Behçet hastalığında endotelial nitrik oksit sentaz (eNOS) gen polimorfizmlerinin araştırılması
Investigation of endothelial nitric oxide synthase (eNOS) gene polymorphisms in Behçet's disease
- Tez No: 163916
- Danışmanlar: PROF. DR. IŞIK BÖKESOY
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Tıbbi Biyoloji, Medical Biology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2005
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tıbbi Biyoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 65
Özet
47 ÖZET Behçet Hastalığında Endothelial Nitrik Oksit Sentaz (eNOS) Gen Polimorfizmlerinin Araştırılması Behçet hastalığı, etyolojisi belli olmayan, pek çok sistemi tutabilen, oral ve genital ülserlerle karakterize inflamatuar bir hastalıktır. Uzak Doğu ve Akdeniz bölgesinde yaygındır. Genellikle başlangıç yaşı ikinci ve üçüncü dekatlardır. Hastalığın, genetik yatkınlığı olan kişilerde bazı mikrobiyal etkenler sonucunda oluşan immunregülasyon bozukluğundan kaynaklandığı düşünülmektedir. Ancak etyolojide rolü kanıtlanmış bir ajan yoktur. Histopatolojik bulgu vaskülittir. Hastalıkta pek çok proinflamatuar sitokin artışı ve lenfosit fonksiyon bozukluğu bildirilmiştir. Artmış nötrofil işlevinin de bir göstergesi olan paterji pozitifliği hastaların bir kısmında mevcuttur. Hastalığın HLA-B51 ile kanıtlanmış bir ilişkisi bulunmaktadır. Hastalığın kliniğinde mukokutanöz lezyonlara ek olarak morbiditede rolü olan göz tutulumu ve mortalitede rolü olan nörolojik tutulum sayılabilir. Ayrıca eklem ve damar bulguları ve nadiren gastrointestinal sistem tutulumu gözlenebilir.Hastalığın tanısı kliniği ile konulmakta olup özgün bir laboratuar bulgusu yoktur. Çok yönlü bir molekül olan nitrik oksit bazal düzeyinde damarlarda gevşeme, platelet agregasyonunun engellenmesi ve düz kas proliferasyonunun inhibisyonunda rol alır. Dolaşımdaki nitrik oksit, eNOS'ın katakizlediği reaksiyonla oluşur. Enzimin 7. kromozomda yer alan genindeki bazı polimorfizmlerin enzim aktivitasini azalttığı gösterilmiştir. Behçet hastalığında endoteliyal disfonksiyon olduğu bilinmektedir. Yine bu hastalıkta dolaşımda NO düzeyinin düştüğünü gösteren araştırmalar bulunmaktadır. Bu çalışmada eNOS gen polimorfizmleri ile Behçet hastalığına yatkınlık arasındaki olası ilişkiyi incelemek amaçlanmıştır. eNOS'a ait GIu298Asp, -789T>C ve Intron 4'deki a/b polimorfizmleri daha önceden tanımlanmış olan PCR-RFLP metodları ile 155 hasta ve 98 kontrol bireyde çalışılmıştır. Glu298Asp polimorfizminde GG genotipinin hasta grubunda anlamlı fazla olduğu gözlenmiştir (p=0,02) yine G aleli anlamlı yüksek olup p=0,011'dir. -789T>C polimorfizmi açısından bakıldığında TT genotipinin kontrol grubunda anlamlı olarak fazla olduğu saptanmıştır (pC polimorfizminde C aleli hastalıkla ilişkilidir. Bu polimorfizm promotor bölgesinde yer almakta ve enzim aktivitesini düşürmektedir. Dolayısıyla nitrik oksit düzeyinde azalmaya neden olarak Behçet hastalığı patogenezinde rol oynuyor olabilir. Anahtar Sözcükler : Behçet hastalığı, eNOS, polimorfizm
Özet (Çeviri)
48 SUMMARY Investigation of endothelial nitric oxide synthase (eNOS) gene polymorphisms in Behcet's disease Behcet's disease is a multisistemic inflamatuar disorder with unknown etiology, and is characterised by oral and genital ulcers. It's common in the Far East and Mediterranean region. The age of onset often takes place at the second and third decades. Although there is no a proven agent in the etiology of the disease, it is thought that the disease develops in genetically predisposed persons as a result of alterations of immune regulation caused by microbial factors. Histopathological finding is vasculitis. It was declared that