Geri Dön

Yapı elemanlarında hava ile yayılan sesin EN ve ISO standartlarına göre değerlendirilmesi

Evaluation of airborn sound insulation in building elements according to EN and ISO standards

  1. Tez No: 166236
  2. Yazar: İLKER ALİ İLİŞ
  3. Danışmanlar: PROF.DR. SEVTAP YILMAZ DEMİRKALE
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Mimarlık, Architecture
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2005
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Çevre Kontrolü ve Yapı Teknoloji Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 243

Özet

YAPI ELEMANLARINDA HAVA ELE YAYILAN SESİN EN VE ISO STANDARTLARINA GÖRE DEĞERLENDİRİLMESİ ÖZET Bu çalışmada, seçilen yerleşim bölgelerinde daha önceden yapılmış iç ve dış gürültü ölçümleri kullanılarak dış cephe yapı elemanlarının ses yalıtım değerlerinin Avrupa Birliği standartları olan EN 123 54-3 'e göre hesaplamak, buradan elde edilen sonuçları da uluslararası standart olan ISO 717-1 'de anlatılan yöntem ile tek sayılı büyüklük olarak ifade edip değerlendirmesi yapılmıştır. Daha sonra, odalar arasındaki ayırıcı elemanların ses azaltım seviyesinin teorik olarak hesaplanması, bu elde edilen sonuçların ISO 7 17-1 'de anlatılan yöntem ile tek sayılı büyüklük olarak ifade edip, Avrupa Birliği Ülkeleri'nin kriterleri ile değerlendirmesi yapılmıştır. Hava doğuşumlu sesin yalıtımını incelerken yalıtımı etkileyecek, kütle, yapının kalitesi, ek katmanlar arasındaki havanın etkisi, çapraz geçişin kontrolü ve emilim değerleri gibi faktörler de incelenmiştir. Avrupa Birliği Ülkeleri'nde ve Türkiye'de ses yalıtımı yönetmeliklerinde belirlenen değerlere göre denetlenmektedir. Ses yalıtımı, iç bölücü elemanları ve dış yapı kabuğunu içerir, bu değerler tek sayılı büyüklükler olarak Rw, Dn,w ve D“t,w sembolleri ile ifade edilmiştir. Bu belirtilen tek sayılı büyüklükler için ülkeler bazen standart bir değer koymuş veya bazen de iç konfor koşullanın sağlayacak şekilde yapı tipine bağlı olarak hesaplanmasını istemiştir, bu çalışmada hesaplamanın değerlendirilmesi anlatılmıştır. Avrupa Birliği Ülkeleri ve Türkiye, çevre koşullarının sağlıklı yaşanabilir halde tutulması ve iç mekânda da bu konforun devam ettirilmesi için gerekli olan gürültü göstergelerini, standartlar ile belirlemiştir. Dış cephe ses yalıtım değeri ve binalar arası ses yalıtım değerleri için Görünen Ses Azalma İndeksi, Standartlaştırılmış Ses Azalma İndeksi, Normalleştirilmiş Ses Azalma İndeksi incelenmiştir. Avrupa Birliği standardı olan EN12354'e göre, ses yalıtımı dört bölümde incelenmektedir. Bunlar; yapı içindeki ayırıcı elemanların ses yalıtımı, darbe sesinin yalıtımı, cephedeki dış gürültünün yalıtımı ve içeriden dışarıya ses yalıtımıdır. Burada ilk olarak EN12354-1'e göre yapı elemanının ses yalıtımı incelenmiştir. Yapı elemanını değerlendirmekte kullanılan değerler olan Görünen Ses Azatlım İndeksi R', Standartlaştırılmş Ses Azalma İndeksi D”t, Normalleştirilmiş Ses Azaltım İndeksi D" için hesaplama modelleri incelenmiş ve bu değerler arasındaki bağlantı ifade edilmiştir. Bir ayırıcı elemanın