Kentsel açık alanlarda sert zemin elemanlarının tasarım ve kullanımı 'Sultanahmet Meydanı örneği'
Design and usage of hardscape elements in the urban open spaces analysis of 'Sultanahmet Square' as an example
- Tez No: 166742
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. REYHAN GENLİ YİĞİTER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Şehircilik ve Bölge Planlama, Urban and Regional Planning
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2005
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Şehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 200
Özet
KENTSEL AÇIK ALANLARDA KULLANILAN SERT ZEMİN ELEMANLARININ TASARIM VE KULLANIMI 'SULTANAHMET MEYDANI ÖRNEĞİ' ÖZET Çağımız insanın yoğun kent yaşantısında, çoğu zaman farkında olmadığı en büyük gereksinimi doğayla bütünleşebileceği kentsel açık alanlardır. Kentsel açık alanlarda peyzaj mimarlığı disiplini yardımıyla oluşturulabilecek yeşil alanlar insanların ruhsal ve bedensel anlamda yenilenmelerini sağlar. Düzenlenmiş alanlar, kent insanım yaşadığı çevrede mutlu olmasını sağlayacak kalitede ve tatmin edici görsel ve işlevsel özelliklere sahip olmalıdır. Kentsel açık alanlar, peyzaj mimarlığının amaçladığı ilkeler doğrultusunda üretilen tasarımların sınırsız sayıda kullanıcıyla buluştuğu en geniş alanlar olarak kabul edilebilir. Kent yaşamının vazgeçilmez parçalan olan kentsel açık alanların işlevsel ve estetik unsurları barındıran rekreasyonel alanlar olarak düzenlenmesi peyzaj mimarlığı kapsamında ele alınmaktadır. Bu bağlamda, kentsel açık alanlarda sert zemin tasarımları bu alanların tasarım sürecinde ele alınacak önemli konulardan biri olmaktadır. Peyzaj tasarımlarının belkemiğini oluşturan sert peyzaj uygulamaları kentsel alanlarda ekonomik, sosyal, ve doğal faktörler gibi sınırlayıcılarla, görsel ve işlevsel tasarım ilkeleri arasında kurulacak bağın etkin ifadesi sonucu ortaya konmalıdır. Kentsel açık alanlarda sert zemin tasarımları gerek rekreasyonel etkisi gerekse kent bütünündeki işlevsel etkisiyle büyük önem taşımaktadır. Kentin yoğun temposunda çoğu zaman gözden kaçan önemsiz bir detay olarak düşünülebilen sert zemin elemanları, kentsel açık alanlara ve dolayısıyla kent bütününe katacağı estetik değerler gözönüne alındığında yadsınamayacak öneme sahiptir. xıııBu çalışmada, kentsel açık alanlarda kullanılan sert zemin elemanlarının estetik ve işlevsel özelliklerini ortaya koyarak, bu elemanların kentsel açık alanlarındaki kullanımlarını tasarım ilkeleri ve kompozisyon prensipleri açısından irdelemiştir. Bu bağlamda, öncelikle sert zemin elemanlarının tanımlanması ve sınıflandırılması yapılmıştır. Peyzaj mimarlığının temel görevi olan doğala yakın alanlar oluşturma prensibi doğrultusunda yapılan sınıflandırmada, elemanlar üretim teknikleri ve uygulama yöntemleri doğrultusunda ele alınmıştır. Ardından, sert zemin tasarımlarında kullanılacak elemanların seçiminde rol oynayan etkenler değerlendirilmiştir. Sert zemin elemanlarının ve sert zemin tasarımlarının estetik ve işlevsel niteliklerinin açıklandığı bölümü bu elemanların kentsel açık alanlarda kullanım yerleri ve biçimlerinin anlatıldığı bölüm takip etmiştir. Araştırma alam olarak belirlenen Sultanahmet Meydanı ve çevresinde, yukarıda açıklanan kriterler değerlendirilerek kullanılan sert zemin elemanlarının özellikleri, kentsel açık alanlardaki işlevsel ve görsel etkileri boyutuyla incelenmiştir. Sultanahmet Meydanı, içinde bulunan tarihi eserlerle başlıbaşına bir görsel çekim noktası olmaktadır. Bu bağlamda, meydan ve çevresindeki sert zemin uygulamaları bu alanın görsel etkisini destekleyecek nitelikte olmalıdır. Sultanahmet Meydanı ve çevresinde yapılan gözlem ve analizler yardımıyla hazırlanan bu çalışmada, sert zemin elemanlarının kentsel açık alanlardaki rolünün ortaya konmasına çalışılmıştır. Araştırma alam, çalışmanın ele aldığı kentsel açık alanlar bakımından zengin bir içeriğe sahiptir. Alanda yaya ve araç yollan, kaldırımlar, oturma ve dinlenme alanları ve seyir amaçlı alanlar bulunmaktadır. Tüm bu alanlarda kullanılmış olan sert zemin elemanları ve bunların tasarım potansiyeli peyzaj tasarım ilkeleri doğrultusunda yorumlanmıştır. Sonuç olarak, Sultanahmet Meydanı'nda kullanılan sert zemin elemanlarının çeşitlilik gösterdiği ve bu çeşitliliğin görsel zenginlikten ziyade tasarım birliğinden uzak alanların oluşmasına neden olduğu gözlenmiştir. Kullanılan elemanlar belli bir tasarım prensibi benimsenerek değil daha çok genel işlevleri karşılayacak biçimde seçilmiş ve uygulanmıştır. Oysa, görsel ve işlevsel değeri tüm dünyaca kabul edilen alanda daha detaylı ve kapsamlı bir çalışmanın gerekliliği bir gerçektir. Bu bağlamda yapılan analizler, kullanılan sert zemin elemanları ve tasarımlarının bu tarihi ve turistik değeri yüksek alanın potansiyelini ne ölçüde karşılayabildiği doğrultusunda olmuştur. Genel olarak, alanda sert zemin tasarımının yer yer olumlu yönlere sahip xıvolduğu ancak bir bütün olarak düşünüldüğün eleman seçimi ve kullanımı yönüyle alanın değerine uyum sağlayamayacak düzeyde olduğu sonucuna varılmıştır. XV
Özet (Çeviri)
