Karadeniz Sahil Yolu Projesi kapsamında işletilen Trabzon-Bulak taşocağında yapılan patlatmaların çevresel değerlendirmesi
Environmental evaluation of blastings performed in Trabzon-Bulak quarry for running Black Sea Coastal Highway Construction Project
- Tez No: 156081
- Danışmanlar: DOÇ.DR. AYHAN KESİMAL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Çevre Mühendisliği, Environmental Engineering
- Anahtar Kelimeler: Galeri Patlatması, Yer Titreşimi, Toz ve Zararlı Gazlar Kaya Fırlaması, Titreşim Ölçümü VI, Coyote Blasting, Ground Vibration, Dust and Hazardous Gases, Fly Rock, Vibration Monitoring VII
- Yıl: 2004
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Karadeniz Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Çevre Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 91
Özet
ÖZET Taş ocaklarında kontrolsüz olarak yapılan patlatmaların çevreye kaçınılmaz etkileri; yer titreşimi, hava şoku, kaya fırlaması ve toz oluşumudur. Kaya parçalamak için yapılan patlatmalarda, merkezi patlatma yeri olan ve her doğrultuda hareket eden sismik dalgalar üretilir. Üretilen bu titreşimler yakınlardaki yapılarda hissedilir, hatta fiziksel hasara sebep olabilirler. Patlatmalar sonucu oluşan basınç dalgalarının bir kısmı da atmosfere iletilir. Bu olaya literatürde hava şoku denmektedir. Kaya fırlaması ise yüzlerce yıldır patlatmanın en önemli problemlerindendir ve insanların ölümüne, binaların ve ekipmanların fiziksel hasar görmesine sebep olabilmektedir. Bu çevresel sorunlar yerleşim yerlerinin yakınında işletilen taş ocaklarında daha ciddi boyutlardadır. Karadeniz Sahil Yolu Projesi' nde özellikle liman, dalga kıran yapımı ve tahkimat işleri için çok miktarda büyük boyutlu (10- 15 m3) kayaya ihtiyaç duyulması kamyonların aşın yüklenmesine, hızlı seyretmelerine, ocak faaliyetlerinin durmaksızın sürmesine, daha çok patlatma yapılmasına ve bu faaliyetler de aşın miktarda toz oluşumuna sebep olmaktadır. Tüm bunlara ek olarak, kontrolsüz bir şekilde yüklenmiş taş kamyonları trafik sıkışıklığına ve kazalara sebebiyet vermektedir. Bu çalışmada, Karadeniz Sahil Yolu Projesi için tahkimat malzemesi üreten Trabzon- Merkez Bulak Taş Ocağının yukarıda sözü edilen problemleri çevreye etkileri açısından değerlendirilmiştir. Bununla beraber, asıl amaçlanan, taş ocağında kullanılan patlatma yöntemini (galeri patlatması) tartışmak, her bir patlatmada oluşan çevresel problemlerin hasara sebep olma potansiyelini belirlemek ve ocak sahiplerini düşey delikli basmakların ve gecikmeli patlatma düzenin yer aldığı, çevresel hasara sebep olma riskinin daha az olduğu kontrollü patlatma üretim yöntemini kullanmaya teşvik etmektir.
Özet (Çeviri)
SUMMARY Environmental Evaluation of Blastings Performed in Trabzon-Bulak Quarry for Running Black Sea Coastal Highway Construction Project The full impact of rock blasting on the environment includes ground vibrations, air blast, fly rock and dust, and is unavoidable in quarry operations if they are not controlled. The detonation of explosives for rock breakage induces a seismic disturbance which propagates in all directions from the explosion epicenter. Ground-borne vibrations from blasting are readily perceived in nearby residences and sometimes result in legal action alleging structural damage. However, in addition to the seismic disturbance, the detonation of explosives causes a transient pressure pulse which is propagated through the atmosphere. This phenomenon has been described in the literature as an air blast. Fly rock in rock blasting has been a series problem since blasting began several hundred years ago. Men have been killed; building, equipment, and material destroyed. These hazards are greatest in urban areas. The need for large coarse rock material, along with increased loaded/unloaded vehicle weight, higher travel speeds, and the movement of rock by blasting can create a fertile environment for greater dust generation. Additionally, blasted rocks are transferred from face to the final dumping place by haulage trucks using existing highways under hazardous (uncontrolled) conditions such as falling coarse rock on roads, bringing about traffic jam, etc. In this study, it is discussed the problems of Bulak Quarry near Bulak Village in Trabzon, operated to produce riprap or jetty stone and coarse rock material filling sea for Black Sea Coastal Highway Construction Project in terms of environmental effects mentioned above. Therefore, it is mainly aimed at discussing the quarry production method employed and monitoring a series of blast events to asses the damage/nuisance potential of each blast, and persuading quarry owner to use cautious blasting system with a number of benches and therefore decreasing the amount of explosive per delay to reduce the environmental effects of the quarries under running undesirable conditions.
Benzer Tezler
- İstanbul Kentiçi kara toplu ulaşım hizmetlerinin başlaması ve gelişimi: 1850 - 1900
Intrıduction and evolution of public trans portation sector in Istanbul: 1850 - 1900
İBRAHİM MURAT BOZKURT
- Doğu Karadeniz Sahil Yolu tahkimatına uygun taş üretim yönteminin saptanması
Eastern Black Sea Coastal Highway to the appropriate taylor production methods determination of fortifications
ŞAFAK İSLAMOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
Maden Mühendisliği ve MadencilikKaradeniz Teknik Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MUHAMMET VEFA AKPINAR
- Rize - Pazar tüneli güzergahının mühendislik jeolojisi etüdü
Engeneering geological research of Rize - Pazar tunnel route
MURAT CANPOLAT
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
Jeoloji Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiUygulamalı Jeoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MAHİR VARDAR
- Yer altı kaya yapılarının denetimi ve yönlendirilmesinde uzman sistem oluşturulması
Building an expert system for supervising and management of underground rock structures
BÜLENT KOÇAK
Doktora
Türkçe
2006
Jeoloji Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF.DR. MAHİR VARDAR
- Kıyı boyu sediment taşınımı ve kıyı koruma yapılarının etkisi
Longshore sediment transport and the effect of coast protection structures
V. FIRAT SEVER
Yüksek Lisans
Türkçe
2002
İnşaat MühendisliğiEskişehir Osmangazi Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. M. UFUK TURAN