there is a lymphocyte dysfunction and an increase in the level of many proinflamatuar cytokins in the disease. Positive pathergy testing which shows increased neutrophyl function can be seen in some patients. The disease has an association with HLA-B51. In addition to mucocutaneous lesions, eye and neurological involvement which has a role in morbidity and mortality, respectively, are a part of clinical presentation. Articular and vascular findings, and rarely gastrointestinal involvement can also be seen. The diagnosis of the disease is based on clinical findings and there is no a specific laboratory testing. Nitric oxide is a multifunctional molecule, and in basal levels, it causes vasodilatation, prevention of platelet aggregation and inhibition of smooth muscle proliferation. Circulatuar nitric oxide is synthesised by a reaction catalyzed by eNOS. It was shown that some polymorphisms of the gene located on the 7th chromosome and encoding the enzyme, decreases the activity of the enzyme. It is known that there is an endothelial dysfunction in Behcet's disease. There are also studies showing a decrease in NO levels in the disease. In this study, it was aimed to investigate the possible association between eNOS polymorphisms and the predisposition to the disease. Glu298Asp, -789T>C and intron 4 a/b polymorphisms of eNOS gene were investigated in 155 patient and 98 healthy controls with this purpose. For Glu298Asp polymorphism, a statistically significant increase was found for GG genotype in patient group (p=0.02). G allele frequency was also increased in patient group (p=0.011). For the -789T>C polymorphism, the frequency of T allele and TT genotypes were found to be increased in control group (pC C allele is associated with the disease. This polymorphism takes place in the promoter region of the gene and decreases the enzyme activity. Therefore, it may have a role in the pathogenesis of Behcet's disease causing a decrease in eNOS levels. Key Words : Behcet's disease, eNOS, polimorphism
Benzer Tezler
- Behçet Hastalarında Endotelyal Nitrik Oksit Sentaz Enziminin Genetik Polimorfizmi
Endothelial Nitric Oxide Synthase Gene Polymorphisms in Behçet's Disease
ŞULE GENÇOĞLU
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2006
DermatolojiCumhuriyet ÜniversitesiDermatoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEDAT ÖZÇELİK
- Behçet hastalığında endotelyal nitrik oksit sentaz gen polimorfizmi
Başlık çevirisi yok
MUSTAFA ÖZMEN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2004
RomatolojiEge Üniversitesiİç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. FAHRETTİN OKSEL
- Behçet hastalığında serum nitrik oksit seviyelerinin saptanması
Başlık çevirisi yok
FATMA ŞAHAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2000
DermatolojiAtatürk ÜniversitesiDermatoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞEVKİ ÖZDEMİR
- Behçet hastalığında endotel fonksiyon bozukluğunun göstergesi olarak nitrik oksid ve asimetrik dimetil arginin düzeyleri
Investigation of asymmetric dimethylarginine and nitric oxide levels as signs of endothelial dysfunction in Behçet's disease
ÇAĞATAY ARSLAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2005
DermatolojiSüleyman Demirel Üniversitesiİç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. MEHMET ŞAHİN
- Behçet hastalığında serum ve deri nitrit düzeylerinin araştırılması
The Investigation of serum and skin levels of nitrite in patients with Behçet's disease
MELTEM ŞENTÜRK
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2000
DermatolojiSüleyman Demirel ÜniversitesiDermatoloji Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. PINAR BAŞAK (YÜKSEL)