Bursa'da şehirleşmenin yağış ve sıcaklık üzerine etkisi
Urbanization effects on precipitation and temperature in Bursa
- Tez No: 159751
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. NECLA TÜRKOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Coğrafya, Geography
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2005
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Coğrafya Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Fiziki Coğrafya Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 138
Özet
ÖZET Bursa' da Şehirleşmenin Yağış ve Sıcaklık Üzerine Etkisi konulu bu tez çalışmamızda Türkiye gibi sanayileşen ve kırsal kesimden kentlere göçün fazla olduğu bir ülkede büyük bir hızla büyüyen şehirlerden olan Bursa' da şehirleşmenin, inşam en çok etkileyen iklim elemanları yağış ve sıcaklık üzerinde farklılaştırıcı etkisinin olup olmadığım inceledik. Şehir kanyonları, büyük nüfus kitlelerinin vücut ısısı, artan enerji tüketimi, ulaşım araçlarının artması, yağmur suyunun asfalt ve betonla kaplanan yüzeylerden yer altına sızamayıp akışa geçmesi, yüksek binaların rüzgârın hızım kesmesi, yine bu binaların güneş ışınlarım farklı yansıtarak çevresindeki kırsal alana göre sıcaklık farkı yaratması, bitki örtüsünün tahrip edilmesi, bölgesel iklimde değişme ve yüksek değerlerde hava kirliliği, şehir atmosferinde sıcaklığın devamlı yükselmesi sonucunu doğurmuştur. Şehir atmosferinde göze çarpan sıcaklık artışı,“şehir ısı adası”olarak bilinmektedir. Bursa' da şehir ısı adası etkisinin söz konusu olup olmadığım anlayabilmek için, Bursa'yla benzer coğrafi özelliklere sahip olan yalan bir kırsal yerleşme olan Yenişehir'in yağış ve sıcaklık verileri kullanılmıştır. Bursa ve Yenişehir'in günlük ortalama, minimum ve maksimum sıcaklıkları ve yağış verileri Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü'nden alınmıştır. Bursa verileri 1931-2002 arasında, Yenişehir verileri 1985-2002 arasında mevcuttur. Yağış verileri ise Bursa' da 1931, Yenişehir'de 1941 yılından 2002 yılma kadar mevcuttur. Birbirine yakın enlem ve yükselti değerlerine ve yer şekli özelliklerine sahip olan bu iki yerleşmenin sıcaklık değerlerinin de yalan olması beklenirken, ölçüm yapılan yılların aylık ortalamaları incelendiğinde Bursa' da sıcaklıkların daha yüksek olduğu görülmüştür. Bunun için, Bursa ve Yenişehir sıcaklıkları arasındaki fark bulunmuş ve bu fark doğrusal regresyon ve Mann-Kendall eğilim analizi ile incelenmiş ve grafikleri çizilmiştir. Bunlara göre, ortalama sıcaklıkların farkında bir azalma mevcuttur. Minimum sıcaklıklardaki farkta belirgin bir azalma yoktur. Bursa ve Yenişehir'in maksimum sıcaklıkları arasındaki farkın azalma eğilimi ise çok daha belirgindir. Bursa ile 120Yenişehir arasındaki farkın azalma eğiliminde olması, Yenişehir'in de şehirleşmeye başladığını gösterir. Yağış verileri değerlendirilirken; önce yağışlı gön sayılan bulunmuş, bunda bir artma veya azalmanın olup olmadığı ve hangi tarihten itibaren arttığı veya azaldığı Mann-Kendall test ile incelenmiştir. Daha sonra ise; günlük yağışlar, yağış şiddetine göre sınıflandırılmıştır. Yıl geneli, yaz ve sonbahar mevsimlerinde yağışlı gün sayılarında belirgin bir azalma vardır. İlkbahar ve kış mevsimlerinde ise 1975-1997 arasında azalma vardır. Ama hepsinde son yıllarda belirsizlik ve eğilimsizlik mevcuttur. Yenişehir'de ise ilkbahar mevsimindeki yağışlı gün sayısında azalma, yaz mevsiminde 1970'ten itibaren anlamlı bir artma bulunmuştur. Yağışları sınıflandırarak yaptığımız değerlendirmede ise hafif şiddetli yağışlı günlerin sayısında belirgin bir artış olmakla birlikte diğer gruplarda azalma mevcuttur. Bunun sebebi, havadaki toz ve kirleticilerin havada çok az bir nem olsa bile yoğunlaşmaya sebep olarak yağış oluşturmasıdır. Yenişehir'de ise 0,1 mm'den çok, 6,25mm - 12,5mm arasındaki ve 12,5 mm'den fazla yağışlarda önemli bir artış vardır. Bu da Yenişehir'de şehirleşme etkisinin arttığım göstermektedir. 121
Özet (Çeviri)
