures in the Turkish system. In order to identity the problems faced in Turkey, a questionnaire has been administered to an audience of local governments containing designated urban conservation areas within their boundaries. The analyses of the data gathered from this questionnaire indicated problems which could be attributed primarily to legislative and administrative dimensions. Geared towards the solutions of the identified problems, the current status has been visualised through a diagram which indicated the components making up the system and the interrelationships among these components. Then, a proposal has been suggested which aimed at strengthening the relationships among the components and where necessary providing additional components for filling up gaps in the functioning of the current conservation planning process. The proposals provided through the diagram suggest the need for the unification of the urban planning and urban conservation process, giving a greater share of responsibilities to local governments and facilitating more active participation of private sector and non governmental organisations in conservation planning and application processes. XII
Benzer Tezler
- Kentsel sit alanlarının planlanmasına yönelik bir yöntem araştırması ve Kadıköy-Yeldeğirmeni örneği
A Methodological researh on planning of urban sites and Kadıköy-Yeldeğirmeni case study
ENGİN EYÜBOĞLU
- Tarihi kentlerin canlandırılmasına yönelik sürdürülebilir yönetim stratejileri: Balıkesir-Ayvalık örneği
Sustainable management strategies for revitalization of the historical cities: Case study of Balikesir-Ayvalik
BURCU BÜKEN CANTİMUR
Doktora
Türkçe
2011
MimarlıkMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İLGİ AŞKUN
- Kuzey Ege Kıyı bandının peyzaj mimarlığı bağlamındaki zamansal-mekansal değişimi
Spatio-temporal change of the North Aegean Coastal area in the context of landscape architecture
BİRSEN UZUN AYDIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Peyzaj Mimarlığıİstanbul Teknik ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FATMA AYÇİM TÜRER BAŞKAYA
- Su mirası bağlamında kaynak (memba) sularının mekânsal planlama kapsamında değerlendirilmesi, İstanbul örneği
The evaluation of spring water in the context of water heritage within the scope of spatial planning, the case of Istanbul
CEREN KURTULUŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Şehircilik ve Bölge PlanlamaMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ADEM ERDEM ERBAŞ
- Tomorrow's İstanbul: Adaptive urban flood mitigation planning for climate change-induced hydro- meteorological hazards
Yarının İstanbul'u: İklim değişikliğinin neden olduğu hidrometeorolojik tehditlere karşı uyumlu kentsel sel planlaması
BATUHAN GUGUK
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AZİME TEZER