Dönüştürücü liderliğin izleyenlerin yaratıcılığına ve örgütsel yenilikçiliğe etkisi üzerine bütüncül bir model: Türkiye'de yazılım sektöründe bir uygulama
A comprehensive model on the effectiveness of transformational leadership on followers' creativity and organizational innovation: An empirical study in the Turkish software development sector
- Tez No: 159912
- Danışmanlar: DOÇ.DR. SEMRA GÜNEY, PROF.DR. HALİL CAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2005
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 176
Özet
Bu çalışmanın amacı dönüştürücü liderliğin hem izleyenlerinin bireysel yaratıcılığına hem de örgütsel yenilikçiliğe etkisini bütüncül bir model ile incelemektir. Çalışmada dönüştürücü liderliğin izleyenlerinin yaratıcılığına etkisinde aracı değişkenler olarak, içsel motivasyon, güçlendirilme algısı ve yenilikçiliği destekleyen örgüt iklimi önerilmiş, aynı zamanda bu ilişkide muhafazakarlık değerlerinin düzenleyici rolü de incelenmiştir. Dönüştürücü liderliğin örgütsel yenilikçiliğe etkisinde ise yenilikçiliği destekleyen örgüt iklimi ve izleyenlerin yaratıcılığının aracılık rolü, dış çevre ile kurulan ilişkilerin ise düzenleyici rolü araştırılmıştır. Bu çalışmanın örneklemi yazılım sektöründe faaliyet gösteren 43 küçük-ölçekli Türk girişimci firmasından oluşmaktadır. Katılımcı firmaların hepsinin faaliyet alam, yenilikçilik kategorilerinden“geliştirme projeleri: yeni ürün geliştirmek ve mevcut ürünleri iyileştirmek”kapsamına girmektedir. Çalışmaya firmaların yazılım alanında çalışan 163 AR-GE mühendis ve uzmanları ile bu kişilere liderlik eden 43 yönetici katılmıştır. Çalışmada veri toplama öncesi, sektördeki 6 firma lideri ile sektörü ve geliştirme projelerini tanıma, uygun anket sorularının tespiti ve örgütsel yenilikçiliğin ölçümü için geliştirilen ölçütün uygunluğunu saptamak üzere üçer kez görüşmeler yapılmıştır. Daha sonra veriler liderlere ve AR-GE personeline olmak üzere iki ayrı anket formu ile toplanmıştır. Bireysel düzeyde analizler sonucu, dönüştürücü liderliğin izleyenlerin yaratıcılığına anlamlı ve olumlu etkisi ve bu etkide içsel motivasyon ve güçlendirilme algısının tam aracılık rolü oynadığı tespit edilmiştir. Söz konusu ilişkide yenilikçiliği destekleyen örgüt ikliminin aracılık rolü ve muhafazakarlık değerlerinin düzenleyici rolü saptanmamıştır. Örgütsel düzeyde analizler sonucu, dönüştürücü liderliğin örgütsel yenilikçiliğe anlamlı ve olumlu etkisi ve dış çevre ile kurulan ilişkilerin bu etkiyi güçlendirdiği tespit edilirken, yenilikçiliği destekleyen örgüt ikliminin ve bireysel yaratıcılığın aracılık rolü saptanmamıştır. Çalışmanın literatüre kuramsal, uygulamasal ve yöntemsel katkıları bulunmaktadır. Kuramsal katkısı; söz konusu ilişkilerin bütüncül bir model ile incelenmiş ve bu ilişkilerde yeni aracı ve düzenleyici değişkenlerin saptanmış olmasıdır. Uygulamada katkısı; çalışmanın stratejik öneme sahip olan bilişim sektöründe faaliyet gösteren yaratıcı girişimler üzerinde yapılmış olması ve yöntemsel katkısı; örgütsel yenilikçiliğin ölçümü için çalışmada“pazar-odaklı”bir ölçüt geliştirilmiş olmasıdır. Anahtar Sözcükler Dönüştürücü Liderlik, Bireysel Yaratıcılık, İçsel Motivasyon, Güçlendirilme Algısı, ~YeMIikçTKğTT)estekleyen İDrgüflkliriıi," Mûhâtazâkarlık, \)rgütsef YenîIikçîfik,~Dış Çevre ile İlişkiler
Özet (Çeviri)
The purpose of this study is to investigate the effectiveness of transformational leadership on followers' individual level creativity and organizational innovation in a comprehensive model. At the individual level, the mediating role of intrinsic motivation, empowerment and support for innovation climate and the moderating role of conservation are suggested. At the organizational level, the mediating role of support for innovation climate and follower's creativity and the moderating role of external relations are suggested. The sample of the study includes 43 small-sized Turkish entrepreneurial software companies. All companies are engaged in development work described as“development of new products and improvement of existing products”. 163 R&D engineers and experts and 43 managers leading these groups participated to the study. Before data collection, three interviews were conducted with 6 company owners to understand the specific nature of the development work, to identify the relevant creativity questions and to assure the appropriateness of the measure of organizational innovation developed in the study. Data was collected by two separate questionnaires; one from the employees and the other from their leaders. Individual level of analysis supported the significant and positive effect of transformational leadership on followers' creativity and the full mediating roles of intrinsic motivation and empowerment in this relationship. Organizational level of analysis indicated that transformational leadership has a significant and positive effect on organizational innovation and the relationship was stronger when external relations was high rather than low. The mediating role of support for innovation and followers' creativity were not supported. The study has theoretical, practical and methodological contributions to the literature. Theoretical contribution is the comprehensive model suggested and the new mediating and moderating variables identified. Practical contribution is that the study has been conducted on creative ventures operating in the strategically important information technologies sector and metodologically, a market-oriented criteria has been developed to measure organizational innovation. Key Words Transformational Leadership, Individual Creativity, Intrinsic Motivation, Empowerment, Support for Innovation Climate, Conservation, Organizational Innovation, External Relations
Benzer Tezler
- Dönüştürücü liderlik tarzının çalışanların örgütsel bağlılığı üzerine etkisi: Perakende sektöründe bir araştırma (İstanbul ili Şişli ilçesi örneği)
The effect of transformative leadership style on employees' organizational commitment: a research in the retail industry (The example of Şişli district of İstanbul province)
MERT TANRIVERDİ
- Örgütsel değişimde dönüştürücü liderlik davranışları
Transducer leadership behaviours on organizational transformation
AYŞE ESEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
İşletmeSakarya Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. SEVDA YAŞAR COŞKUN
- Lider ve vizyon ilişkisi açısından dönüştürücü liderlik ve uygulamadan bir örnek
A sample from transformational leadership and application in terms of leader and vision relatioship
OSMAN ALKAN
- Örgütsel değişmede dönüştürücü liderlik davranışları üzerine bir uygulama
A Study of transformational leadership and its roel in organizational changing
RAMAZAN ERTURGUT
Yüksek Lisans
Türkçe
2000
İşletmeEskişehir Osmangazi Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FERMANİ MAVİŞ
- İşletmelerde liderlik ve bir uygulama
Başlık çevirisi yok
NİMET MAZLUMOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
1995
İşletmeİstanbul ÜniversitesiUluslararası İşletmecilik Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ŞEBNEM AKTAN