Konya Altınapa baraj gölündeki sedimantasyon kaynaklı kapasite kaybının coğrafi bilgi sistemleri kullanılarak hesaplanması
Determination of capacity loss of Altınapa reservoir caused by sedimentation using geographical information systems
- Tez No: 154043
- Danışmanlar: Y.DOÇ.DR. MUSTAFA ONÜÇYILDIZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: İnşaat Mühendisliği, Civil Engineering
- Anahtar Kelimeler: Reservoir Sedimentation, Geographical Information Systems, GIS, Altınapa Dam, Arc View 3.2. IV
- Yıl: 2004
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Selçuk Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 79
Özet
ÖZET Yüksek Lisans Tezi KONYA ALTINAPA BARAJ GÖLÜNDEKİ SEDİMANTASYON KAYNAKLI KAPASİTE KAYBININ COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ KULLANDLARAK HESAPLANMASI İhsan BOSTANCI Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü İnşaat Mühendisliği Anabilim Dalı Danışman : Yrd. Doç. Dr. Mustafa ONÜÇYILDIZ 2004, 70 Sayfa Jüri : Prof.Dr. Tamer YILMAZ Yrd. Doç. Dr. Mustafa ONÜÇYILDIZ Yrd. Doç. Dr. M. Faik SEVİMLİ Sedimantasyon, su kaynaklan sistemlerinin işletilmesi aşamasında karşılaşılan en önemli sorunlardan biridir. Baraj rezervuarları ise bu sorunun en çok yaşandığı yapılardır. Rezervuar sedimantasyonu, baraj lamı işletme sürelerini kısaltmakta ve işletme sorunları ile karşılaşılmasına sebep olmaktadır. Büyük maliyetler ve yoğun bir çalışmanın sonucu ortaya çıkan ve kullanım amaçlan dikkate alındığında bulundukları ülkeler için ekonomik ve stratejik öneme sahip olan barajların sedimantasyon sonucu tam olarak işletilememesi ve rezervuarların tamamen dolarak kullanılamaz hale gelmesi kabul edilmesi zor bir durumdur. Rezervuar sedimantasyonundan kaynaklanabilecek sorunların minimum ölçeklerde tutulabilmesi için rezervuarda oluşan sedimantasyonun düzenli olarak takip edilmesi ve barajın işletme şeklinin buna göre belirlenmesi gerekmektedir.Bu çalışmada, rezervuar sedimantasyonunun takibinde kullanılan geleneksel yöntemlere alternatif olarak Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) tabanlı bir analiz yöntemi Konya-Altınapa Barajına uygulanmışta. DSİ tarafından Altınapa Baraj gölünde 1968, 1974 ve 1979 yıllarında alınmış olan ölçümler sonucu hazırlanan batimetrik haritalar Arc View 3.2 yazılımı yardımıyla sayısallaştırılmış ve elde edilen sayısal haritalar 3-D Analyst ve Spatial Analyst uzantıları yardımıyla analizlere tabi tutulmuşlardır. Çalışma sonucunda, her döneme ait sediment birikiminin gözlenebildiği üç boyutlu taban profilleri ve hangi bölgede ne kadar sediment biriktiğini nicel olarak veren sediment dağılım haritaları, geleneksel yöntemlerle de elde edilebilen kot- alan ve kot- hacim değer ve eğrilerine ek olarak elde edilmiştir. 1967 ila 1979 yıllan arasında barajdaki toplam kapasite kaybı 7.335x1 06 m3, ölü hacimdeki kayıp ise 3.101 x 106 m3 olarak bulunmuş ve yıllık aktif hacim kaybı %1.24 olarak hesaplanmışta. Bu veriler ışığında Altınapa Barajı havzasında gerçekleşen sediment verimi 1093.395 m3/km2/yıl olarak bulunmuştur. Ölü hacim için gerçekleşen sediment veriminin ise 461.83 m3/km2/yıl olarak öngörülen sediment veriminden %210 daha fazla gerçekleştiği gözlenmiştir. Coğrafi Bilgi Sistemleri sayesinde geleneksel yöntemlere oranla çok daha kısa sürede sonuca ulaşılmışta. Ayrıca elde edilen sonuçların üç boyutlu olarak gözlemlenebilmesi ve sediment dağılım haritalarının elde edilebilmesi baraj ile ilgili yorumların daha kolay ve daha gerçekçi yapılabilmesini sağlamıştır. Altınapa Barajında yapılan bu çalışmanın, ülkemizdeki diğer barajlarda yapılacak benzer sedimantasyon analizleri için bir örnek teşkil etmesi amaçlanmışta. Anahtar Kelimeler : Rezervuar Sedimantasyonu, Altınapa Barajı, Coğrafi Bilgi Sistemleri, CBS, Arc View 3.2.
