İki parametreli aylık akım modeli-CBS entegrasyonu ve Gediz havzasında uygulaması
Two-parameter monthly water balance model-GIS integration and its application on Gediz basin
- Tez No: 169198
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. OKAN FISTIKOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: İnşaat Mühendisliği, Civil Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2005
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Hidrolik–Hidroloji ve Su Kaynakları Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 159
Özet
IKI PARAMETRELİ AYLIK AKIM MODELİ CBS ENTEGRASYONU VE GEDİZ HAVZASINDA UYGULAMASI ÖZET Su kaynaklan yönetimi ve araştırmalarında hidrolojik modeller önemli bir yer tutmaktadır. Özellikle havza modelleri, havzadaki hidrolojik çevrimin tüm unsurlarıyla tanımlanması ve havzanın farklı koşular altında göstereceği davranışın önceden tahmin edilmesi (senaryo analizi) konularında araştırmacılara önemli ölçüde yardımcı olmaktadır. Gelişen bilgisayar ve bilgi teknolojileri sayesinde önceleri bir boyutlu ve basit yapıdaki bu modeller günümüzde 3 boyutlu ve gelişmiş model yapılarını barındıran bilgisayar sistemleri haline dönüşmüştür. Özellikle Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS)'nin modelleme çalışmalarında kullanılmasıyla, havzada alansal değişkenlik gösteren unsurların bu değişkenliklerinin model içinde değerlendirilebilmeleri mümkün olmuştur. Sunulan tez çalışmasında, hidrolojik modeller ve CBS'nin modelleme çalışmalarındaki önemine değinildikten sonra Xiong ve Guo (1999) tarafından geliştirilmiş olan İki Parametreli Aylık Akım Modeli'nin Gediz Havzası'ndaki bir uygulaması yer almaktadır. Aylık yağış ve akışı modelleyen bu model basit yapısı ve az veriye ihtiyaç duymasına karşın havzadan gerçekleşen evapotranspirasyomm hesabında bitki örtüsünü dikkate almamaktadır. Tez kapsamında modelin evapotranspirasyon hesabı bitki örtüsünü de dikkate alacak şekilde yeniden tasarlanmış ve CBS ile entegre edilerek ortalanmış model halinden yayılı model haline dönüştürülmüştür. Geliştirilmiş model hem ortalanmış hem de yayılı olarak Yukarı Gediz havzalarında uygulanmış ve sonuçlar farklı performans kriterleri ile sınanarak yayılı modelin ortalanmış modele göre üstünlüğü sınanmıştır. 1971-1996 yıllarını kapsayan modelleme döneminde türetilen aylık akışların gözlenmiş akımlarla karşılaştırılması neticesinde modelin ortalanmış ve yayılı olarak hazne işletme çalışmaları, yağışa bağlı akım tahmini gibi su kaynaklan araştırmalarında güvenle kullanılabileceği gösterilmiştir. Anahtar sözcükler : Hidroloji, Hidrolojik Model, Su bütçesi, Ortalanmış Model, Yayılı Model, Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS). iv
Özet (Çeviri)
TWO PARAMETER MONTHLY WATER BALANCE MODEL GIS INTEGRATION AND ITS APPLICATION ON GEDIZ BASIN ABSTRACT Hydrological models have an important role in water resources research and managment studies. Especially watershed models help researchers for identification of major components in hydrological cycle and estimation of watershed in different conditions (scenario analysis). Developing computer Technologies and advenced data accusition techniques make the former one-dimensional and simple models, up to three-dimensional complex computer similation systems. In addition to that, Geographical Information Systems (GIS) enable models to consider spatial variability of watershed characteristics which are very important in rainfall-runoff transformations. In this thesis, hydrological models and GIS -model integration is summarized. Than The Two Parameter Monthly Water Balance Model which is developed by Xiong and Guo (1999), and its application on Gediz River Basin is presented. The model which converts monthly total rainfall to monthly runoff has very simple structure and requires quite less data compared to others. Although its such favoriable properties, it does not consider watershed land cover characteristics while it calculates evapotranspiration. In the scope of thesis, the model modified in order to consider land cover and its integrated with GIS to analyze spatial variability of watershed characteristics. The modified model is applied to Upper Gediz River basins in both lumped and distrubuted way. The performance of both lumped and distributed model are tested by several performance criterias. The comparison of model and observed runoff during the modeling period 1971-1996 shows that the modified model can be used in water resources researchers, such as reservoir operation studies and runoff forecast as both lumped and distributed way. Keywords : Hydrology, Hydrological Models, Water Balance, Lumped Model, Distributed Model, Geographical Information Systems (GIS).
Benzer Tezler
- Su bütçesi aylık akım modeli-CBS entegrasyonu ve Gediz havzasında uygulaması
Monthly water budget model-GIS integration and its application to Gediz basin
MURAT SEVEN
- Kabil su havzasının bazı akarsularının akım karakteristiklerinin havza fizyografik parametreleri ile belirlenmesi
Determination of streamflow characteristics of some of the watersheds of kabul drainage basin using physiographic descriptors
MOHAMAD ISMAIL SHAHIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
İnşaat MühendisliğiPamukkale Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FATİH DİKBAŞ
- Doğal akarsu aylık akımlarının sentetik türetimi için çok istasyonlu AR(0)+ARMA(1,1) modeli
Multi-station AR(0)+ARMA(1,1) model for synthetic generation of monthly flows of natural streams
MELTEM BİRCAN KARA
Doktora
Türkçe
2021
İnşaat MühendisliğiErciyes Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TEFARUK HAKTANIR
- Aladağ (Kayseri-Adana) karstik akiferinde yeraltısuyu geçiş zamanı dağılımının incelenmesi
Investigation of the groundwater residence time distribution in the Aladağ karstic aquifer (Kayseri-Adana, Turkey)
NACİYE NUR ÖZYURT
Doktora
Türkçe
2005
Jeoloji MühendisliğiHacettepe ÜniversitesiJeoloji (Hidrejeoloji) Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF.DR. SERDAR BAYARI
- Regressive stochastic models for Lake Urmia water level
Urmiye Gölü su seviyesi için regresif stokastik modeller
BABAK VAHEDDOOST
Doktora
İngilizce
2017
Çevre Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAFZÜLLAH AKSOY
DOÇ. DR. HIRAD ABGHARI