DESIGN AND USAGE OF HARDSCAPE ELEMENTS IN THE URBAN OPEN SPACES ANALYSIS OF ' SULTANAHMET SQUARE' AS AN EXAMPLE SUMMARY In todays world, the main requirement of the people living in the intensive city life is the need to entegrate with the nature. The places that can give the oppurtunity to do this are the urban open spaces. Urban open spaces created by the help of landscape architecture discipline, have the ability to cover the need of recreation of the human being, both mentally and phsycally. Organised areas, should carry satisfying and qualfied visual and functional features that can make the people happy in their environment. Urban open spaces can be defined as the designed areas by means of landscape architecture purposes where meet the biggest amount of users. The design of urban open spaces as recreational areas which comprimise both functional and aestetical issues is considered to be the subject of landscape architecture. Therefore, it can be said that hard landscape designs are one of the main issues of urban open area design process. Hardscape design, which can defined as the skeleton of the urban landscape design, must be considered due to the entegration of the limitation such as economic, social and natural factors and the visual and functional design principles. In this thesis, the aestethical and functional features of the hard landscape elements used in the urban open areas are defined and the compositonal usage of the elements is examined. From this point of view, firstly, the hard landscape elements are defined and classified then the criteria which effects the preference of this elements are evaluated. After the part that the aesthetical and functional features of hard landscape elements and their design principles, the places where these elements are used and how they must be used is explained. xviSultanahmet Square where is chosen as the investigation area, has been evaluated according to the criteria stated above and the hard landscape material used in the area is examined with the aesthetical and functional aspects. The historical objects and places in the area create visual attraction areas themselves. From this point of view, the hardscape design of the square and its environment should be in such quality that can support the effect of historical view. The main idea of this thesis is to emphasise the role of hard landscape elements in the urban open areas by the help of the obresvations and examinations done in the example area of Sultanahmet Square. The example area, has a rich content of open areas. In the area there ara pedestrian roads, vehicle roads, pavements, sitting and resting areas and sightseeing areas that can be examined as urban open areas. The hard landscape elements used in these areas are criticised in the aspect of landscape design principles and purposes. In conclusion, it is observed that various kinds of hardscape elements are used in the area and because of this variety, disorder effect is strongly felt instead of harmony in the design. The elements used are selected in lack of design principles considerations; just serving the main functions of the hard landscape elements. Thus, as its visual and functional features are accepted by the whole world th example area should be design in a detailed and comprehensive manner. From this point of view, the analysis made in the area points out that the hard landscape elements and their design are poor to accomodate with the historical and touristic value. xvii
Benzer Tezler
- İstanbul'da kamu kontrolünde yaptırılan toplu konut alanlarının yeşil alan kriterleri açısından değerlendirilmesi: Ataşehir-Esenkent-Halkalı örnekleri
Assessment the mass housing areas in istanbul developed by public control in terms of green space criteria: Examples of Ataşehir-Esenkent-Halkali mass housing settlements
BETÜL ATAKAN ÖZNAM
Doktora
Türkçe
2010
Peyzaj Mimarlığıİstanbul ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. T. HAKAN ALTINÇEKİÇ
- Micro-climatic effects of green roof applications in dense urban areas
Yoğun kentsel alanlarda yeşil çatı uygulamalarının mıkro*iklimsel etkileri
TANNAZ SABAMEHR
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FATİH TERZİ
- Kültürel peyzajın korunmasında bellek süreci: Validebağ Korusu örneği
Memory process in the preservation of cultural landscape: The case of Validebag Grove
DİLAN AZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Şehircilik ve Bölge PlanlamaMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SEHER DEMET YÜCEL
- Parkların mikroiklimsel etkilerinin Aydın Kanza Parkı (Antalya) örneğinde incelenmesi
A research on the microclimatic effects of parks in the case of Aydin Kanza Park (Antalya)
SÜMEYRA ELMA
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Peyzaj MimarlığıAkdeniz ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. VELİ ORTAÇEŞME
- Topoğrafyanın biçimsel ve mekansal katmanlarının mimarlıktaki açılımları üzerine bir yeniden okuma
Reading the unfoldings of topography in architecture through the lenses of formal and spatial layers
NAZMİYE NURDOĞAN