Bertolt Brecht ve epik tiyatro
Bertolt Brecht and epic theater
- Tez No: 160647
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ARİF ÜNAL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Alman Dili ve Edebiyatı, German Linguistics and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2005
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yüzüncü Yıl Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Alman Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 130
Özet
Brecht, klasik dramın karşısına kendi ifadesiyle“epik tiyatro”yu oturtur. Klasik dramı mazide kalmış olarak değerlendirir. O yüzden eski şartlara yaraşan yeni bir şeyler yaratmak ister. 'Mann ist Mann' adlı eseriyle, kendi yeni tiyatro taslağının temel taşlarını dizer. Bundan böyle epik tiyatrosunu asla terk etmez. Özellikle de sürgün yıllarında (Exiljahre) kaleme aldığı 'Leben des Galilei', 'Der gute Mensch von Sezuan' ve 'Mutter Courage unci ihre Kinder' gibi eserlerinde onun tiyatrosunun yeni biçiminin tipik özelliklerine rastlanır. Epik-Diyalektik tiyatrosunun oluşumu, onu, yeni dramatik ifade biçimlerine yöneltir. Dramatik taşanlarım Schiffbauerdamm tiyatrosunda sergiler. Brecht sadece, şimdiye kadar alışılagelen“zevkten dört köşe olup alkış tutan seyirci”değil,“aktif olarak beraber düşünen seyirc i' yaratmak ister. Sahne eserinin seyircide bir faaliyet, harekete geçiş hissini uyandırması gerekirdi. Böylece olayları salt izleyip gülen değil, aynı zamanda yorumlayıp eleştiren seyirci yaratılacaktı. Klasik tiyatronun amacı, korku ve merhamet aracılığıyla insanların tinsel (ahlâki) iyileşmesiydi. Buna karşın Brecht, Marksist düşüncedeki toplumsal değişimi ister. Onun tiyatrosu, eğlendirici öğreti sürecini hazırlar. Bu tiyatro teorisini Brecht epik olarak adlandırır, çünkü drama, bir roman gibi zaman ve mekan üzerine uzanır. Epik tiyatronun tipik özelliklerinden biri, sahnedeki bir olayın yabancılaştırılmış temsilidir. Brecht, kendisinin yabancılaşma tekniği aracılığıyla tiyatro konuklarını şaşırtmayı, hatta ürkütmeyi amaçlar. Yabancılaşma efekti, anlaşılır olanın ve alışılanın, seyircinin beklentilerinin dışında, alışılmayan bir şeye dönüşmesinden ibarettir.117 Bir tiyatro gecesi başlangıcında oturma salonunu bir bayram havası kaplar. Brecht, ”Trommeln in der Nacht“ adlı eserini sahnelerken ”Romantik bir şekilde dik bakmayın'1'' (Glotz nicht so romantisch) diye yazan tabelaları sahnenin her yerine asarak salondaki seyircilerin şaşkınlık ve hayret içerisinde kalmasına neden olur. İşte burada Brecht, Y-Efektini kullanmıştır. Y-Efektleri, seyircinin, sahnede gerçekleşen olayın içerisine girmesini engellemelidir. Gerçeklik görüntüsü kesintiye uğrayarak görünmeyen olayların görünür kılınması hedeflenir. Buna örnek olarak izdüşümler (projeksiyon), saydamlıklar, perdede gösterilen yazılar, oyunun içine sıvıştırılan ve oyunla şu veya bu şekilde iliştirilen şarkılar, pankartlar ve olayların, olayların dışında kalan bir anlatıcı -ki bu anlatıcı kişi sahnede olup bitenler ile seyirci arasında bir arabulucu rolünü üslenip seyirciyi bir sonraki olaya hazır olması için motive eder- tarafından yorumlanması verilebilir. Her bölümün başlangıcında bir anlamıyla gelecek olaya bir bakış niteliğini taşıyan“içindekiler”kısmı bulunur. Tiyatronun epik biçiminde olayların akışı zikzak şeklindeyken dramatik biçimde düz, yani monotondur. Seyirci, çalışmanın nesnesi konumundadır ve nelerin olacağı hususunda bilgilendirilir. Brecht' in epik-dram teorileri daha birçok unsuru kapsamaktadır. Örneğin, toplumsal varoluşun düşünceyi belirlemesi. Bu aynı zamanda Karl Marx felsefesinin çekirdek tezidir. Buna karşın dramatik biçimde varoluşu belirleyen düşüncedir. Bertolt Brecht, epik tiyatrosuyla, varolan mevcut kötülüğün görünür kılınması için kendisine uygun gelen oyun biçimini geliştirmiştir. Brecht'in dramatik eserleri ve epik tiyatro sahne bilgisi (Dramaturgie) global bir etkiyi amaçlamıştır. Alman dili kapsamının içinde ve dışında kalan pek çok dramcı, onun etkisi altında kalarak eserlerine yön vermişler ve onun teorileri aracılığıyla modern drama ve modern tiyatro saflarında yer edinmişlerdir.
