Sivrihisar-Eskişehir yöresinde bulunan jips kristallerinin şekilleri ile oluşum koşulları arasındaki ilişkinin incelenmesi
Investigations of relationship between crystal shape and precipitation processes of gypsum crystals in Sivrihisar-Eskişehir region
- Tez No: 154014
- Danışmanlar: PROF.DR. YAVUZ ERKAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Jeoloji Mühendisliği, Geological Engineering
- Anahtar Kelimeler: Gypsum, dolomite, Sivrihisar-Eskişehir, Turkey
- Yıl: 2004
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Selçuk Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Jeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 107
Özet
Çalışmada, Sivrihisar-Eskişehir yöresinde Neojen yaşlı gölsel sedimanter kayaçlarda bulunan değişik kristal seklerine sahip jipslerin oluşum koşullan araştırılmış ve bu çalışma 150 km lik bir alam kaplamaktadır. İnceleme alanında yüzeylenen birimler Neojen yaşlı İlyaspaşa formasyonu ve (Alt-Orta Miyosen) ve Sakarya Formasyonu (Üst Miyosen-Pliyosen) dur. İlyaspaşa formasyonu üzerinde çok düşük açılı uyumsuzlukla bulunan, inceleme alanında geniş bir yayılıma sahip olan Sakarya formasyonu Jips, Alt Kireçtaşı, Killi Dolomit ve Üst Kireçtaşı olmak üzere dört üyeye ayrılmaktadır. Bu birimler üzerine kırmızı renkli akarsu çökelleri ile temsil edilen Pleyistosen yaşlı Kepen formasyonu açısal uyumsuzlukla gelmektedir.n Çalışma konusunu oluşturan jipsler, gölsel alanda buharlaşmanın yüksek olduğu evaporitik devirlerde meydana gelmiş olup, sualtı jipsleri ve zemin suyu jipsleri olmak üzere ikiye ayrılırlar. Bu jipsler prizmatik, diskoidal, jips gülü ve kırlangıç kuyruğu gibi çeşitli kristal şekilleri göstermektedir. Prizmatik şekilli jips kristalleri dolomit ile ardalanmalı olup, masif ve tabakalı jipsleri oluşturmaktadır. Diğer jips kristalleri ise, dolomitler içerisinde çatlak dolgusu ve serbest olarak gözlenir. Prizmatik jips kristalleri beyaz renkli, küçük kristaller halinde bulunurlar. Diğer jips kristalleri ise açık-koyu kahverengi, bal rengi, mavimsi-grimsi renkler gösterirler. Yapılan pH ölçümlerine göre inceleme alanında zayıf alkalin ve alkalin koşulların etkin olduğu belirlenmiştir, örneklerin pH değerleri arasında pek fark görülmemiştir. îz element analizlerine göre, jips ve dolomit örneklerinin iz element içeriklerinin birbirine çok yakın değerlere sahip olduğu görülmüştür. Bu durum jips ve dolomit fazlarının aynı ortamsal koşullarda oluştuğunu desteklemektedir. Sr, Ba, U, Cs, Rb, V ve Zr jips kristallerinde en fazla bulunan eser elementlerdir. Anahtar Kelime: Jips, dolomit, Sivrihisar-Eskişehir, Türkiye
Özet (Çeviri)
In this study, precipitation processes of different gypsum crystals found within lacustrine sediments of Neogene age in the Sivrihisar (Eskişehir) region were investigated. The investigation area is nearly 1 50 km''. The rocks (Neogene Age) located in the inspection area is divided into two lithostratigraphic units, namely İlyaspaşa (Lower-Middle Miocene) and Sakarya (Upper Miocene-Pliocene) formations. Sakarya formation which has the large area in the study area and discordantly rest on the îlyaspaşa Formation, that is the subdivided into four members namely Gypsum, Lower Limestone, Clayey Dolomite and Upper Limestone. The last li&ological unit, Kepen formation (Pleistocene) composed of red alluvial fan sediments discordantly overlies the oldest unit.IV Gypsums which is the main subject of this investigations resulted from the high rate of evaporation in lacustrine environment and they formed from subaqueous and ground water gypsums. This gypsums show different crystal habit as prismatic, lenticular, rosette and swallow-tail. Prismatic shaped gypsum crystals are seen as massiv and bedded gypsum, and they which interbedded with dolomite layers. Other gypsum crystals were seen as fracture filling and scattered within dolomite. Prismatic gypsum crystals are finely crystallin and white. Other cypsum crystals are brown, honey and bluish-greyish coloured. According to the pH analysis, the investigation area was affected weak alkaline and alkaline conditions. pH values of all samples are generally very similar to each other. The trace elements content of gypsum and dolomite samples were found in nearly similar values. This results supports that gypsum and dolomitic phases were formed in same environmental conditions. Chemical analyses showed that Sr, Ba, U, Cs, Rb, V and Zr are the most abundant trace elements in the gypsum crystals.
Benzer Tezler
- Ballıhisar-İlyaspaşa (Sivrihisar-Eskişehir güneyi) yöresinin jeolojik, petrografik ve mineralojik incelenmesi
Geology, petrography and minerological investigation of Ballıhisar-İlyaspaşa area (south of Sivrihisar-Eskişehir)
ZEHRA SEMRA KARAKAŞ
Doktora
Türkçe
1992
Jeoloji MühendisliğiAnkara ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. BAKİ VAROL
- Doğal sorbentlerin rejenerasyon ve aktivasyon özelliklerinin incelenmesi
Investigation of activation and regeneration properties of natural sorbents
BURAK DÜRÜS
- Eskişehir ve yöresinde enerji üretimi amaçlı rüzgar hızlarının tespiti ve kullanıma uygunluğunun araştırılması
Determining wind speed of Eskişehir region and investigating availability for energy production purpose
BAHADIR KARTAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
EnerjiEskişehir Osmangazi ÜniversitesiMakine Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HAYDAR ARAS
- Eskişehir ili Sivrihisar ilçesi yöresel takıları
Jewelry of Eskişehir-Sivrihisar region
ELİF IŞIK
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
El SanatlarıGazi ÜniversitesiEl Sanatları Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ZEYNEP GÖKÇESU
- Sepiyolit/polidimetilsiloksan dispersiyonların elektrik alan indüklenmiş reolojik davranışları üzerine dağılan faz hazırlama yöntemi etkisinin incelenmesi
Investigation of the effect of dispersed phase preparation methods on the induced electric field rheological behaviors of the sepiolite/polydimethylsiloxane dispersions
CEYLAN ÇALIŞIR