Mimari mekan organizasyon sürecinde mekansal hemyüzey birleşim ve entegrasyon kavramlarının analizi
An analysis of spatial juxtaposition and integration concepts in the process of sapce organization in architecture
- Tez No: 169151
- Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET NURİ TÜREYEN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2005
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Bina Bilgisi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 262
Özet
Mimari tasarım süreci, bir mekan organizasyon sürecidir. Mimarlık disiplininin temelini oluşturan mekan tasarlama ve yaratma eylemi de, aslında bir organizasyon eylemidir. Tasarımcının düşünce dünyasındaki dağınık tekil düşüncelerin bir araya getirilmesinden başlayarak, mekanın diğer insanlarla paylaşılan bir fikir ütünü olarak somut ifadesinin yaratılması ve daha sonra kullanıcılar tarafindan deneyimlenecek şekilde inşa edilmesine kadar geçen her aşama, bir organizasyonun sonucudur. Mekan organizasyon süreci boyunca tasarımcı mimarlar için en önemli konu, mekanın istenen özelliklerini yaratmak adına, genel kurguyu ve ilişkileri oluşturma aşamasında, kullanılabilecek araç ve yöntemlerin neler olduğudur. Düşünsel anlamda tasarımcının imgesel dünyasında oluşturulan mekansal organizasyonlar için böyle bir araca gerek yoktur. Ancak konu, tasarım eyleminin doğasına uygun olarak, düşüncelerin imgesel dünyadan gerçek ve yaşanan dünyaya aktarılma noktasına geldiğinde, bir takım araçların gerekliliği kaçınılmazdır. Söz konusu araçlardan en önemlisi, mekanın algılanır ve yaşanır bir ürün haline dönüşmesini sağlayan geometridir. Geometrinin, mekan organizasyon süreci içerisindeki etkisini daha iyi anlamak için, mimari mekan kavramının farklı boyutlarını açıklamak yararlı olacaktır. Mimarlıkta mekan kavramı, ilk akla getirdiği çağrışımlardan daha derin bir anlam içermektedir. Literatürdeki mekan kavramına yönelik tanımlamalar incelendiğinde, bir mimari mekanın 'yaşam mekanı' ve 'geometrik mekan' olmak üzere iki farklı boyutundan söz etmek mümkündür. 'Yaşam mekanı'nda esas olan mekanın kullanıcısı üzerinde bıraktığı duygusal izlenimlerdir. 'Geometrik mekan' ise, 'yaşam mekanı'mn aksine homojen, türdeş ve evrensel bir yapıyı ifade etmek için kullanılmaktadır. ivÖzetle, bir mimari tasarım ürünü olarak tanımlandığında, 'geometrik mekan' mimari mekamn tasarlanmış durumu iken, 'yaşam mekanı' onun yaşanan ve tüketilen boyutunu ifade etmektedir. Bu farklı mekan tanımlamalarından anlaşılacağı gibi tasarımcı mimarların çalışma konusunu oluşturan mekan biçimi 'geometrik mekan' dır. Dolayısıyla mekan organizasyon süreci, söz konusu 'geometrik mekan' in özelliklerine göre gelişmekte ve değerlendirilmektedir. İnsan ihtiyaçlarına yönelik mekanları bir takım geometrik formlar içerisinde yaratmaya çalışan mimarlık disiplini, çoğu zaman gerek fonksiyon gerek estetik açıdan farklı gereksinmelerden kaynaklanan formların birlikteliklerinden doğan kompozisyonlarla uğraşmaktadır. Özetle mimar, tasarım sürecinde, kavramsal boyutta tasarladığı mekana somut ifadeler kazandırmak için, belirlediği uygun geometrik formları mekansallaştırarak, onların birbirleriyle olan ideal birlikteliklerinden oluşan ideal formsal organizasyonları kurmaya çalışır. Bu tez çalışması özünde, literatürde yer alan ve mimarlık tarihi boyunca uygulanan geometrik biçimsel (formsal) ve mekansal ilişkilendirme yöntemlerinden 'mekansal hemyüzey birleşim' ve 'mekansal entegrasyon' kavramlarının açıklanmasını, tartışılmasını ve mimari tasarım problemine getirdikleri çözümler ve mimari mekam oluşturan temel kriterler açısından birbirleriyle karşılaştırılmasını kapsamaktadır. Çalışmanın temel konusunu oluşturan 'mekansal hemyüzey birleşim' ve 'mekansal entegrasyon' kavramları, farklı mekan ve bu mekanları temsil eden biçimlerin bir arada kurgulanması açısından farklılıklar göstermektedir. Söz konusu iki farklı mekansal ve biçimsel ilişkilendirme yöntemi, bir araya getirilen formların geometrik özelliklerine ve bu özelliklerin belirlediği hacimsel ve mekansal ifade şekillerine göre farklı mekansal kurgular oluşturmaktadırlar. Mekansal kurgudaki bu farklılıkların en büyük nedeni, bir araya gelen formların, 'geometrik mekan' kavramının özünü oluşturan biçim (form)-mekan ilişkileri açısından göstermiş olduğu özelliklerdir. Geometrinin kuralcı ve parçalardan oluşan sistematik yapısı, mimari tasarımda biçim ve mekan arasındaki ilişkilerin kurulmasında veaçıklanmasında son derece etkilidir. Özellikle 'mimari mekan'ın bir 'bütün' ifade etmesi koşulunun sağlanmasında ve kavramsal mekanın kullanıcı tarafindan 'yaşanan' bir mekan haline dönüştürülmesinde, geometri kavramı oldukça büyük bir önem kazanmaktadır. Anahtar Sözcükler 'Tasanm', 'mimari tasarım', 'mekan', 'yaşam mekanı', 'geometrik mekan', 'geometri', 'biçim', 'biçim mekan ilişkisi', 'mekan organizasyonu', 'mekansal hemyüzey birleşim', 'mekansal entegrasyon'. vı
Özet (Çeviri)