Özet (Çeviri)
Brecht as in his own words settles ''epic theatre1 opposite to classical drama. So, he wants to create something which goes with the old conditions. In his book, cMann ist Mann', he lies the foundations of the outline of his new theatre. Since then, he never abandonees his epic theatre. In such works as 'Leben des Galilei ', 'Der gute Mensch von Sezuari“ and ' Mutter Courage una”ihre Kinder1 of his exile years, the typical features of his new form of theatre are obvious. The occurrence of Epic- Dialectic Theatre directs him towards new forms of dramatic expressions. He presents his theatrical projects at Schiffbauerdamm theatre. Brecht wants to create not only the so far orderly ' 'spectator who jumps and clop for joy\ but 'a spectator who thinks actively together. ' The work of scene must have set the feeling of watcher into action, and aroused an activity. Therefore he would create a spectator who not only watches and cries at events, but also comments and criticises them. The aim of classical theatre was the moral treatment of men through dread and compassion. However, he wants the social change in the Marxist doctrine. Brecht prepares his theatre to a joyful thinking process. He terms this theatrical theory as epic, because, drama, like novel, lies upon space and time. One of the typical features of the epic theatre is the performance of an alienated event on the stage. Brecht aims at bewildering even to startle the theatre viewer by means of his own Alienation techniques. The Alienation Effect is based on those which are understanable and ordinary, out of the expectations of the viewer, to turn into unusual one. At the beginning of a theatrical night, the viewer's hall is full of a festival atmosphere. When Brecht put his play“Trommeln in der Nachf on the stage, he119 surprises and frustrates the spectators in the saloon by hanging billboards saying ”Don 't stare romantically (Glotz nicht so romantisch) on every corner of the stage. Here Brecht has used Estrangements Effect. Estrangements Effect should block the viewer to enter into the event which is performing on the stage. The phenomenon of reality seems to change the scene and it is aimed to make the events which are unseen to be seen. For example, projections, transparencies, the writings on the curtain, those songs which are put in the play and etc. connected with it, banners and events out of events a speaker -that speaker plays the reconciler between the viewer and the events that happen on the stage and motivates the viewer to be ready for the next events. At the beginning of each scene, in a sense, there presents an 'index' that contains a characterization about next event. While the process of the events is rough in the form of epic theatre, it is ordinary and monotonous in the form of drama. The viewer is at the position of the object of work and is informed about what will happen. Brecht' s epic drama theory includes much more elements. For example, in his theatrical view social existence determines the way of thinking and thinking itself. This is also the major thesis of Marx' philosophy. Opposite to this, in the dramatic form it is thought that it determines social existence. Bertolt Brecht, with his epic theatre, has developed a play form which goes with him to bring existing evils to light. Brecht's dramatic works and the dramaturgy of his epic theatre has aimed a universal impact. In German language and literature and out of it, many dramatists under his influence have given a direction to their works and have occupy a place on the side of modern drama and theatre via his theories.
Benzer Tezler
- Reading Bertolt Brecht's the Caucasian Chalk Circle and Haldun Taner's Eşeğin Gölgesi as epic theatre
Bertolt Brecht'in Kafkas Tebeşir Dairesi ve Haldun Taner'in Eşeğin Gölgesi eserlerinin epik tiyatro bağlamında incelenmesi
OĞUZHAN ŞEVENK
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
İngiliz Dili ve EdebiyatıErciyes Üniversitesiİngiliz Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ KENAN KOÇAK
- Haldun Taner'in Vatan Kurtaran Şaban adlı Kabare oyunu ve epik tiyatro
Başlık çevirisi yok
ANIL TÜLÜ
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Sahne ve Görüntü Sanatlarıİstanbul Kültür ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. BAHTİYAR ASLAN
- Modern Türk tiyatrosunda Epik'in görünümü (1960-1980)
The appearance of epic in modern Turkish theatre (1960-1980)
EMİNE CANDAN İRİ
Doktora
Türkçe
2020
Sahne ve Görüntü SanatlarıSüleyman Demirel ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ CAFER GARİPER
- Postdramatik tiyatroda politik olanın anlamsal ve biçimsel değişimi
The transformation of the meaning and form of the political in postdramatic theatre
AYTUN AKTAN BAHÇECİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Güzel Sanatlarİstanbul Aydın ÜniversitesiDrama ve Oyunculuk Ana Sanat Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SÜNDÜZ HAŞAR
- Elements of epic theatre in John Arden's Serjeant Musgrave's Dance and Edward Bond's Narrow Road to the Deep North
John Arden'ın Çavuş Musgrave'in Dansı ve Edward Bond'un Kuzeye Giden İnce Yol'unda epik tiyatro unsurları
SELİN YILMAZ
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
Sahne ve Görüntü SanatlarıAtılım Üniversitesiİngiliz Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SİBEL İZMİR