İstanbul Tuzla İçmeler bölgesinde tuzlu su yayılımının jeofizik yöntemlerle araştırılması
Investigation spread of saltwater with geophysical methods in İstanbul Tuzla İçmeler region
- Tez No: 166439
- Danışmanlar: DOÇ.DR. GÜLÇİN ÖZÜRLAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Jeofizik Mühendisliği, Geophysics Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2005
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Jeofizik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 77
Özet
İSTANBUL-TUZLA İÇMELER BÖLGESİNDE TUZLU SU YAYILIMININ JEOFİZİK YÖNTEMLERLE ARAŞTIRILMASI ÖZET Yeraltı sulan kentsel, endüstriyel ve tarım amaçlı su ihtiyacı temin edilen en değerli ve önemli kaynaklardır. Kullanılabilir düzeydeki tatlı su kaynaklarının oldukça sınırlı olması nedeniyle tanınması ve korunması gereği ortadadır. Ancak, yer altı suyu kirliliği, bir çok endüstri ülkesinde olduğu gibi Türkiye'de de son yıllarda görülmeye başlanan bir çevre sorunudur. Bu çalışmada yeraltı suyu kalitesini etkileyen bir kirlilik kaynağı olan tozlanmanın, özellikle sahil bölgelerinde yeralan akiferlere olan etkisi incelenmiştir. Bu amaçla, istanbul Tuzla İçmeler bölgesinde kıyı akiferlerinde tuzlu su yayılımının belirlenebilmesi için jeofizik yöntemlerden yararlanılmıştır. Elektrik ve elektromanyetik yöntemler, yerin özdirencinin inceleme alanındaki değişimlerini yansıtmadaki başarısı nedeni ile sığ jeolojik yapıların araştırılmasında en çok kullanılan jeofizik yöntemlerdendir. Bu yöntemler tuzlu suya doygun alanlar ile tatlı suya doygun alanlar arasındaki yüksek özdirenç kontrastından yararlanarak kıyı bölgesindeki kirliliğin sınırlarını tespit etmede başarıyla kullanılabilmektedir. Bu çalışmada, Doğru alam özdirenç yöntemi ile Geçici Elektromanyetik Yöntem (TEM) kullanılarak özdirencin derinlikle değişimi araştırılmıştır. Buna ek olarak, Çok Alçak Frekanslı Elektromanyetik Yöntem (VLF-Elektromanyetik) kullanılarak iletkenliğin yanal yöndeki değişimleri ve Doğal Polarizasyon Yöntemi (SP) kullanılarak yeraltı suyu akış yönü incelenmiştir. Çalışma alanında 7 farklı istasyonda DES (Düşey Elektrik Sondaj), 3 farklı istasyonda TEM, 15 profil boyunca VLF-Elektromanyetik ve 7 profil boyunca SP verileri toplanmışta. Toplanan DES verilerinin bir boyutlu ters çözümü yapılarak çalışma alanının yerelektrik kesiti elde edilmiştir. Bununla birlikte yeraltı ile ilgili daha doğru bir model elde edebilmek için DES verilerin iki boyutlu modellemesi bu çalışma kapsamında yapılmışta. Ayrıca toplanan TEM ve DES verilerinin ortak ters çözümünden elde edilen yer modellerinin litoloji ile olan uyumu incelenmiştir. VLF- Elektromanyetik verilerinin süzgeçlenmesi ile eşdeğer akım yoğunluğu-derinlik kat haritaları elde edilmiş ve sonuçların jeoelektrik yöntemle elde edilen sonuçlan desteklediği görülmüştür. Bölgede yeralan kuyulardan daha önceden yapılmış hidrokimyasal çalışmalarla yeraltı sularına ait toplam çözünmüş madde miktarı (TDS), elektriksel iletkenlik (EC) ve tuz iyonları değerleri elde edilmiştir. Yapılan değerlendirmeler sonucunda Tuzla içmeler Bölgesinde Büyük içme olarak adlandırılan alanın tuzlu su girişiminden etkilendiği saptanmışta. Tuzlu su girişiminin görüldüğü akiferlerdeki özdirenç değerlerinin 2-9 ohm.m arasında olduğu görülmüştür. Bulunan sonuçların jeolojik, hidrojeolojik ve hidrokimyasal araştırmalarla uyumluluğu incelenmiş ve tüm bu bilgilere dayanarak yeraltını temsil eden hidrojeolojik model oluşturulmuştur.
