Adalet Ağaoğlu'nun Dar Zamanlar üçlemesinde 'kimlik' sorunsalı
'Identity problematic in Adalet Ağaoğlu's Dar Zamanlar trilogy
- Tez No: 163007
- Danışmanlar: PROF. TALÂT HALMAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Adalet Ağaoğlu, identity, social evolution, Turkish intellectual IV
- Yıl: 2005
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İhsan Doğramacı Bilkent Üniversitesi
- Enstitü: Ekonomi ve Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 154
Özet
ÖZET Adalet Ağaoğlu, 1 973 yılında yayımlanan Ölmeye Yatmak adlı romanından itibaren, ele aldığı toplumsal gelişmelere yaklaşımı ve başvurduğu anlatım özellikleriyle Türk edebiyatının önemli isimlerinden biri olmuştur. Yazar, tiyatro oyunu, öykü ve roman türünde verdiği bütün ürünleri, öncelikle toplumsal deneyimler üzerine kurmuştur. Bunun yanında, anlatılarım klasik bir çizgide tutmamış, hem kurgusal nitelikler, hem anlatısal öğeler, hem de zamanın yansıtılması açısından arayışçı olmuştur. Yarattığı karakterleri toplumsal çerçevenin dışından seçmemeye özen gösteren Ağaoğlu'nun bütün romanlarında, yaşamı, deneyimleri ve kendisini var eden toplumla hesaplaşan, yeni bir varoluşsal aşamaya yönelen karakterlerin kimlik sorgulamaları ön plandadır. Bu tezde, yazarın, Ölmeye Yatmak, Bir Düğün Gecesi (1979) ve Hayır (1987)'dan oluşan Dar Zamanlar üçlemesi, kimlik sorunsalı açısından incelenmiştir. Tezin“Tarihi Yansıtan An - An'ı Deneyimleyen Birey”başlıklı birinci bölümünde, Dar Zamanlar üçlemesinde kullanılan anlatım teknikleri, kurgusal özellikler, her bir roman için ayrı başlıklar altında incelenmiştir. Bu bölümde, teknik özellikler açıklanırken kimlik sorunsalının kendiliğinden ortaya çıktığı, yazarın karakterleri ve temayı, belli bir anlatısal nitelikle ortaya koymayı amaçladığı, malzemesini en uygun biçimde aktaracak tekniği araştırdığı sonucuna varılmıştır.“Kiimliğin Çokkatmanlı Yapısı, Toplumu Yorumlayan Çoksesli Anlatı”başlıklı ikinci bölüm, kimlik sorunsalına ayrılmıştır. Bu bölümde,“yurttaş”,“aydın”,“devrimci”ve“diğerleri”üst başlıkları altında, Ağaoğlu'nun kimlik kavramım sorunsallaştırışı ve dönemin toplumsal dönüşümünü ele alış biçimi irdelenmiştir. Bu bölümde, üç roman boyunca takip edilen karakterlerin dönüşümleri incelenirken Ağaoğlu'nun kullandığı tekniklerle, karakterlerin sunuluşları arasındaki ilişki başka bir açıdan serimlenmiştir. Adalet Ağaoğlu, Dar Zamanlar üçlemesinde, 1938'den 1980'lere uzanan dönemin toplumsal, politik dönüşümlerini, aydınlar arasından seçtiği karakterlerin kimliklerine yönelik sorgulamalarıyla yansıtmayı seçmiştir. Bunun yanında, romanların birbirlerinden farklı anlatısal niteliklerinin, yazarın ele aldığı temayı en uygun biçimde sunacak teknikleri arayışından kaynaklandığı görülmüştür. anahtar sözcükler: Adalet Ağaoğlu, kimlik, toplumsal değişim, Türk aydını 111
Özet (Çeviri)
ABSTRACT“Identity”Problematic in Adalet Ağaoğlu's Dar Zamanlar Trilogy Adalet Ağaoğlu, since she published her first novel Lying Down to Die in 1973, has been one of the leading names of Turkish Literature thanks to her approach to the social developments and the narrative features she has applied to her novels. The author principally based all her works of different genres -play, story and novel- upon the social experiences. Besides, she has not limited her works in a classical/convenient frame; she has been an explorer in the effect of employing fictional attributions and narration elements, and reflecting the time. She has preferred selecting characters inside of the social frame in all her novels, in which the identity questionings of