Investigation of polycyclic aromatic hydrocarbon (PAH) deposition in Ankara
Ankara'da çok halkalı aromatik bileşiklerin (PAH'lar) çökelmesinin araştırılması
- Tez No: 153406
- Danışmanlar: PROF. DR. SEMRA TUNCEL
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Kimya, Chemistry
- Anahtar Kelimeler: PAH'lar, kuru çökelme, Katı Faz Ekstraksiyon, yaş çökelme, kar, PAH oranları, çökelme akısı. vı, PAHs, dry deposition, wet deposition, snow, PAH ratios, deposition flux. IV
- Yıl: 2004
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Orta Doğu Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Kimya Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 254
Özet
oz ANKARA'DA ÇOK HALKALI AROMATİK BİLEŞİKLERİN (PAH'LAR) ÇÖKELMESİNİN ARAŞTIRILMASI Gaga, Eftade O. Doktora, Kimya Bölümü Tez Yöneticisi: Prof. Dr. Semra G. Tuncel Nisan 2004,233 sayfa Bu çalışma kapsamında Orta Doğu Teknik Üniversitesi, yerleşkesinde Aralık 2000- Mayıs 2002 tarihleri arasında yaş çökelme örnekleri toplanmıştır. PAH'ların kuru çökelmelerinin incelenmesi amacıyla Ocak 2001' de toplam 50 noktadan kar örnekleri toplanmıştır. Toplanan örnekler Katı Faz Ekstraksiyonu ve ultrasonic ekstraksiyon teknikleri ile önzenginleştirilmiştir. Ekstraksiyon teknikleri örneklerin analizinden önce geliştirilmiştir. Ekstrakt edilen örnekler Gaz Kromatografısi-Kütle Spektrometresi ile 14 Çok Halkalı Aromatik Hidrokarbon (PAH) için analiz edilmiştir. Analizler Seçilmiş İyon Modunda yapılmıştır. Phenanthrene, fluoranthene, pyrene and benzo (b+k) fluoranthene yaş çökelme örneklerinde dominant olarak göze çarpmaktadırlar. Çok HalkalıAromatik Bileşikler kış mevsimlerinde daha yüksek miktarlarda bulunarak mevsimsel değişim göstermektedirler. Meteorolojik parametreler PAH konsantrasyonları ile birlikte değerlendirilmiş ve Kuzey doğu ve Güney Batı yönlerinden daha çok PAH taşındığı görülmüştür. Yaş çökelme örnekleri için yaş çökelme akıları hesaplanıp diğer kentsel bölgelerle karşılaştırılmıştır. Yaş çökelme akıları Avrupa' daki endüstriyel şehirlerden düşük gözlenirken, kentsel bölgelerle uyumluluk içerisindedir. PAH oranlan ve Faktör Analiz sonuçları trafik ve kömür yakınımın Ankara için önemli kirlilik kaynakları olduğunu göstermiştir. PAH'larm kuru çökelmeleri kar yüzeyi doğal alıcı yüzey olarak kullanılarak araştırılmıştır. Hesaplanan kuru çökelme akıları benzer yörelerle karşılaştırılabilir düzeydedir. PAH'ların dağılım haritaları Map-Info Yazılımı kullanılarak oluşturulmuştur. Kirliliğin en çok gözlemlendiği yerler düşük kalitede kömür kullanımının çok olduğu ve genellikle düşük gelirli ailelerin yaşadığı yerler olarak saptanmıştır. Oran hesapları sonucu ise şehir merkezlerinde trafiğin, diğer bölgelerde ise kömür yakınımın etken kirletici kaynakları olduğu ortaya çıkmıştır. Faktör analizi sonucunda ise 6 kirletici kaynağının katkısı ortaya çıkmıştı. Bu kaynaklar, kömür yakımı, toprak, trafik, yağ yakımı, karışık yanma ve yol tozudur. Kuru çökelme akıları kar yüzeyi kullanılarak hesaplanmış ve benzer çalışmalarla karşılaştırılmıştır.