ses yalıtımında, üzerindeki küçük elemanların ses yalıtımına etkisi inceleneceği zaman kullanılacak yöntemler de EN standartlarında belirtilmiştir. Küçük elemanlar için kullanılacak değerler; Ses Azalma İndeksi R, Elemanın Normalleştirilmiş Ses Azalma İndeksi Dne olarak verilmiş ve hesaplama modelleri anlatılmıştır. Hesaplama modeline, iki oda arasında ses geçişinin olması beklenen xxıımuhtemel yollar tariflenmiş ve genel bir hesaplama için nasıl bir yöntem uygulanması gerektiği anlatılmıştır. İkinci olarak EN12354-3'e göre dış yapı kabuğunun ses yalıtımı incelenmiştir. Yapı elemanını değerlendirmekte kullanılan değerler gürültü kaynağına bağlı olarak; hoparlör gürültüsü için Görünen Ses Azatlım İndeksi R'45, trafik gürültüsü için Görünen Ses Azatlım İndeksi RV, Standartlaştırılmş Ses Azalma İndeksi DmyıT, Normalleştirilmiş Seviye Farkı D2m,n için hesaplama modelleri burada incelenmiş ve bu değerler arasındaki bağlantı ifade edilmiştir. Dış cephenin Ses Azaltımının hesaplanmasında ölçülen bir değer mevcut değil ise veya henüz bir yapı inşa edilmemiş ise, hesaplama metodu tercih edilmelidir. Bu hem daha sonra çıkabilecek ek maliyetleri de en aza indirmeye sağlıyacaktır. Bunun için kullanılacak yöntem, bütün dolaylı ve direk geçişlerin anlatılan yöntemlere göre hesaplanıp toplanmasıdır. EN tandartlarına göre frekans bantlarında elde edilen Görünen Ses Azalma İndeksi, Standartlaştırılmış Ses Azalma İndeksi ve Normalleştirilmiş Ses Azalma İndeksi, ISO 717 Standardı'na göre ağırlıklı tek sayılı büyüklük haline getirilmektedir. Bu standartlar ile tariflenen yöntemlere göre Taksim, Beşiktaş, İçerenköy ve Ümraniye semtlerinin muhtelif yerlerinde seçilen binaların, ölçülmüş dış ve iç gürültü seviyelerine bağlı olarak Görünen Ses Azalma İndeksi R\r,s, Standartlaştırılmış Ses Seviye Farkı £>2m,n,T, Normalleştirilmiş Seviye Farkı Z>2m,n değerleri hesaplanmış ve ağırlıklı hale getirilmiştir. Ayrıca iç gürültü seviyesi için konfor koşullarını sağlayacak kriter değerler kullanılarak cephe kabuğunun sağlaması gereken Standartlaştırılmış Ses Azalma İndeksi ve Normalleştirilmiş Ses Azalma İndeksi hesaplanmış, ağırlıklı hale getirilmiştir. Sonucunda ise yapı kabuğundan istenilen ses azalma indeksleri ile yapı kabuğunun sağladığı ses azalma indeksleri karşılaştırılıp değerlendirilmiştir. İç ayırıcı elemanlarda ise yapılarda sıklıkla kullanılan betonarme perde duvar, tuğla duvar ve gazbeton duvar olmak üzere üç tipik malzeme seçilmiş, bunların ses azalma indeksleri teorik olarak hesaplanmış ve anlatılan yöntemlere göre ağırlıklı hale getirilmiştir. Ağırlıklı hale getirilin değerler, Avrupa Birliği ülkelerinin kabul ettiği kriter değerleri ile karşılaştırılmıştır. Sonuç olarak bu tezde; seçilmiş ve ölçüm yapılmış binaların dış kabuklarının EN ve ISO Standartlarında anlatılan yöntemler kullanılarak ses yalıtımının ifade edilmiş, bu değerlerin kullanıcı koşullarıne bağlı olarak da değerlendirilmesi yapılmıştır. Bununla birlikte odalar arasındaki ses yalıtımı da EN ve ISO Standartlarında anlatılan yöntemler kullanılarak ifade edilmiştir. XX1U