Özet (Çeviri)
INVESTIGATION SPREAD OF SALT WATER WITH GEOPHYSICAL METHODS IN İSTANBUL-TUZLA İÇMELER REGION SUMMARY Groundwater is one of the most important and valuable source for urban, industrial and agricultural irrigation. Because of the limited fresh water source it is very important to recognize and protect them. However, at recent years groundwater contamination in Turkey has begun to be a serious environmental problem as in many industrial countries. In this study, it is subjected that salinity, which is one of the contaminating source, affects the quality of groundwater. For this goal, the geophysical methods used to detect spread of the saltwater in the coastal aquifer at istanbul-Tuzla îçmeler region. Electrical and electromagnetic methods, with their success at detecting resistivity change of study area, are widely used geophysical methods for shallow geological investigations. Using the high resistivity contrast between saltwater affected and freshwater area these methods can determine contamination at coastal aquifer. In this study, variation of resistivity with depth investigated using direct current resistivity method and Transient Electromagnetic Method (TEM). In addition to this, Very Low Frequency Electromagnetic Method (VLF-Electromagnetic) and Self Potential (SP) method are used to investigate the conductivity variation at lateral distance and to determine the groundwater flow direction, respectively. In the study area VLF-Electromagnetic measurement along 15 profile, SP measurements along 7 profile, VES (Vertical Electric Sounding) measurements at 7 stations and TEM measurements at 3 stations were carried out. Geo-electrical section of the study area obtained by inversion of VES data. In addition to this, to obtain more reliable subsurface model 2D modeling of VES data is done. Furthermore, geologic accordance of the obtained model are examined by using joint inversion results of TEM and VES data. Current density-depth cross-sections are obtained from filtered VLF-Electromagnetic data. The method complements the results of geo-electrical sounding. In the region, by using results of previous hidrochemical studies which done in the water wells, salt ions quantity, electrical conductivity (EC) and total dissolved solids quantity (TDS) are obtained. According to the results, saltwater intruded into the coastal aquifer in Büyük îçme in Tuzla îçmeler region. It was obtained that the resistivity values of the seawater-intruded aquifers vary within a range of 2-9 ohm.m. Consequently, harmony of the geophysical results with geologic, hydrogeologic and hydrochemical features that were already known investigated and using this knowledge a hydrogeologic model was constituted. XI
Benzer Tezler
- Betonarme bir yüksek binanın 2018 Türkiye bina deprem yönetmeliğine göre performans esaslı tasarımı ve bodrum perde duvar yerleşiminin tasarıma etkisi
Performance based design of a highrise rc building according to Turkey building earthquake code 2018 and effect of placement of basement walls on design
ULAŞ GÖKÇEOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Deprem Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiDeprem Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ZEYNEP DEĞER
- İstanbul'un şifalı suları
Başlık çevirisi yok
MEBRURE DEĞER
Doktora
Türkçe
1998
Deontoloji ve Tıp Tarihiİstanbul ÜniversitesiTıp Tarihi ve Deontoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NİL SARI
- İstanbul-Tuzla çevresinin jeoteknik incelemesi ve zemin güçlendirme çalışmaları
Geotechnical survey of Tuzla province-Istanbul and ground reinforcement work
GÜLÇİN KASAP
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Jeoloji MühendisliğiSüleyman Demirel ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. MEHMET ÖZÇELİK
- İstanbul Tuzla Koyu deniz dibi ve kıyı çökellerinin mühendislik jeolojisi
Engineering geology of bottom and coast sediments in the Tuzla Bay of Istanbul
BARBAROS ŞİMŞEK
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
Jeoloji MühendisliğiKocaeli ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ÖZKAN CORUK
- İstanbul Tuzla bölgesi atmosferi alt tabakasında çok halkalı aromatik hidrokarbonlar (PAH'lar) ve metallerin incelenmesi
Investigation of polyaromatic hydrocarbons (PAHs) and metals in the lower layer of Tuzla atmosphere, Istanbul
GÜNAY KURAL
Doktora
Türkçe
2012
Deniz Bilimleriİstanbul ÜniversitesiKimyasal Oşinografi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NURAY BALKIS