Erken çocukluk döneminde gelişimsel sorunları olan çocukların özel eğitim ve rehabilitasyon hizmetlerine ulaşmalarını etkileyen etmenlerin ve ulaştıkları hizmetlerin niteliğinin değerlendirilmesi
Determining the barriers and facilitators to receiving early intervention services and whether the services received are familyt versus child focused for children identified with developmental delay and referred to the early intervention services
- Tez No: 165505
- Danışmanlar: DOÇ.DR. İLGİ ERTEM
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları, Child Health and Diseases
- Anahtar Kelimeler: Aile merkezli hizmet, çocuk, erken destek hizmetleri, gelişimsel gecikme, Türkiye 78, child, developmental delay, early intervention, family centered, Turkey 80
- Yıl: 2005
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 125
Özet
ÖZET Bu araştırmanın amacı gelişimsel sorunları ya da engelleri saptanan ve gelişimi destekleyici özel eğitim, tedavi ve rehabilitasyon kurumlarına yönlendirilen 0-3 yaş arasındaki çocukların bu yönlendirme sonrasında, hizmete ulaşmalarım ve sürdürmelerini etkileyen etmenlerin neler olduğunu, alman hizmetlerin ne denli aile merkezli erken destek programı niteliği taşıdığının saptanmasıdır. Araştırmanın örneklemini çalışmanın başlangıcından en az 6 ay önce AÜTF Gelişimsel Pediatri Ünitesi tarafından özel eğitim ve/ya da fizik tedavi ve rehabilitasyon hizmetlerine yönlendirilmiş, Ankara ilinde yaşayan 54 çocuk ve ailesi oluşturmaktadır. Bu araştırma için geliştirilen, yan yapılandırılmış“Erken Çocukluk Döneminde Gelişimi Destekleme Hizmetlerini Değerlendirme Ölçeği ”araştırmanın giriş kriterlerini sağlayan ailelere ev ziyaretleri yapılarak uygulanmıştır. Gelişimsel gecikmenin farkedilmesinden sonra yalnızca 10 çocuk 2 ay ve daha kısa sürede bu hizmetlere ulaşabilmiştir. Bu süre ailelerin sorunu fark edip bir uzmana başvurması, hizmeti almayı sağlayacak ÖSKR'unun çıkması aşamalarında uzamaktadır. Raporun çıkması ile ailelerin hizmete ulaşması arasında süre kaybı saptanmamıştır. Çoğu aile (%92.6) bu süreçte ebeveynlerin ve geniş ailenin çocuğun durumunu kabullenememesi, nereye başvurabileceklerini bilememeleri, doğru yönlendirilmemeleri, maddi zorluklar, işlerinden izin almamaları, ulaşım güçlükleri, çocuğun sağlık sorunları, hastane süreci, hastanedeki resmi işlemlerin uzun ve güç olması gibi zorluklar bildirmektedirler. Ailelere kolaylık sağlayan tek etmen ise aile ve yakınları olmaktadır. Yönlendirilen 54 çocuğun 52 'si özel eğitim ve rehabilitasyon hizmetleri almış, bunların 31'i (%59.6) aldıkları hizmetleri çocuklarının gereksinimlerine göre yetersiz bulduğunu belirtmiştir. Ailelerin %80'inden fazlası kurum programlarını çocuğun: günlük etkinliklerine yardımcı olacak şekilde düzenlenmesi; sağlık sorunlarının ele alınması; nasıl yetiştirileceği hakkında ailenin yönlendirmesi; eğitim programı hazırlanırken neyin yararlı olacağı konusunda ailenin de görüşlerinin alınması, 77ailenin duygusal ve maddi soranlarının dikkate alınması konularında yetersiz olduğunu bildirmiştir. İlk üç yaşta verilen erken destek hizmetlerinde, eğitimin mutlaka aile ile birlikte yapılması ve aileden-aileye desteğin önemsenmesi gerekirken, örneklemimizde ailelerin ancak 20 'si (%38.5) hizmete başlanılan ayda çocuğu ile birlikte eğitim odasına alınmış, aileden-aileye destek olanağı ise 12 (%23.1) aileye sağlanmıştır. Bu araştırmanın sonuçlan ülkemizde gelişimsel gecikmesi olan çocukların erken destek hizmetlerine ulaşmakta geciktiğini, erken destek kuramlarının bilimsel etkinliği kanıtlanmış“Aile Merkezli Erken Destek Hizmeti”niteliğine ulaşmadığım ve en sık rastlanan kronik çocuk hastalığı olan gelişimsel engellerin gerektiğince sağaltılabilmeleri için tüm bu alanlarda hızla etkili düzenlemelerin yapılması gerektiğini vurgulamaktadır.
