Çocukların kendi cinsiyetini araştırma düzeyleri ile toplumsal cinsiyet kalıpyargı esneklik düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi
Başlık çevirisi mevcut değil.
- Tez No: 161576
- Danışmanlar: DR. AYŞEN GÜRE
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Toplumsal cinsiyet kalıpyargılan, kendi cinsiyetini ayrıştırma, kendilik onayı, Kişisel Yol Modeli, Gender stereotypes, sex typing of self, self-endorsement, Personal Pathway model
- Yıl: 2005
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Gelişim Psikolojisi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 124
Özet
Bu araştırmanının temel amaçlarından biri Liben ve Bigler'in (2002) geliştirdikleri Çocuklar İçin Meslekler, Etkinlikler ve Özellikler Ölçeğinin Türk örneklemi üzerinde sınanması; bir diğeri de 10-14 yaş arasındaki kız ve erkek çocukların farklı alanlarda (meslekler, etkinlikler ve özellikler) kendi cinsiyetini ayrıştırma düzeyleri ile toplumsal cinsiyet kalıpyargılarının esneklik düzeyi arasındaki ilişkilerin incelenmesidir. Araştırmanın örneklemini 313'ü kız, 310'u erkek olmak üzere toplam 623 çocuk oluşturmaktadır. İlköğretim 4., 6. ve 8. sınıflarından araştırmaya katılan çocukların yaşlan 8 yaş, 8 ay ile 14 yaş, 8 ay arasında değişmektedir. Araştırmada veri toplama aracı olarak Çocuklar İçin Meslekler, Etkinlikler ve Özellikler Ölçeği ile Kişisel Bilgi Formu kullanılmıştır. Ölçeğin geçerlik ve güvenirlik çalışması iki aşamadan oluşmaktadır. İlk olarak ölçek maddelerinin kadınsı-erkeksi olarak ayrıştırılması ve Türk kültürüne uygunluğunun belirlenmesi amacıyla 17-28 yaş arasındaki 165 üniversite öğrencisi ile bir ön çalışma yapılmıştır. Üniversite öğrencilerinden elde edilen ortalamaların iç tutarlık (Cronbach- Alfa) ve iki-yarım güvenirlik katsayılarının yeterli olduğu görülmüştür. İkinci aşamada yapılan analizler sonucunda ÇMEÖ Ölçeğinin, Croanbach-alfa, iki yarım güvenirlik ve test-tekrar test katsayıları ile belirlenen güvenirliklerinin kabul edilebilir düzeyde olduğu gözlenmiştir. Araştırmanın bulguları 10-14 yaş arasındaki çocukların toplumsal cinsiyet kalıpyargı esneklik düzeylerinin cinsiyete; meslekler, etkinlikler ve özellikler gibi farklı alanlara; ayrıca kültürel olarak şekillenen kadınsı-erkeksi rollere ve özelliklere göre değiştiğini göstermektedir. Buna göre kızların kalıpyargı esneklik düzeylerinin erkeklerden daha fazla olduğu görülmüştür. Hem kızların hem erkeklerin toplumsal cinsiyetIV kalıpyargılarının özellikler alanında, mesleklere ve etkinliklere göre; ayrıca erkeksi meslek ve etkinliklerde ve kadınsı özelliklerde daha esnek düzeyde olduğu gözlenmiştir. Son olarak çocuklarda gözlemlenen esneklik düzeyinin, literatürü destekler nitelikte, ortak etkileşimler temelinde yaşla birlikte arttığı görülmüştür. Araştırmamızda çocukların kendi cinsiyetlerini ayrıştırma düzeylerine ilişkin bulgular genel olarak değerlendirildiğinde ise, kızların kadınsı maddeleri, erkeklerin de erkeksi maddeleri kendilerinde daha fazla onayladıkları görülmektedir. Kültürel olarak belirlenmiş kalıpyargılar temelinde mesleki tercihlerde bulunan çocuklar, günlük etkinliklerinde de kendi cinsiyetleri açısından uygun görülen etkinlikleri tercih etme eğilimindedirler. Bunlardan farklı olarak erkeklerin kendilerini değerlendirirken kadınsı özellikleri tercih ettikleri gözlenmiştir. Sonuç olarak, araştırmamıza katılan 10-14 yaş arasındaki hem kızların hem de erkeklerin kendi cinsiyetini ayrıştırma düzeylerinin genel olarak yüksek olduğu söylenebilir. Son olarak çocukların toplumsal cinsiyet kalıpyargı esneklik düzeyleri ile kendi cinsiyetlerim ayrıştırma düzeyleri arasındaki ilişkilere ait bulgular değerlendirildiğinde, kadınsı kendilik onaylan yüksek olan kızların, toplumsal cinsiyet kalıpyargı esneklik düzeylerinin katı; erkeksi kendilik onayı yüksek olan kızların ise kalıpyargılarının esnek düzeyde olduğu görülmektedir. Erkeklerde ise, erkeksi maddeleri kendilerinde onaylayanların, toplumsal cinsiyet kalıpyargı esneklik düzeylerinin düşük olduğu; kadınsı kendilik onaylan yüksek olanların da, toplumsal cinsiyet kalıpyargı esneklik düzeylerinin yüksek olduğu görülmektedir. Elde edilen bulguların Liben ve Bigler'in (2002) geliştirdikleri Kişisel Yol Modeli çerçevesinde bekleneni yansıttığı düşünülmektedir.
