Uzun süren hastalıklarda öğrenilmiş çaresizlik ile sağlık davranışları ilişkisi
The relation between learned helplessness and health behaviours in long-term ilnesses
- Tez No: 157007
- Danışmanlar: DOÇ.DR. RUHİ SELÇUK TABAK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Sağlık Eğitimi, Health Education
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2004
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sağlık Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 155
Özet
ÖZET Uzun Süren Hastalıklarda Öğrenilmiş Çaresizlik İle Sağlık Davranışları İlişkisi Günümüzde kronik hastalıkların bütün ülkelerde önemli bir sağlık sorunu olduğu gerçektir. Uzun süren hastalıklar, hastalara önceki iyi sağlığının kalıcı bir kayba uğradığı algısını yaşatmakta ve yaşam aktivitelerini sınırlandırmaktadır. Ayrıca hastalığın yükü kişisel, aile, iş ve toplumsal yaşantılarım ciddi şekilde etkilemektedir. Kronik hastalık teşhisi konulan hastalarda çoğu zaman ne yaparsa yapsın sonucu değiştiremeyeceği yönünde bir inanç gelişmekte ve bu da öğrenilmiş çaresizliğe neden olmaktadır. Ülkemizde uzun süren hastalığı olan hastalarda öğrenilmiş çaresizlik ile ilgili olarak yapılan bu araştırma, alanında ilk olma özelliği ile özgün bir çalışmadır. Araştırma, 15 Aralık 2003-15 Mart 2004 tarihleri arasında Sağlık Bakanlığına bağlı Ankara Eğitim ve Araştırma Hastanesinde tedavi görmekte olan 54 hipertansiyon ve 53 kronik böbrek yetmezliği tanısı konulmuş hasta ile Ankara Abdurrahman Yurtaslan Onkoloji Eğitim ve Araştırma Hastanesinde tedavi görmekte olan 54 akciğer kanseri ve 54 meme kanseri olmak üzere toplam 215 hasta üzerinde yapılmıştır. Tanımlayıcı türde bir araştırmadır. Çalışma grubu özelinde uzun süren hastalığı olan hastalarda, öğrenilmiş çaresizlik düzeyine etki eden faktörlerin ve bu faktörler ile sağlık davranışları arasındaki ilişkinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Hastalarda öğrenilmiş çaresizlik ile ilgili verileri toplamak amacıyla Romatoloji Davranış Index'i araştırmaya konu olan kronik hastalıklara uyarlanması sonrasında kullanılmıştır. Ayrıca, her hasta grubu için ayrı ayrı geliştirilen hastaların sosyo-demografik özellikleri, hastalık ve tedavi özellikleri ve sağlık davramşlarmı içeren bilgi formu kullanılmıştır. Uygulama araştırmacı tarafından yüzyüze görüşme yöntemiyle yapılmıştır. Araştırmaya katılan hastaların % 53,4'ü kadınlardan oluşmaktadır ve % 78,6'sı 40 yaş ve üzerinde olup, 123% 81,4'ü evlidir. Araştırmaya katılan hastaların % 53,0'ü ilkokul mezunudur. Hastaların % 93,4 gibi büyük çoğunluğu, hastalığım kader ve kendi kontrolü dışındaki faktörlerin etkilediğini düşünmektedir ve % 92,6'sı sosyal destek olmazsa kendisini daha çaresiz hissedeceğini belirtmişlerdir. Öğrenilmiş çaresizlik düzeyleri bakımından hasta gruplarının karşılaştırılmasında ortalama puanlar arasında benzerlik olduğu görülmüş ve istatistiksel olarak anlamlı fark bulunmamıştır (p> 0,05). Ancak, kronik böbrek yetmezliği, akciğer kanseri ve meme kanseri hastalarının öğrenilmiş güçlülük düzeyi ortalama puanlarında benzerlik görülmekle birlikte, hipertansiyon hastalarının öğrenilmiş güçlülük düzeyi puanlarının diğer hasta gruplarına göre düşük olduğu ve hastaların öğrenilmiş güçlülük düzeyleri bakımından diğer hasta grupları ile hipertansiyon hasta grubu arasında istatistiksel olarak anlamlı fark olduğu görülmüştür (p
Özet (Çeviri)
SUMMARY The Relation Between Learned Helplessness and Health Behaviours in Long-term illnesses Chronic diseases in our days are regarded as important health problems in many countries. It causes sense of big losses in the previous healthy life that patients enjoyed before and leads to restrictions in the daily living activities. In addition to this the burden of diseases affects seriously the private life, family, work and social relations. In patients with diagnosed chronic disease what ever effort is done to change events some believes occur in them that will not change the health out-come causing development of learned helplessness and eventually