ABSTRACT We analysed in this thesis the effects of urbanization on precipitation and temperature in Bursa, a city in Turkey, in the conditions of high growth in industrialization following the migration from rural areas to urbans. City canyons, body temperature of large human populations, increasing energy consuming and transportation vehicles, flow of rainfall on earth cause of motorways rather than leaking down the ground, high buildings cutting the blow of wind yet again the reflection of sunlight by these high buildins causing various heating differences compared to rural areas, the destruction of green areas, change in regional climate and high degrees of pollution engender to steadily increase of weather temperature. The increase in temperature of city athmosphere is known as“urban heat island”. It is used the temperature and rainfall datas of Yenişehir for understanding the differences between two area such as Bursa, Daily averages, maximum - minimum temperatures and rainfall informations are getting from The Turkish State Meteorological Services. Bursa has rainfall information from 1931 and Yenişehir has the information from 1941 to 2002. These cities have the same latitude and altitude thereof it is possible to get the closer results but according to the monthly averages, temperature of Bursa is higher than Yenişehir. Therefore, temperature differences between Bursa and Yenişehir has been found and these differences analyzed with linear regression and Mann-Kendall trend analysis. Accordingly, average temperature difference is getting decrease but minimum temperature is not clearly decreasing. The temperature contrast between Bursa and Yenişehir shows a decreasing trend and prominent that means Yenişehir into the urbanization period. 122In evaluating rainfall datas, first of, «11 the number of raining days have been found. We have evaluated this, we analyzed with Mann-Kandall test, if there an increase or decrease and from which date has it began to increase or decrease. Thereafter we sorted this data with daily rainfall, the degree and power of rainfall. In whole year, there is a significant decrease in number of raining days in summer and autumn. There is a decrease between 1975-1997 in spring and winter. In the recent years there is an uncertainty and lack of a trend. In Yenişehir, there is a decreasing trend in raining days and after 1970, there is a significant increase in summer. In our evaluation of rainfall in categories, there is a little increase in light raining days, but decrease in other groups. The reason of this, is the dirtiness of the air due to particulars and other such things from industrilization which brings rainfall due to concentration. In Yenişehir the significant rainfall increase are in the group the between 0,1 mm to 2,5 mm, 6,25 mm to 12,5mm and in the group more than 12,5 mm are enourmously. This shows us, that the effect of urbanization has increased. 123
Benzer Tezler
- Kütahya organize sanayi bölgesinde ihracat potansiyeli ve gelişme olanaklarının analizi
The Analysis of exporting potential and its development opportunities in Kütahya organized indüstrial area
MERTOL ALPMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2000
İşletmeDumlupınar Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MUSTAFA TÜRENGÜL
- Kolin klorür ve organik asit bazlı derin ötektik çözücülerin biyobozunur filmlerde plastikleştirici etkilerinin araştırılması ve karakterizasyonu
Investigation and characterization of plasticizing effects of choline chloride and organic acid based deep eutectic solvents on biodegradable films
ÖZGÜR AKMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Gıda MühendisliğiBursa Teknik ÜniversitesiGıda Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ADNAN FATİH DAĞDELEN
DOÇ. DR. AYCAN YİĞİT ÇINAR
- Aktüel manevi problemler bağlamında alternatif bir model olarak klasik dönem Sûfî tecrübesi
The Sufi experience in the classical period as an alternative model in the context of current spiritual problems
TAKYETTİN KARAKAYA
Doktora
Türkçe
2022
DinBursa Uludağ ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SALİH ÇİFT
- Uludağ kütlesi kuzeydoğusunda şehirleşmenin olduğu alüvyal fanlar üzerinde taşkın duyarlılık analizi
Flood susceptibility analysis on urbanized alluvial fans in the northeast of Uludağ mass
FURKAN ÇORAPÇI
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
CoğrafyaBursa Uludağ ÜniversitesiCoğrafya Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HASAN ÖZDEMİR
- Bursa Kenti'nin hava kalitesini etkileyen coğrafi faktörler ve kirleticilerin zaman içerisindeki değişimi
Geographic factors affect air quality of Bursa City and change of pollutants in time
CANSU DUMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
CoğrafyaMarmara ÜniversitesiCoğrafya Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NURİYE GARİPAĞAOĞLU