Early miocene volcanism within the Bigadiç borate basin: Evidence for transition from compressional to extensional regime in western Turkey
Bigadiç bor havzasındaki erken miyosen volkanizması: Batı Anadolu'da sıkışmadan açılma rejimine geçiş verileri
- Tez No: 169150
- Danışmanlar: PROF. DR. CAHİT HELVACI
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Jeoloji Mühendisliği, Geological Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2005
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Jeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 190
Özet
VI ÖZET Batı Anadolu Geç Oligosenden itibaren, Menderes Masifi, Sakarya Kuşağı, Likya Naplan ve Bornova Fliş Kuşağı'ndan oluşan temel üzerinde KD ve B-D doğrultulu havzaların oluşumunu sonuçlayan yaygın deformasyona uğramıştır. KD doğrultulu havzaların oluşumu sırasında volkanik aktivite yaygın olarak gelişmiş ve daha önceden gelişen fay kuşaklan boyunca sığ yerleşimli sokulumları ve ilişkili volkanik kayaçları üretmiştir. KD-doğrutulu havzalardan olan Bigadiç bor havzası, 50-90 km genişliğinde bir kuşak boyunca yüzlek veren, Geç Maastrihtiyen-Paleosen yaşlı, türbiditik matriks içinde yer alan Mesozoyik kireçtaşları, spilitik volkanitleri, çört ve serpantinleşmiş peridotit blokları ve mikritik kireçtaşları merceklerinden oluşan Bornova Fliş Kuşağı üzerinde yer alır. Bigadiç çevresinde temel kayaçları üzerindeki Alt Miyosen istifleri gölsel, fiüvyal ve evaporitik tortullar ile bunları kesen KD-doğrultulu volkanik çıkış merkezlerinden üretilen lav ve volkaniklastik kayaçlar ile simgelenir. Bölgedeki Erken Miyosen volkanizması iki ana evre ile temsil edilmektedir. Bu volkanizmanın ürünleri, birbirleri ile açısal uyumsuzluk gösteren, çökelim öncesi ve çökelim sırası volkanitleri olmak üzere iki gruba ayrılırlar. Kocaiskan volkanitleri olarak adlandırılan çökelim öncesi volkanitler, andezitik sokulumlar, piroklastik çökeller ve geniş yayılımlı volkanojenik tortul kayaçlardan oluşmaktadır. Stratovolkan şeklinde gelişen Erken Miyosen' deki en yüksek topografik engebeyi oluşturan Kocaiskan volkanitleri, yaygın olarak karasal koşullarda yerleşmiştir. Karbonatlı ve killi tortullar ile ardalarıma sunan çökelim sırası volkanitler, çökelim öncesi Kocaiskan volkanitlerini keserek üstlemektedirler. Çökelim sırası volkanitler, bazalttan riyolite kadar değişen bileşimler sunmaktadır. Sındırgı volkanitleri olarak adlandırılan felsik ürünler, dasitik-riyolitik lavlar, ignimbritler ve bunlar ile ilişkili volkanojenik tortul kayaçlardan oluşmaktadır. Olivin bazalt ve trakiandezit bileşimli -çökelim sırası volkanitleri, havza çökellerini kesen KD doğrultulu faylar boyunca yerleşmişlerdir. Bu volkanik sırtların tortullaşma ile yaşıt yerleşimi, magma sokulumu ve karbonatlı tortullar boyunca gelişen peperitik dokular ile simgelenir. Bölgedeki iki evreli volkanizma Batı Anadolu'da sıkışmadan açılma tektoniğine geçişi temsil etmektedir. İlk evre, Bigadiç bor havzasının oluşumu öncesindeki kalk-alkali Kocaiskan volkanitlerini içermektedir ve Batı Anadolu'da geç orojenik çarpışma ile eş yaşlı sıkışma rejimine bağlı olarak gelişmiştir. Esas açılma evresi, 20 ile 17.8 milyon yıl arasında oluşmaya başlamıştır. Bu evre, KD doğrultulu açılma kuşağı boyunca, bor içeren gölsel çökelime eşlik eden eş yaşlı kalk-alkali ve alkali bimodal volkanizmanın oluşumu ile temsil edilir. Havza, daha sonra KB-GD doğrultulu sıkışma kuvvetleri altında KD ve KB doğrultulu doğrultu atımlı faylar ve KD eksenli kıvrımlar ile deformasyona uğramıştır.