leading to non-compliance with treatment. This study is the first of its kind done in our country that investigates the relation between chronic illnessess and learned helplessness. Our descriptive study was conducted between 15 December 2003 and 15 March 2004 at Ankara Teaching and Research Hospital and Ankara Abdurrahman Yurtaslan Oncology Teaching and Research Hospital on 215 in and out patients with diagnosed chronic diseases of which 54 had hypertension, 53 had chronic renal failure, 54 lung cancer and 54 had breast cancer. The aim of this study was to investigate the relation between chronic diseases and factor affecting the degree of learned helplessness and the relation between these factor and health behaviour of these patients. Data collection forms used in this study included measures adapted to our patients with chronic diseases taken from Rheumatology Attitude Index which was originally described by other authors for Rheumatology patients. For each of four diseases studied different data collection forms which included socio-demographic characteristics, information about patients illnessess 126and specific health behaviour. Data has been coolected with face to face interview techigue. Among patients included in this study 54,5% were females of which 26.3% were over 40 in age and 81.4% were married. Out of all patients 53,0% were primary school graduates. It was found that vast majority of patients (93,5%) blamed fate and other factores out of their control for their suffering from illness. Another 92.6% patients believed that they will feel more helpless if they were deprived from social assistance and support from their surroundings. When the degree of learned helplessness was taken into account there was no statistically significant differences among the disease groups (p>0.05). On the other hand regarding the learned mastery levels there was similarity among patients with breast cancer, lung cancer and chronic renal failur. Hypertensive patients showed less learned mastery levels which was regarded statistically significant (p
Benzer Tezler
- Alkol ve madde bağımlılarında öğrenilmiş güçlüğün incelenmesi
The studying of learned resourfulness in alcohol and drug addicts
TÜLAY SAĞKAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
PsikiyatriEge ÜniversitesiPsikiyatri Hemşireliği Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. AYÇA GÜRKAN
- Psikiyatri kliniklerinde çalışan hemşirelerin kişilik özellikleri ve stresle baş etme durumları
The copıng mecanısm wıth stress and ındıvıdual features of nursıng workıng at psychıatry clınıc
HİLAL AYDIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
HemşirelikHaliç ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. MAKBULE BATMAZ
- Yenidoğanın geçici taşipnesinde demografik, klinik, laboratuvar ve prognostik özellikler
The demographic, clinical, laboratory and prognostic characteristics of transient tachypnea of the newborn
BELDE KASAP
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2003
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıDokuz Eylül ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF.DR. HASAN ÖZKAN
- Kliniğimizde 2000-2016yılları arasında takip ettiğimiz sanfilipposendromlu hastaların tanı, biyokimyasal parametreler, tedavi ve klinikizlemlerinin değerlendirilmesi ve genetik danışma verilmesi
Genetical counsulting and clinical, biochemical, radiologic findings of sanfilippo syndromepatients who were diagnosed and followed up between 20002016.
BİLGE NOYAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2016
Endokrinoloji ve Metabolizma HastalıklarıMarmara ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HURİYE NURSEL ELÇİOĞLU
- Prediction of COVID 19 disease using chest X-ray images based on deep learning
Derin öğrenmeye dayalı göğüs röntgen görüntüleri kullanarak COVID 19 hastalığının tahmini
ISMAEL ABDULLAH MOHAMMED AL-RAWE
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolGazi ÜniversitesiBilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ADEM TEKEREK