Jeolojik faktörlerin kentsel planlamaya etkisi: Yalova termal yerleşmesi örneği
Affect of geological factors on urban planning: An example Yalova termal settlement
- Tez No: 166506
- Danışmanlar: DOÇ. DR. NEVİN ÇEKİRGE
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Jeoloji Mühendisliği, Geological Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2005
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Jeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 105
Özet
ÖZET Kent planlama çalışmalarında, planlama kararlarının alınmasından önce, kentin sahip olduğu dinamiklerin belirlenmesinde doğal çevre, insan eliyle yapılaşmış çevre ve sosyo ekonomik çevre analiz çalışmaları yapılmaktadır. Doğal çevre verileri içerisinde irdelenen jeoloji, kent planlamada, planlama kararlan ve fonksiyonların yer seçiminde önemli rol oynamaktadır. Yalova Termal yerleşmesinde planlamayı etkileyen termal kaynakların, baraj alanının ve yerleşime uygunluk değerlendirmesinin bulunması yüzünden çalışma alanı olarak seçilmiştir. İnceleme alanı olan Termal ilçesi Türkiye' nin kuzeybatısında, Marmara Bölgesi' nin güneydoğu kesiminde yer alan Yalova iline bağlıdır. Yalova il sınırları içerisinde Termal ilçesi Yalova' nin güneybatısında yer alır. Bu yerleşme, sıcak su kaynaklarının bulunmasından dolayı tarih boyunca var olmuştur. MÖ 2000 yılından beri bir çok medeniyet tarafından kullanılmış, savaşlar yüzünden tahrip olmuş ancak tekrar imar ettirilmiştir. Son olarak 1929 yılında Atatürk' ün ziyareti sonucunda Termal yerleşmesinin plan çalışmaları yapılmıştır. Termal kaynakların üzerinde bulundukları parsel birinci derece tarihi, arkeolojik ve doğal sit alanıdır. Planlama çalışmalarının yapılmasında, planlama kararlan alınırken sit alanlarında uyulması gereken Kültür ve Tabiat Varlıklarını koruma Kurulu tarafından alınmış yapılaşma şartlan göz önünde bulundurulmalıdır. Yerleşmenin gelişmesinde önemli bir potansiyel sağlayan sıcak su kaynaklan, meteorik kökenli olup yüzeye derin faylarla ulaşmaktadır. Sürdürülebilir planlama gereği kaynakların gelecek nesillere de aktarılması için koruma alanları belirlenmiştir. Belirlenen bu koruma alanlarında yapılaşma koşulları tanımlanmıştır. Genel anlamda, pasif ve aktif yeşil alan olarak kullanım getirilen bu alanlar, sentez paftasında işlenmiş ve öneri paftasında yeşil alan olarak belirlenmiştir. Yerleşmede jeolojik olarak kısıtlayıcı etken Gökçe barajıdır. Jeolojik araştırmalar sonucunda barajın yer seçimi, baraj tutma yapısının türü ve koruma alanları belirlenir. Koruma alanları mutlak koruma alanı, kısa mesafeli koruma alanı, orta mesafeli koruma alanı ve uzun mesafeli koruma alanından oluşmaktadır. İnceleme alanı olan Termal yerleşmesine sadece mutlak koruma alanı etkilidir. Bu alan öneri paftasında baraj rezervuar alanının kirlenmemesi için yapılaşmaya açılmamış, aktif yeşil alan olarak düzenlenmiştir.1999 yılında Bayındırlık ve İskan Bakanlığı Afet İşleri Genel Müdürlüğü tarafından yayınlanan genelge ile imar planlanmasının yeniden değerlendirilmesinde, revizyonunda ve mevzii imar planları ile imara açılması planlanan alanların yer seçimlerinde, yerleşime uygunluk değerlendirmesinin yapılması zorunlu kılınmıştır. Yalova Termal yerleşmesinde, depremsellik, jeolojik, morfolojik, hidrojeolojik