Özet (Çeviri)

EVALUATION OF AIRBORN SOUND INSULATION IN BUILDING ELEMENTS, ACCORDING TO EN AND ISO STANDARDS ABSTRACT In this work, calculation of sound insulation made according to EN 12354-3, a standard of the European Union, at selected buildings with measured interior and exterior sound levels, calculated sound insulation values were converted to a single number rating according to method that defined in ISO 717-1 and evaluated. Then, sound insulation of building elements between rooms were calculated in a theoretical way, and calculated values converted to a single number rating according to method that defined in ISO 717-1. This single number values were compared with European Union standards. Mass, costruction quality, air effect between layers, flanking transmission and absorption factors which may effect sound insulation considered during studying airborne sound insulation. Sound insulation sufficency controled with values set according to sound insulation regulations in Turkey and European Countries. Sound insulation, both for exterior and indoor seperator walls were defined with single number ratings and were expressed as Rw, Dnw and D“t,w symbols. Some countries requre that specific values be satisfied by all buildings, whereas others require that interior comfort acoording to usage of that room be satisfied only. European countries and Turkey determine noise limitations as they were necessary to provide a healty enviroment inside and outside of the building. Appearent Sound Reduction Index, Normalized Sound Reduction Index and Standardized Sound Reduction Index, used values to define sound conditions according to standards, were studied for sound insulation between rooms and for external facades. According to EN 12354, sound insulation is defined in four chapters. These were sound insulation between rooms, impact sound insulation, sound insulation for external facade and sound insulation for sound penetrating from inside to outside. In this work, sound insulation between rooms were studied according to EN 12354-1. For building elements, Appearent Sound Reduction Index (R'), Standardized Sound Reduction Index (D”t) and Normalized Sound Reduction Index (Dn) values, which were used to define sound insulation properties, were studied and the relation between these values were illustrated. Small building elements has some nasi some effects on sound insulation. When calculating sound insulation of a seperating element, EN standards define how we should consider small elements on that wall for insulation. For small elements Sound Reduction Index (R), Element Normalized Sound Reduction Index (Dne) were given and calculation models were explained. In calculation model possible sound transmission ways were shown and an application of the a method for a general calculation is explained. xxivAfter that, sound insulation for external facade of a building were studied according to EN 12354-3. For building facade, Appearent Sound Reduction Index (R'45) for loudspeaker noise, Appearent Sound Reduction Index (R'tr) for traffic noise, Standardized Sound Reduction Index (D2mnT) and Normalized Sound Reduction Index (D2nm) values, which were used to define sound insulation properties, were studied and relation between these values were illustrated. If some measured values were missing or the building is not constructed yet, calculation method defined in EN standards should be used. This will also reduce additional cost that may occur in the future. According to this method, all flanking and direct sound transmission should be calculated. Appearent Sound Reduction Index, Standardized Sound Reduction Index and Normalized Sound Reduction Index calculated at frequency bands according to method in EN standards, and these values change to weighted single number rating with method defined in ISO 717-1. Selected building's measured indoor and outdoor sound preasure level at Taksim, Beşiktaş, İçerenköy and Ümraniye district were used to calculate existing Appearent Sound Reduction Index (R'tr), Standardized Sound Reduction Index (£>2maT), Normalized Sound Reduction Index (D2mn) values. These values were changed to weighted single number rating with methods define in EN and ISO standards. Then comfort criteria for indoor sound preasure levels were used for each usage of selected building to calculate required Appearent Sound Reduction Index (R'tr), Standardized Sound Reduction Index (D2mnT) and Normalized Sound Reduction Index (D2mn) values and changed to weighted single number rating. As a result, requried and existing sound insulation levels were compared. For seperating elements between rooms, three frequently used materials, concrete, brick and lightweight concrete were selected. Sound Reduction Index (R), Standardized Sound Reduction Index (D“t) and Normalized Sound Reduction Index (D”) of these materials were calculated theroticaly and changed to weighted measured olması gerekmiyor mu? single number rating. These values were compared with accepted values of European Union Countries. In conclusion, the purpose of this work is to examine sound insulation values of selected and measured bulding facade according to EN and ISO standards and evaluating these values according to user requirements. In addition, sound insulation properites of typical materials used between rooms were defined and were evaluated according to EU criteria. xxv

Benzer Tezler

  1. Tez No

    636098

    Konutlarda akustik performansın mevzuat ve subjektif etki bağlamında değerlendirilmesi için bir yaklaşım

    An approach for acoustic performance assessment of dwellings in the context of legislations and subjective evaluation

    AYÇA ŞENTOP DÜMEN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    Mimarlıkİstanbul Teknik Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ NURGÜN BAYAZIT

  2. Tez No

    467277

    Odalar arasında hava doğuşlu ses yalıtımının yanal iletimler dahil edilerek hesaplanması

    Calculation of airborne sound insulation between rooms including flanking transmission

    CEM BAÇÇIOĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    Mimarlıkİstanbul Teknik Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. NURGÜN BAYAZIT

  3. Tez No

    335927

    Binaların gürültü kontrolü etkin tasarımı için yapı elemanı seçim aracı

    Building elements selection tool for noise control efficient design of buildings

    AYÇA ŞENTOP

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2013

    Mimarlıkİstanbul Teknik Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. NURGÜN BAYAZIT

    YRD. DOÇ. DR. MEHMET CEM ALTUN

  4. Tez No

    142597

    Yeni Cami'nin akustik açıdan performans değerlendirmesi

    Evaluation of the acoustical performance of the New Mosque

    EVREN YILDIRIM

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2003

    Mimarlıkİstanbul Teknik Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SEVTAP YILMAZ DEMİRKALE

  5. Tez No

    485304

    Mimaride kullanılan dokunmamış malzemelerin ses yutuculuğunun empedans tüpü ile ölçülmesi ve değerlendirilmesi

    Measuring and evaluating the sound absorption of nonwoven materials used in architectural design by using impedance tube

    DUYGU ÖZEL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    Mimarlıkİstanbul Teknik Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SEVTAP YILMAZ

Geri Dön