Diallel melezleme yöntemiyle bor içeriği düşük topraklara uygun ekmeklik buğday anaç ve melezlerin belirlenmesi ile verim ve verim öğelerinin kalıtımı
Identification of ebeveyn and hybrids with inheritance of yield and yield components of bread wheats on soil with low boron concentration using diallel methods
- Tez No: 153923
- Danışmanlar: PROF.DR. BAYRAM SADE
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2004
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Selçuk Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 169
Özet
Bu çalışma, 2000 yılında altı ekmeklik buğday çeşidinde diallel melezleme yöntemi kullanılarak verim ve verim öğelerinin kalıtımım ile bor içeriği düşük topraklara uygun anaç ve melezleri belirlemek amacıyla Konya'da yürütülmüştür. Elde edilen Fi tohumlan 2001-2002 üretim yılında bor içeriği düşük alana anaçlanyla birlikte ekilmiştir. Fi bitkileri ve anaçlar üzerinde bitki boyu, başak boyu, başakta başakçık sayısı, başakta tane sayısı, başakta tane ağırlığı, tek bitki tane verimi, bin tane ağırlığı, başaklanma süresi, bitki hasat indeksi, sterilite oram ve tanede bor miktarı ölçüm, sayım, tartım ve analizleri yapılmıştır. İncelenen özellikler için anaçlar ve melezlerin diallel analiz yöntemine göre genel ve özel kombinasyon kabiliyetleri, heterosis ve heterobeltiosis değerleri, geniş ve dar anlamda kalıtım dereceleri ortaya konmuş ve özellikler arasındaki ilişkiler tespit edilmiştir. Tek bitki tane verimi için hem eklemeli hem de eklemeli olmayan gen etkisi, tanede bor miktarı için eklemeli olmayan gen etkileri, düşük dar anlamda kalıtım dereceleri belirlenmiştir. Araştırmada tanede bor miktarı ve erkencilik özellikleri için Gerek-79 ve Bolal-2973 çeşitleri uygun anaç olurken, aynı özellikler için Bezostaya-1 x Dağdaş-94 uygun melez olarak dikkat çekmiştir. Heterosis ve heterobeltiosis değerleri tek bitki tane verimi için pozitif bulunmuştur. Tanede bor miktarı için heterosis değeri pozitif, heterobeltiosis değeri negatif olmuştur. Bu bilgiler doğrultusunda; ekmeklik buğdayda bor eksikliği olan alanlar için ıslah çalışmalarında kullanılabilecek uygun anaç ve kombinasyonlar belirlenmiştir. ANAHTAR KELİMELER: Ekmeklik Buğday, Bor Eksikliği, Diallel Analiz, Verim ve Verim Komponentleri, Genel ve Özel Kombinasyon Kabiliyetleri, Kalıtım, Heterosis ve Heterobeltiosis, Korelasyon
Özet (Çeviri)
In this study, the crosses by using diallel method between six bread wheat cultivars were made in 2000 growing season in Konya in order to determine suitable bread wheat. Parents and crosses and to obtain heritability and of yield and yield components for B deficient soil. The crosses and parents were grown on the soil with boron deficiency in 2001-2002 growing season. Plant height, spike lenght, number of spikelet per spike, kernel number per spike, grain weight per spike, grain yield per plant, thousand kernel weight, heading days, plant harvest index, sterility and boron concentration of grain were measured, counted, weighted and analysed in all parents and their hybrid progenies. On each observed characters, general and specific combining ability, heterosis and heterobeltiosis, broad and narrow sense heritability of parent and crosses were caculated by using diallel method. Correlations between characteristics were obtained. Both additive and non additive gene effects were estimated for grain yield per plant non additive gene effects and low narrow sense heritability degrees were determinated for boron concentration of grain. Gerek-79 and Bolal-2973 were obtained suitable parents for boron concentration of grain and early maturity. Bezostaya-1 x Dağdaş-94 observed suitable hybrid for the same characters. The mean values for heterosis and heterobeltiosis were found to be positive in grain yield per plant. The values for heterosis were found to be negative while heterobeltiosis were positive in boron concentration of grain. As a result suitable parents with high yielding and crosses to be used for breeding studies in bread wheat were observed for boron deficiency soil. KEY WORDS: Bread Wheat, Boron Deficient, Diallel Analyses, Yield And Yield Components, General and Specific Combining Ability, Heterosis and Heterobeltiosis, Heritability, Correlation
Benzer Tezler
- Diallel melezleme yöntemiyle bor noksanlığına toleranslı arpa ıslahında kullanılabilecek uygun ebeveyn ve melezlerin tespiti üzerine bir araştırma
Determination of suitable barley parents and crosses tolerant to boron deficiency by diallel cross analysis
CELAL YILDIZ
- İri taneli ve yüksek tane verimli konservelik bezelye hatlarının geliştirilmesi
Development of the pea lines that are big grained and high yielded for canned
SEMİH TAŞYÜREK
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
ZiraatSelçuk ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ERCAN CEYHAN
- Anter kültürü ile elde edilen bazı biber hatlarında kök boğazı yanıklığına (Phytophthora capsici Leon.) dayanıklılık ve diallel melezleme üzerinde araştırmalar
A Studies on the resistance of the some pepper lines obtained by another culture against phytophthora root rot (Phytophthora capsici) and diallel crosing
AHMET İŞBECEREN
- Pamukta (Gossypium hirsutum L.) tam ve kısıtlı sulama koşullarında verim ve lif kalite özelliklerinin tam diallel melezleme yöntemi ile genetik analizi
Genetic analysis of cotton (Gossypium hirsutum L.) yield and fiber quality by full diallel method under full and deficit irrigation conditions
HATİCE KÜBRA GÖREN
Doktora
Türkçe
2022
ZiraatAydın Adnan Menderes ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖNER CANAVAR
- Orta Anadolu şartlarında arpa ıslahında kullanılabilecek uygun ebeveyn ve melezlerin tam diallel analiz yöntemi ile belirlenmesi
The Determination of suitable parents and crosses in barley breeding for central Anatolian conditions through the diallel cross analysis method
ŞERİFE ÇAY