Özet (Çeviri)
SUMMARY The purpose of this study is to determine the barriers and facilitators to receiving early intervention services and whether the services received are family versus child focused for children 0-3 years of age identified with developmental delay and referred to the early intervention services. The study sample comprised of caregivers of children aged 36 months or younger that were evaluated at Ankara University School of Medicine Department of Pediatrics, Developmental-Behavioral Pediatrics Unit between May 2000 and October 2005. An instrument called“Family Interview to Evaluate Intervention Services for Young Children”was used in the homes of 54 families who met eligibility criteria. After the recognition of developmental problems, only ten children received services with a delay shorter than 2 months. Delays in: a) seeking evaluation by the family, b) referral to services by professionals, c) provision of the report to receive funding from the government for services, were identified as factors that postponed services. The families obtained services without delay after the report was given. Most families (%92.6) reported difficulties such as acceptance of the developmental problem by the family, insufficient information on what to do and where to go, financial difficulties, inability to obtain leave from their work places, transportation problems, child's health related problems and difficulties during hospital bureaucratic procedures. Families reported their own extended family and friends as most important sources of support. Of the 54 children referred for services, 52 received these services with 31 (59.6%) of the families reporting that the services were not enough to meet the needs of the child. More that 80% of the families reported that the services were insufficient in: being designed to improve child's daily living skills, management of health related issues, involving family's opinions on what is needed for the child in designing the intervention program and consideration of emotional and financial circumstances of the family. Although family inclusion and family to family support should be a major component of early intervention programs, only 20 (38.5%) families in our sample 79were allowed to be present in the intervention room during the first month of the intervention and only 12 (23.1%) were given opportunities for family to family support. The results of this study show that there is a considerable delay in receiving services for young children with developmental delay and the services received lack the fundamental principles of“family centered early intervention services.”Major changes need to rapidly take place in order for children with developmental delay to receive timely and appropriate early intervention services in Turkey.
Benzer Tezler
- Erken çocukluk döneminde öğretimsel uyarlamalara yönelik öğretmen eğitim programının geliştirilmesi
Development of a teacher training program for instructional adaptations in early childhood
SİNEM İPEK
Doktora
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimÇukurova ÜniversitesiOkul Öncesi Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYPERİ DİKİCİ SIĞIRTMAÇ
- Erken çocukluk döneminde verilen özel eğitim ve rehabilitasyon hizmetlerinin aile merkezli hizmete uygunluğunun değerlendirilmesi
Evaluation of special education and rehabilitation services for family centered early intervention
MERVE KOÇ YEKEDÜZ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2018
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıAnkara ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İLGİ ERTEM
- Yaygın gelişimsel bozukluğu olan çocukların değerlendirilmesi
The assessment of children with pervasive developmental disorder
ELİF KOÇAK
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2003
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıÇukurova ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. RASİM SOMER DİLER
- Portage erken eğitim programının 3-6 yaş çocuklarının gelişimleri üzerindeki etkisi
The impact of portage early education program on the development of 3-6 year old children
NİHAL TURAN YURDABAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve Öğretimİstanbul Gelişim ÜniversitesiÇocuk Gelişimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NEFİSE SEMRA ERKAN
- Erken çocukluk dönemindeki gelişimsel yetersizliği olan çocukların öğretmenlerinin öğrencilerinin oyun becerilerine ilişkin görüşleri
Teachers views on the play skills of children with developmental disability in early childhood
BÜŞRA YILDIRAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimAnadolu ÜniversitesiÖzel Eğitim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ARZU ÖZEN