The architectural design process is a space organization process, and the act of creating and designing space is actually an act of organization. Each step of design process starting with the act of gathering the partial ideas in designers mind and termination with the creation of space as a common ideal product and its experience by its users, are all natural results of an“organization”. For designers, the most important point in the space organization process is to find an answer to the question of which available design methods and tools are needed for creating necessary qualities of space. As for the image created in designers mind, there is no need for such a tool for the spatial organization, but on the contrary, the necessity of such tools is inescapable when it comes to the transformation of ideas from imaginary to real world. The most important tool is the concept of geometry that transforms the conceptual space to real architectural product. In order to form a better understanding of the effects of geometry in the process of space organization the different dimensions of architectural space are needed to be explained. The concepts of space has a deeper meaning than its common association. It is possible to determine two different dimensions of space conceptions in literature, one being 'lived space' and the other 'geometrical space'. The focus point for 'lived space' is the experiential effects on its users, whereas, the term 'geometrical space' is used to determine isotropic, homogenous and universal structure. To sum up, the words of 'lived space' is used to determine a living and real lived and consumed situation, while 'geometrical space' means an expression of designed condition for architectural space when the architectural design product is concerned. VllAs a result of these distinctions in space concepts, it can be understood that the main mode of space is 'geometrical space' for the practicing architects. It can also be said that the process of space organization is a process that is developed and evaluated according to specifications of the 'geometrical space' concept. Generally, architecture, which aims to create suitable spaces for the human requirements in some geometrical forms, also deals with the combinations and relations of different forms both esthetically and functionally. Thus the architect tries to establish the ideal formal organizations which stem from the ideal combinations and relationships of forms, in order to concretize his conceptually designed spaces. This thesis study aims to explain, discuss and compare the concepts of 'spatial juxtaposition' and 'spatial integration' which takes place in architectural literature and are being used throughout the history of architecture, from the view point of the spatial criterias which are brought to the solution of an architectural problem. The concepts of 'spatial juxtaposition' and 'spatial integration', being the main themes of this study, have different peculiarities when regarded from the orgmzation of different geometrical forms that represent different spaces. These two different ways of formal and spatial organization also create different spatial variations with respect to geometrical and spatial specifications of forms and their volumetric expressions. The main reason of such spatial differentiations is the relationships between the way of combining the forms and spaces which İs the main theme of the 'geometrical space' concept. The systematic structure of geometry is very effective in explaining the process of the relationships between forms and spaces in architectural design. Especially, in the transformation process of 'conceptual space' to a 'living space' and providing some necessary requirements to improve the expression of unity for architectural space, the concept of geometry becomes the most significant tool in architectural design process. Key Words : 'Design', 'architectural design', 'space', 'lived space', 'geometrical space', 'geometry', 'form', 'relationships between form and space', 'spatial organization', 'spatial juxtaposition', 'spatial integration'. IX
Benzer Tezler
- Axiality in the process of space organisation in architecture
Mimari mekan organizasyon sürecinde akslar ve aksların kullanımı
ÖZGÜR DİNÇER
Yüksek Lisans
İngilizce
1999
Mimarlıkİzmir Yüksek Teknoloji EnstitüsüMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET EYÜCE
- Tipografinin mekânsal entegrasyona kattığı post-modernist yaklaşımlar
Post-modernist approaches that typography added to spatial integration
AKİF ŞAHİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Güzel SanatlarFatih Sultan Mehmet Vakıf ÜniversitesiGrafik Tasarımı Ana Sanat Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SALİH DENLİ
- Sağlık yapılarının mekânsal özelliklerinin mekân dizim (Space Syntax) yöntemi ile irdelenmesi
The analysis of spatial features of health buildings by the Space Syntax method
SALİHA SIRMA
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Mimarlıkİnönü ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AHMET SALİH GÜNAYDIN
- İran ve Türkiye geleneksel konut mimarilerinin işlevsellik ve esneklik üzerinden karşılaştırması
Comparison of Iran and Turkey traditional housing architectures on functionality and flexibility
HANIEH GOLIRAD
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
MimarlıkAkdeniz ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ İBRAHİM BAKIR
- Açık ofis tasarımlarında performatif kişisel mekan örgütlenmesi
Performative personal space organization for open office designs
SEMA SADE
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
İç Mimari ve DekorasyonBeykent Üniversitesiİç Mimarlık Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. FİTNAT CİMŞİT KOŞ