characters who sort out with the society that call them into being and who tend to a new existential stage are well to the fore. In this thesis, the author's Dar Zamanlar trilogy consisting of Lying Down to Die, A Wedding Party (1979) and No (1987) has been examined in the light of identity problematic. In the first chapter of the thesis named“Instant Reflecting History - Individual Experiencing the Instant”, narrative techniques and fictional attributions that are used in Dar Zamanlar trilogy are studied under different titles for each novel. In this chapter, it is concluded that identity problematic reveals per se while explaining the technical poperties, the author aimed at introducing characters and theme in a particular narrative feature, and the author ascertained the best technique to convey her material in the most suitable manner. The second chapter named“The Multilayer Structure of The Identity, The Multi- vocal Narrative Interpreting Society”is reserved for the identity problematic. In this chapter, Ağaoğlu's questioning of the concept of identity and her approach to the social evolution of the period are considered at length under the titles“citizen”,“intellectual”,“revolutionist”and“others”. In this chapter, the relation between the techniques Ağaoğlu made use of and the presentation of the characters are depicted from another aspect while the transformations of the characters pursued throughout three novels are examined. In Dar Zamanlar trilogy, Adalet Ağaoğlu wished/favoured to portray the social and political evolution of the period between 1938 and 1980s in view of the self- questioning of the characters she chose among the intellectuals. Besides, it is observed that the diverse narrative features of the novels were derived from her quest for the most proper techniques to present her theme.
Benzer Tezler
- Cumhuriyet Dönemi Türk edebiyatında kadın temsilleri ve kimlik sorunları bağlamında bir varoluş mücadelesi: 'Ölmeye yatmak'
A struggle for existence in the context of female representation and identity problems in Turkish republican literature era: 'Ölmeye yatmak'
ELMAS DÖNMEZ
Yüksek Lisans
İngilizce
2018
İletişim Bilimleriİstanbul Kültür Üniversitesiİletişim Tasarımı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ PERİHAN TAŞ ÖZ
- Studying woman problematic cases sociologically over Aysel character appearing in the Short Time series
Dar Zamanlar üçlemesindeki kadın problematiğinin Aysel karakteri üzerinden sosyolojik yansımaları üzerine bir inceleme
MENEKŞE UÇAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Türk Dili ve EdebiyatıOndokuz Mayıs ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ŞEYMA BÜYÜKKAVAS KURAN
- Adalet Ağaoğlu'nun dar zamanlar üçlemesinde postmodern yansımalar
Postmodern reflections on Adalet Ağaoğlu's narrow-time trilogy
OYA ASLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Türk Dili ve EdebiyatıAğrı İbrahim Çeçen ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA AYDEMİR
- Adalet Ağaoğlu'nun Dar Zamanlar üçlemesinde sol muhafazakârlık ve kadın
Left conservatism and women in trilogy of Zar Zamanlar by Adalet Ağaoğlu
SILA AYDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Siyasal BilimlerAnkara ÜniversitesiGazetecilik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÖKHAN ATILGAN
- Adalet Ağaoğlu'nun Dar Zamanlar'ında yabancılaşan birey
Alienation of the individual in Dar Zamanlar by Adalet Ağaoğlu
DERYA ŞENOL
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
Türk Dili ve EdebiyatıBoğaziçi ÜniversitesiTürk Edebiyatı Bölümü
YRD. DOÇ. DR. HALİM KARA