Özet (Çeviri)
ABSTRACT Master of Science Thesis DETERMINATION OF CAPACITY LOSS OF ALTINAPA RESERVOIR CAUSED BY SEDIMENTATION USING GEOGRAPHICAL INFORMATION SYSTEMS. İhsan BOSTANCI Selçuk University Graduate School of Natural and Applied Sciences Department of Civil Engineering Supervisor: Asst Prof. Dr. Mustafa ONÜÇYILDIZ 2004, 70 Pages Jurry : Prof. Dr. Tamer YBLMAZ Asst.Prof.Dr. Mustafa ONÜÇYILDIZ Asst. Prof. Dr. M. Faik SEVİMLİ Sedimentation is one of the major problems which is experienced during the operation of water resources systems. Structures which most subjected to sedimentation are reservoirs. Reservoir sedimentation reduces the useful lifetime a reservoir very rapidly and during the operation period may lead serious problems. Reservoirs are products of intense study, heavy works and huge amounts of money. If we consider the purposes and current usages of the reservoirs, they are strategic components of their country. Therefore inefficient operation and full siltation of a reservoir is unacceptable. The problems due to sedimentation must be kept at minimum scales. In order to achieve this, sedimentation through the reservoir must be regularly examined and reservoir operation must be regulated with respect to these investigations. In this study, a Geographical Information Systems (GIS) based sedimentation analysis is applied on Konya- Altınapa Dam as an alternative to the mconventional sedimentation analysis methods. Bathymetric maps, which are prepared by State Hydraulic Works (DSİ) from the data obtained during the bathymetric surveys of Altınapa Dam in the years 1968, 1974, 1979, were digitalized using Arc View 3.2 software. These digitalized maps then analyzed by using 3-D Analyst and Spatial Analyst extensions of Arc View 3.2 software. At the end of the study, 3-D digital reservoir bottom profiles which enable visual inspection of sedimentation, sediment distribution maps which quantatively illustrate spatial distribution of sedimentation were obtained in addition to the Area and Capacity values and curves that can also be obtained by conventional methods. Total capacity loss and sediment accumulation at the dead volume between the years 1967 and 1979, found as 7.335xl06 m3 and 3.101xl06 m3 respectively/Mean annual loss of active storage was calculated as 1.24%. Then actual sediment yield of the Altınapa Dam's watershed was derived as 1093.395 m3/km2/year. It was observed that the actual sediment yield respected to dead volume was 461.83 m3/km2/year and this value is 210% greater than the original predicted value. GIS based analysis method has decreased the time consumed for analysis considerably. Also the 3-D bottom profiles and sediment distribution maps provided a more realistic and comfortable inspection of sedimentation. The study has been executed in order to build up a model for sedimentation analysis which will be carried out in the similar reservoirs in Turkey.
Benzer Tezler
- Altınapa baraj gölündeki (Konya) bazı bentik Cyanobacteria ve Chlorophyta türlerinin karakterizasyonu ve potansiyel biyoteknolojik uygulamaları
Characterization and potential biotechnological applications of some benthic Cyanobacteria and Chlorophyta species in Altinapa dam lake (Konya)
BARAN AŞIKKUTLU
- Konya kentinin içme ve kullanma suyunun kaynağı olan Altınapa barajının kirlenmesi üzerine bir araştırma
Başlık çevirisi yok
ADEM KILIÇARSLAN
- Konya Altınapa barajında sızma kayıpları belirlenmesi üzerine bir araştırma
Başlık çevirisi yok
S.SEDAT ÇINAR
Yüksek Lisans
Türkçe
1988
İnşaat MühendisliğiSelçuk Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TAMER YILMAZ
- Konya Altınapa baraj gölü havzası örneğinde optimal alan kullanım planının belirlenmesi
The determination of optimal land use planning in the sample of Altinapa lake dam watershed
NURGÜL KONAKLI
Doktora
Türkçe
2011
Peyzaj MimarlığıÇukurova ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜNGÖR UZUN
- Altınapa baraj suyunun su karakterinin tespiti
The Establish of the Altınapa dam water character
MÜCAHİT SAMİ KÜÇÜKTIĞLI