durum ve afet durum çalışmaları yapılmış, bunun sonucunda yerleşime uygun alanlar, önlemli alanlar, ayrıntılı jeolojik etüd gerektiren alanlar ve yerleşime uygun olmayan alanlar tanımlanarak yerleşime uygunluk değerlendirmesi yapılmıştır. İnceleme alanında bulunan yerleşime uygun alanlar, önlemli alanlar ve ayrıntılı jeolojik etüd gerektiren alanlar sentez çalışmasında tanımlanmış, yerleşmeye uygun alanlar, yapılaşma koşulları belirli alanlar ile yerleşmenin yeşil sistemini oluşturacak yeşil alanlar tasarlanmıştır. Tez kapsamında Termal yerleşmesinde anket çalışması yapılmıştır. Yerleşmede yapılan anket çalışmasının sonucunda yeşil alanların yetersiz olması, yeşil alan eksikliği ortaya çıkmıştır. Koruma alanları ve yerleşime uygunluk değerlendirmesinin yorumlanması yapılarak, yeşil sistem kurgulanmıştır. Sonuç olarak, yerleşmeler, yer seçimi ve yapılaşma koşullarının belirlenmesinde birincil etkili olan yerbilimleri verileri planlama çalışmalarında önemli bir girdi oluşturmaktadır. Yapılacak olan her türlü planlama çalışmasından önce yerbilimleri ve jeoloji verileri detaylı bir şekilde araştırılmalıdır. xı
Özet (Çeviri)
ÖZET Kent planlama çalışmalarında, planlama kararlarının alınmasından önce, kentin sahip olduğu dinamiklerin belirlenmesinde doğal çevre, insan eliyle yapılaşmış çevre ve sosyo ekonomik çevre analiz çalışmaları yapılmaktadır. Doğal çevre verileri içerisinde irdelenen jeoloji, kent planlamada, planlama kararlan ve fonksiyonların yer seçiminde önemli rol oynamaktadır. Yalova Termal yerleşmesinde planlamayı etkileyen termal kaynakların, baraj alanının ve yerleşime uygunluk değerlendirmesinin bulunması yüzünden çalışma alanı olarak seçilmiştir. İnceleme alanı olan Termal ilçesi Türkiye' nin kuzeybatısında, Marmara Bölgesi' nin güneydoğu kesiminde yer alan Yalova iline bağlıdır. Yalova il sınırları içerisinde Termal ilçesi Yalova' nin güneybatısında yer alır. Bu yerleşme, sıcak su kaynaklarının bulunmasından dolayı tarih boyunca var olmuştur. MÖ 2000 yılından beri bir çok medeniyet tarafından kullanılmış, savaşlar yüzünden tahrip olmuş ancak tekrar imar ettirilmiştir. Son olarak 1929 yılında Atatürk' ün ziyareti sonucunda Termal yerleşmesinin plan çalışmaları yapılmıştır. Termal kaynakların üzerinde bulundukları parsel birinci derece tarihi, arkeolojik ve doğal sit alanıdır. Planlama çalışmalarının yapılmasında, planlama kararlan alınırken sit alanlarında uyulması gereken Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu tarafından alınmış yapılaşma şartlan göz önünde bulundurulmalıdır. Yerleşmenin gelişmesinde önemli bir potansiyel sağlayan sıcak su kaynaklan, meteorik kökenli olup yüzeye derin faylarla ulaşmaktadır. Sürdürülebilir planlama gereği kaynakların gelecek nesillere de aktarılması için koruma alanları belirlenmiştir. Belirlenen bu koruma alanlarında yapılaşma koşulları tanımlanmıştır. Genel anlamda, pasif ve aktif yeşil alan olarak kullanım getirilen bu alanlar, sentez paftasında işlenmiş ve öneri paftasında yeşil alan olarak belirlenmiştir. Yerleşmede jeolojik olarak kısıtlayıcı etken Gökçe barajıdır. Jeolojik araştırmalar sonucunda barajın yer seçimi, baraj tutma yapısının türü ve koruma alanları belirlenir. Koruma alanları mutlak koruma