Özet (Çeviri)
ABSTRACT INVESTIGATION OF POLYCYCLIC AROMATIC HYDROCARBON (PAH) DEPOSITION IN ANKARA Gaga, Eftade O. Ph.D., Department of Chemistry Supervisor: Prof. Dr. Semra G. Tuncel April 2004, 233 pages In this work, wet deposition samples were collected at Middle East Technical University campus, Ankara, between December 2000 and May 2002. Snow samples were collected from 50 grids in January, 2001 in Ankara to investigate dry deposition of PAHs. The collected samples were preconcentrated by Solid Phase Extraction and ultrasonic extraction tecniques. Extraction methodologies were improved prior to analysis of samples. Extracted samples were analyzed by Gas Chromotography-Mass Spectrometry for 14 Polycyclic Aromatic Hydrocarbons. Selected Ion Monitoring mode was used throughout the analysis. Phenanthrene, fluoranthene, pyrene and benzo (b+k) fluoranthene were found to be dominant PAHs in wet deposition samples. Seasonal variation of PAHs were observed having higher concentrations in winter period. iiiMeterological parameters were also examined together with PAH concentrations. Contribution of PAHs coming from North East and South West direction were found to be dominant. Wet deposition fluxes were calculated and compared with other urban sites. Wet deposition fluxes are lower than industrial sites and comparable with urban sites in Europe. PAH ratios and factor analysis results demostrated combustion and traffic emissions are major sources of pollutants in the city. Dry deposition of PAHs were invesigated using snow as a natural collecting surface. Dry deposition fluxes calculated using snow surface are compareble with other similar sites. Dry deposition pollution maps of PAHs were drawn by Maplnfo software and it was observed that the major pollution regions are the localities where low income families live and low quality coal used for heating purpose. Ratio calculations showed that the central parts of the city is mostly affected from traffic emissions while coal emissions are dominating at the other parts of the city. Factor analysis applied to data set and 6 factors distinquished as coal, soil, traffic, oil combustion, mixed combustion and road dust.
Benzer Tezler
- Atmosferik polihalkalı aromatik hidrokarbonların (PAH'lar) klasik ve değiştirilmiş pasif hava örnekleyiciler ile örneklenmesi ve hava-bitki arakesit davranışlarının incelenmesi
Sampling of atmospheric polycyclic aromatic hydrocarbons (PAHs) with classical and modified passive air samplers and investigation of air-plant exchange behaviors
SEMRA ÇELİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Çevre MühendisliğiBursa Uludağ ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YÜCEL TAŞDEMİR
- Rekreasyonel aktivitelerin Gölcük tabiat parkına etkilerinin araştırılması
Investigation of effects of recreational activities on the Gölcük national park
MELİKE BÜŞRA BAYRAMOĞLU KARŞI
Doktora
Türkçe
2017
Çevre MühendisliğiAbant İzzet Baysal ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. DURAN KARAKAŞ
- Kuru çökelme ve sıralı yağmur örneklerinde polisiklik aromatik hidrokarbonların ve organoklorlu pestisitlerin araştırılması
Investigation of polycyclic aromatic hydrocarbons and organochlorine pesticides in dry deposition and fractional rain samples
FERHAT YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Çevre MühendisliğiAbant İzzet Baysal ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. DURAN KARAKAŞ
- Kömür yakılan kazanda ve sobada ağır metal emisyonlarının incelenmesi
Başlık çevirisi yok
EMEL SAÇAKLI
Yüksek Lisans
Türkçe
1998
Kimya Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiKimya Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HASANCAN OKUTAN
- An investigation on atmospheric polycyclic aromatic hydrocarbons (PAHs) in Izmir
İzmir bölgesinde atmosferik polisiklik aromatik hidrokarbonların (PAHlar) belirlenmesi
EYLEM DEMİRCİOĞLU
Doktora
İngilizce
2008
Çevre MühendisliğiDokuz Eylül ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA ODABAŞI