Özet (Çeviri)
ABSTRACT One of the main aims of this research was to test Children Occupation, Activities and Traits Scale, developed by Liben and Bigler (2002) with Turkish sample. The other purpose of this study was to investigate the relations between sex typing of self levels and flexibility of gender stereotypes in different domains (occupations, activities and traits) for boys and girls between 10 and 14 ages. The sample of the research consisted of 313 girls and 310 boys, the totaly 623 children. The age of the children from the 4th, 6th and 8th grade ranged from 8 years, 8 months to 14 years, 8 months. Children Occupation, Activities and Traits Scale and Personal Information Form were used in the present research. The study of validity and reliability of scale consisted of two stages. In the first stage, a pilot-study had been made with 1 65 university students between the age of 1 7 and 28 to differentiate the scale items as feminie and masculine, and to decide how much these items fit into Turkish culture. It was found that the internal coefficient consistence (Cronbach-Alfa) and the two-half reliability of the scale was adequate. In the second stage, statistical analyses showed that the reliability of the Children Occupation, Activities and Traits Scale was at an acceptable level in terms of Croanbach-alfa, two- half reliability and test-retest. The findings of the research indicated that gender stereotype flexibility level of the children between 10-14 ages changes related different domains such as occupation, activities and traits as well as culturally formed feminine-masculine roles and traits. According to these findings, the level of gender stereotype flexibility of girls was higher than that of boys. Also, gender stereotype of both boys and girls was in a more flexible level with respect to the features of occupation and activities as well as masculine occupation and masculine activities and feminine traits. Finally, the flexibility level of children increased with age on the basis of common interactions that supported the literature.VI In our research, when the findings related to sex typing of self levels of children were evaluated, generally it was found that girls had much more self-endorsement in the feminine items, while boys had much more self-endorsement in the masculine items. The children showing occupational preferences on the basis of cultural determined stereotypes tended to prefer activities seen as suitable in terms of their own' s sex in their daily activities. On the other hand, it was found that boys prefered feminine items when they evaluated themselves. As a result, it could be said that boys and girls between the ages of 10 and 14 had a high level of sex typing of themselves. Finally, when the findings about the relationships between children's gender stereotype flexibility and sex typing of self level, it was found that girls with feminine sex typing of self had a rigid gender stereotype flexibility level while the ones with masculine sex typing of self had a fexible level of gender stereotype. The gender stereotypes flexibility levels were low for boys with masculine self-endorsement, but the gender stereotypes flexibility levels were high for boys with high feminine self-endorsment. We thought that these finding supported the Personal Pathway model developed by Liben and Bigler.
Benzer Tezler
- Bir sosyal pediatri polikliniğine başvuran 0-6 yaş arası çocuğu olan anne babaların üçüncü el sigara dumanı hakkındaki inanışlarının değerlendirilmesi
Evaluation of beliefs about third-hand cigarette smoke of parents with children between 0-6 years of age applied to a social pediatric clinic
NURBANU KARLI ÖKSÜZ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2024
Halk SağlığıAnkara ÜniversitesiHalk Sağlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. DENİZ ODABAŞ
- Farklı eğitim düzeyindeki annelerin 5-6 yaş çocuğunun cinsiyet eğitimi konularına ilişkin bilgi ve tutumları
Başlık çevirisi yok
ESER ATA
- Eğitici drama uygulamalarının 5-6 yaş grubu çocukların sosyal-duygusal uyumlarına etkisinin incelenmesi
Effects of educational drama performances on social-emotional adaptations of children at 5-6 years-old
ASLI ZEYNEP GÜNER
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
Eğitim ve ÖğretimMarmara Üniversitesiİlköğretim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALEV ÖNDER
- 3-6 yaş arasında çocuğu olan babaların duygu düzenleme becerileri ve babalık rolü algısı ile çocuğun duygu düzenleme becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi
Investigation of the relationship between the perception of the pathering role and the parent's emotion regulation skills and the child's emotion regulation skills of fathers with children between 3-6 years old
GİZEM GÖKPINAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimÇukurova ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ FATOŞ BULUT ATEŞ
- Ebeveynlerin çocuk haklarına yönelik tutumları ile çocuk haklarını uygulama düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi
Investigation of the relationship between parents' attitudes toward children's rights and the level of implementation of children's rights
CANSIN ÖZEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimGiresun ÜniversitesiÇocuk Hakları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ GONCA ULUDAĞ