Özet (Çeviri)
ABSTRACT Western Turkey has been experiencing intense deformation since the Late Oligocene. The intense deformation gave rise to formation of differently trending two types of basins result NE-trending basins and E-W-trending grabens. The basins and grabens developed on the basement rocks made up of Menderes Massif, Sakarya Zone, Lycian Nappes and the Bornova Flysch Zone. Volcanic activity extensively occurred during the formation of the NE-trending basins, and produced widespread shallow-seated intrusions and associated extrusive rocks controlled by pre-existing major fault zones. One of the NE-trending basins, the Bigadiç borate basin, is located on the Bornova Flysch Zone, a 50-90-km-wide zone of chaotically deformed Upper Maastrichtian- Palaeocene matrix of turbiditic elastics and lenses of micritic limestones with blocks of Mesozoic limestone, spilitic volcanics, cherts and serpentinised peridotites. The unconformable Lower Miocene successions on the basement rocks are dominated by lacustrine, fluvial and evaporitic sediments, and numerous NE-trending volcanic centres which produced considerable amounts of lava and volcaniclastic detritus in the Bigadiç region. The Early Miocene volcanism in the region is represented by two major episodes and its products can be grouped into pre- and syn-depositional volcanics, separated by an angular unconformity. The pre-depositional volcanics, named Kocaiskan volcanics, comprise andesitic intrusions, lavas, pyroclastic deposits and extensive volcanogenic sedimentary rocks. The Kocaiskan volcanics were mainly occurred in subaerial conditions, forming stratovolcanoes which were most prominent topographic highs during Early Miocene time. The syn-depostional volcanics, which are intercalated with calcareous and clayey sediments, cut and unconformably overlie the pre-depositional volcanics. The syn- depositional volcanics are variable in compositions, ranging from basalt to rhyolite. The felsic products of the syn-depositional volcanics, named Sındırgı volcanics, are represented by dacitic-rhyolitic lavas, ignimbrites and associated volcanogenic sedimentary rocks. Some of the syn-depositional volcanics in olivine basalt and trachyandesite compositions were emplaced along NE-trending faults intersecting the basin deposits. Syn-depositional eruptive phases of those NE-trending volcanic ridges are indicated by peperitic textures between magma intrusions and calcareous sediments. Episodic volcanism in the Bigadiç region represents a transition from compressive to extensional tectonic regimes in the western Turkey. The oldest episode involves calc- alkaline volcanics that pre-date the formation of the Bigadiç borate basin, and may attribute to a transpressional phase that was coeval with the late orogenic collision in western Turkey. The main episode of extension began to occur from 20 Ma to 17.8 Ma. This episode was characterised by the formation of coeval calc-alkaline and alkaline bimodal volcanics, accompanied by borate-bearing lacustrine sediments within the NE- trending transtensional zone of weakness. The basin was later deformed by NE- and NW- trending strike-slip faults and NE-trending fold axes under NW-SE compressional forces.
Benzer Tezler
- Yeni Foça (İzmir) yöresinin coğrafi bilgi sistemleri (cbs) yöntemleri ile destekli jeolojisi
Geology of Yeni Foça (İzmir) district based on geographic information system (gis) methods
BEKİR MURAT TEKİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Jeoloji MühendisliğiSüleyman Demirel ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ENİS KEMAL SAGULAR
- Bergama-Ayvalık dolayında genç volkanizma plütonizma ilişkilerinin jeolojik ve petrolojik araştırılması
Başlık çevirisi yok
ŞAFAK ALTUNKAYNAK
Doktora
Türkçe
1996
Jeoloji Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YÜCEL YILMAZ
- Dynamic modelling of back-arc extension is the Aegean sea and Western Anatolia
Ege denizi ve Batı Anadolu'daki yay ardı genişlemesinin dinamik modellemesi
ZİYA MAZLUM
Yüksek Lisans
İngilizce
2016
Jeoloji Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiKatı Yer Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. OĞUZ HAKAN GÖĞÜŞ
- Geology, coal petrography chemical and physical characteristics of coal and economy of Soma-Deniş ( Manisa ) area
Başlık çevirisi yok
YAVUZ TOLGONAY
Doktora
İngilizce
1994
Jeoloji MühendisliğiDokuz Eylül ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ERAN NAKOMAN
- Yazıhan (Malatya) batısının tektono-stratigrafisi
Tectono-stratigraphy of western Yazihan (Malatya)
ULAŞ İNAN SEVİMLİ
Doktora
Türkçe
2009
Jeoloji MühendisliğiÇukurova ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ULVİ CAN ÜNLÜGENÇ