alanı, kısa mesafeli koruma alanı, orta mesafeli koruma alanı ve uzun mesafeli koruma alanından oluşmaktadır. İnceleme alanı olan Termal yerleşmesine sadece mutlak koruma alanı etkilidir. Bu alan öneri paftasında baraj rezervuar alanının kirlenmemesi için yapılaşmaya açılmamış, aktif yeşil alan olarak düzenlenmiştir.1999 yılında Bayındırlık ve İskan Bakanlığı Afet İşleri Genel Müdürlüğü tarafından yayınlanan genelge ile imar planlanmasının yeniden değerlendirilmesinde, revizyonunda ve mevzii imar planları ile imara açılması planlanan alanların yer seçimlerinde, yerleşime uygunluk değerlendirmesinin yapılması zorunlu kılınmıştır. Yalova Termal yerleşmesinde, depremsellik, jeolojik, morfolojik, hidrojeolojik durum ve afet durum çalışmaları yapılmış, bunun sonucunda yerleşime uygun alanlar, önlemli alanlar, ayrıntılı jeolojik etüd gerektiren alanlar ve yerleşime uygun olmayan alanlar tanımlanarak yerleşime uygunluk değerlendirmesi yapılmıştır. İnceleme alanında bulunan yerleşime uygun alanlar, önlemli alanlar ve ayrıntılı jeolojik etüd gerektiren alanlar sentez çalışmasında tanımlanmış, yerleşmeye uygun alanlar, yapılaşma koşulları belirli alanlar ile yerleşmenin yeşil sistemini oluşturacak yeşil alanlar tasarlanmıştır. Tez kapsamında Termal yerleşmesinde anket çalışması yapılmıştır. Yerleşmede yapılan anket çalışmasının sonucunda yeşil alanların yetersiz olması, yeşil alan eksikliği ortaya çıkmıştır. Koruma alanları ve yerleşime uygunluk değerlendirmesinin yorumlanması yapılarak, yeşil sistem kurgulanmıştır. Sonuç olarak, yerleşmeler, yer seçimi ve yapılaşma koşullarının belirlenmesinde birincil etkili olan yerbilimleri verileri planlama çalışmalarında önemli bir girdi oluşturmaktadır. Yapılacak olan her türlü planlama çalışmasından önce yerbilimleri ve jeoloji verileri detaylı bir şekilde araştırılmalıdır. xı
Benzer Tezler
- Akarsu kıyı yerleşimlerinde kent kimliğinin sürdürülebilirliği
Sustainability of urban identity of riverfront settlements
MERVE ÖZKAYNAK
- 6 şubat 2023 depremlerinde Amanos'taki yerleşimlerde oluşan bina hasarlarının jeolojik-jeomorfolojik parametrelerle ilişkisinin incelenmesi
Investigation of the relationship between building damages of the settlements in Amanos during the 6 february 2023 earthquakes and geological-geomorphological parameters
ADEM KÜRŞAT ÖZCAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Deprem MühendisliğiHacettepe ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CANDAN GÖKÇEOĞLU
- İstanbul'da kentsel büyümenin senaryo tabanlı modellenmesi ve ekolojik açıdan değerlendirilmesi
Scenario-based modeling and evaluation of urban growth in Istanbul
ALİYE GONCA BOZKAYA KARİP
Doktora
Türkçe
2024
Şehircilik ve Bölge PlanlamaMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FATMA ÜNSAL
- Kent kimliği
Urban identity
NEVZAT CAN
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
Kamu YönetimiGazi ÜniversitesiKamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. KEMAL GÖRMEZ
- Disaster management from a social vulnerability perspective: Mapping the risks for the city of Istanbul
Sosyal kırılganlık perspektifinden afet yönetimi:İstanbul kenti için risklerin haritalanması
NUR BERFU AKKAŞ
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TÜZİN BAYCAN